Morgunblaðið - 26.03.2012, Qupperneq 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 26. MARS 2012
– fyrst og fre
mst
ódýr!
1198kr.tvennan
Aðeins
Coke, Coke Light eða Coke Zero ,
velur þér Freyju Rísegg nr. 4
eða Nóa Perluegg nr. 4!
Þú kaupir 4x2 lítra af
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Pétur Blöndal menning@mbl.is Íþróttir Víðir
Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Inga Rún Sigurðardóttir
ingarun@mbl.is
Hafinn er undirbúningur að því að
breyta DC-3 flugvélinni Páli Sveins-
syni í farþegavél en Þristavinafélag-
ið sér um rekstur vélarinnar sem var
um árabil notuð til farþegaflugs hjá
Flugfélagi Íslands og síðan til áburð-
arflugs. Tómas Dagur Helgason, for-
maður Þristavinafélagsins, upplýsti
þetta á norrænum fundi þristavina-
félaga í Kaupmannahöfn um helgina.
Tómas Dagur segir að lengi hafi
verið áhugi á því hjá félaginu að
breyta vélinni í farþegavél sem
myndi auka notagildið og hjálpa til
við reksturinn. Núna er málum
þannig háttað að nauðsynlegt er að
fá styrktaraðila fyrir hvert flug.
Fjarlægja þarf áburðartankinn úr
vélinni og fá innréttingu og sæti í
farþegarýmið og er nú verið að und-
irbúa hina tæknilegu hlið breyting-
anna eftir því sem reglur kveða á
um. Eftir að þeirri vinnu er lokið
verður sótt um leyfi til Flugmála-
stjórnar. Nokkurra ára gömul kostn-
aðaráætlun hljóðar upp á 30 millj-
ónir króna en hún er trúlega enn
hærri í dag.
Á fundinum í Kaupmannahöfn var
rætt um ýmis sameiginleg málefni er
varða rekstur slíkra véla bæði fjár-
hagsleg sem tæknileg. „Við höfum
verið að bera saman bækur okkar og
hittast reglulega frá 2006. Við hjálp-
um hver öðrum eins og við getum
með vandamál sem koma upp,“ segir
Tómas Dagur.
Á fundinum í Kaupmannahöfn
kom fram að norrænu félögin reka
öll sínar vélar sem farþegavélar og
afla tekna til rekstrarins með því að
bjóða útsýnisflug. Það sama væri
hægt að gera hér á landi.
Þekkingin er að hverfa
Sameiginlegt vandamál með öllum
félögunum er að sífellt fækkar þeim
flugvirkjum og flugmönnum sem
hafa full réttindi til viðhalds vélarinn-
ar og til að fljúga henni og oft hvílir
sá hluti starfsemi félaganna á örfáum
mönnum. „Helsta ógnin okkar í dag
er að þekkingin er að hverfa. Við höf-
um verið að hjálpa Dönunum og það
stendur til að það komi danskur flug-
maður hingað með vorinu í þjálfun,“
segir Tómas Dagur, sem sjálfur hef-
ur réttindi til að fljúga vélinni. Hann
er flugmaður hjá Icelandair og flýgur
jafnan á 757-vélum en tilfinningin við
að fljúga Þristinum er allt önnur.
Hann segir að á Þristinum sé hægt
að upplifa flugið eins og það var í ár-
daga, þegar áætlunarflug var að
komast í gang hjá Flugfélagi Íslands.
Tækin eru þau sömu nema búið er að
bæta við einu GPS. Að sama skapi er
það ekki bara útsýnið sem fólk sæk-
ist eftir í flugi með Þristinum heldur
er það tilfinningin við að vera um
borð í svona vél, hljóðið og meira að
segja lyktin er allt önnur, útskýrir
Tómas Dagur.
Þristurinn hef-
ur aðdráttarafl
Breytingar Þristurinn hefur undanfarin ár verið notaður á flugsýningum og
í kynningarskyni, m.a. í tengslum við afmæli aðalstyrktaraðilans Icelandair.
 Fyrirhugað að breyta Páli Sveinssyni
í farþegavél  Eykur notagildið
Ungi maðurinn sem lést í um-
ferðarslysi á Hrútafjarðarhálsi
síðastliðinn föstudag hét Knút-
ur Trausti Hjálmarsson.
Knútur fæddist 19. febrúar
1988 og var búsettur í Reykja-
vík. Hann var ókvæntur og
barnlaus. Er þetta fyrsta bana-
slysið í umferðinni í ár.
Lést í um-
ferðarslysi
„Víðar er illa farið með dýr árið 2012
en í kringum Selfoss. Víðar en við
hringveginn eru hross á útigangi,
skjóllaus eða skjóllítil og stöku sinn-
um einnig fóðurlítil,“ segir Sigurður
Sigurðarson, fyrrverandi yfirdýra-
læknir, í grein á vef Fréttablaðs Suð-
urlands í gær.
Hann lýsir áhyggjum sínum af
ástandi víða og hvetur til þess að bú-
fjáreigendur komi upp skjóli í öllum
hólfum þar sem hross og nautgripir
eru á útigangi. Sigurður segir að
sjaldnast vanti lagaheimildir til að
koma á úrbótum, en frekar vanti
vilja, rétt, öguð og hiklaus vinnu-
brögð og bein í nefið á eftirlitsaðilum
og dómurum. Hann segir sveitar-
stjórnir oft ráð-
villtar. „Málin
taka allt of langan
tíma. Réttur eig-
enda til að ráða
yfir sínum dýrum
og græða á þeim
er oft metinn
hærri af dómur-
um en réttur dýr-
anna til fóðurs og
vatns, lífs og
heilsu.“ Hann segir að sektir séu of
lágar og að þær séu jafnvel felldar
niður. „Það ætti að vera leyfisskylt
til eins árs í senn að hafa búfé og auð-
veldara þyrfti að vera en nú að svipta
þá leyfinu sem bregðast.“ ipg@mbl.is
Gagnrýnir við-
brögð við slæmri
meðferð dýra
 Vill að dýrahald verði leyfisskylt
 Segir skorta vilja hjá eftirlitsaðilum
Sigurður
Sigurðarson
Stærðarinnar búrhval rak á land á
Snæfellsnesi, í fjörunni við Klofn-
ingsrétt í Beruvík. Hvalurinn er 12-
15 metrar á lengd og er afar heil-
legur og ekkert byrjaður að rotna.
Gott aðgengi er að búrhvalnum í
Beruvík og lögðu nokkrir leið sína
þangað til að skoða hann í gær.
„Þetta er alveg ótrúleg sjón, ekki
síst fyrir marga hverja sem aldrei
hafa séð hval,“ sagði Skúli Alexand-
ersson íbúi á Hellissandi.
Þegar hvalreki verður kemur til
kasta Hafrannsóknastofnunar,
Náttúrufræðistofnunar Íslands sem
og lögreglu að bregðast við. Að sögn
Gísla Víkingssonar, hvalasérfræð-
ings hjá Hafrannsóknastofnun, má
gera ráð fyrir því að stofnunin sendi
mann á staðinn til að rannsaka hval-
inn í dag.
Allur gangur er svo á því hvort
hvalir eru fjarlægðir eða þeim leyft
að liggja og eyðast af sjálfu sér og er
það oftast undir sveitarfélaginu
komið. „Þetta er oft dálítið vesen að
flytja svona,“ segir Gísli enda getur
fullvaxinn búrhvalur orðið hátt í 60
tonn að þyngd. „Ef þeir eru til ama,
til dæmis mjög nálægt byggð og ef
það er lýsisbrák af þeim eða annað,
þá eru þeir ýmist togaðir út á sjó aft-
ur og reynt að sökkva þeim þar eða
þeir eru urðaðir.“
Morgunblaðið/Hrefna Magnúsdóttir
Hvalreki Um 10-15 hvalrekar sem vitað er af verða árlega við Ísland en þessi búrhvalur er 12-15 metrar á lengd.
Hvalreki á Snæfellsnesi
 Stærðarinnar búrhval rak á land í fjörunni við Klofnings-
rétt í Beruvík  Mögulega fluttur út á sjó eða urðaður
Hátt uppi Hvalurinn er hátt uppi í fjörunni.