Morgunblaðið - 07.06.2012, Blaðsíða 19

FRÉTTASKÝRING
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Bændur og skyttur í Borgarbyggð
og nærsveitum gagnrýna harðlega
það fyrirkomulag sem er á refa- og
minkaveiðum í sveitarfélaginu, en
þeim finnst vera óvenjumikið af
vargi í vor. Ástæðuna segja þeir vera
kvótakerfi í veiðum á tófu og mink,
sem var komið á í Borgarbyggð árið
2009 í kjölfar þess að kostnaður við
veiðar fór langt fram úr fjárhags-
áætlun sveitarfélagsins árið á undan.
„Skammgóður vermir“
Þær skyttur sem rætt var við voru
sammála um það að skipulag veið-
anna væri letjandi fyrir veiðimenn,
sem sumir hverjir sæju ekki tilgang-
inn með því að veiða ef þeir fengju
ekki borgað fyrir allan fenginn. Enn-
fremur væru brögð að því að sveitar-
félaginu væri bara afhentur sá veiði-
fengur sem dygði upp í kvótann. Því
væri óvíst að sveitarfélagið hefði ná-
kvæmar tölur um umfang stofnanna
á sínu svæði. Ein skyttan sagði að
kerfið hefði kannski reynst vel við að
ná kostnaði niður en að afleiðing-
arnar af þeim sparnaði væru að
koma í ljós í vor. Það væri því
skammgóður vermir sem fengist af
því. Áhrifin sæjust einkum í því að
sumstaðar þar sem fuglalíf hefði ver-
ið í blóma væri nú þögnin ein.
Snorri Jóhannesson á Augastöð-
um, formaður Bjarmalands, félags
atvinnuveiðimanna á ref og mink,
segir að það hafi sýnt sig að hægt sé
með góðu skipulagi og peningum að
lágmarka það tjón sem verður af
völdum vargs. Hins vegar þurfi til
þess skipulag, en það hafi verið í
skötulíki í mörg ár.
Hefur áhrif á nærsveitir
Rúnar Hálfdánarson, bóndi á
Þverfelli, segir að sér finnist ástand-
ið afleitt og að refurinn hafi gerst
fullnærgöngull í vor og nánast
hlaupið um túnin óáreittur. „Við höf-
um leitað til sveitarfélagsins, en
komum þar að lokuðum dyrum
vegna niðurskurðar.“ Fjölgun tóf-
unnar sé mjög áþreifanleg á hans
svæði. Rúnar segist ekki skilja til-
ganginn með kvótakerfinu og að
hans mati sé takmarkað gagn að því:
„Ef það er ekki sama eða svipuð
stefna í nálægum sveitarfélögum þá
er gagnið að þessu mjög takmarkað
því að refurinn virðir ekki hreppa-
mörk, en leitar þangað sem hann fær
frið og æti.“
Davíð Pétursson á Grund, oddviti í
Skorradalshreppi, segir að fyrir-
komulag veiðanna í Borgarbyggð
hafi haft greinileg áhrif í sínu sveit-
arfélagi, en veiddum refum og mink-
um í hreppnum hefur fjölgað mjög
síðan kvótakerfið var tekið upp.
Davíð lýsir yfir vonbrigðum sínum
með það að ríkið hafi hætt að borga
helminginn af refaveiðum, og velt
þannig kostnaðinum af þeim yfir á
sveitarfélögin, en það var gert um
áramótin 2011. Á sama tíma hirði
ríkisvaldið ennþá virðisaukaskatt af
hverju veiddu dýri.
Kvótakerfið sinnt
hlutverki sínu
Björg Gunnarsdóttir, umhverfis-
og landbúnaðarfulltrúi hjá Borgar-
byggð, segir mikið hafa verið kvart-
að í upphafi þegar kvótakerfinu var
komið á meðal veiðimanna, en að
þær kvartanir hafi ekki endilega
snúið að kvótakerfinu sem slíku
heldur frekar því að veita ætti minna
fjármagn til veiðanna. Kvótakerfið
hafi reynst vel að því leyti að það
hafi tryggt það að sveitarfélagið
stæði við fjárhagsáætlun sína. Reynt
sé að bregðast við því eftir fremsta
megni ef mikið verði vart við að
vargurinn leggist á varpfugla eða
sauðfé. Bændur geti þá sent sérstakt
erindi til byggðaráðs eða sveit-
arstjórnar og í framhaldi af því sé
tekin ákvörðun um hvort veita eigi
aukafjárveitingu til veiða. Í síðustu
viku ákvað sveitarstjórnin að bæta
við fjárheimildum upp á 150.000 kr.
sem dugi til þess að veiða um tíu dýr.
Mikil óánægja með skipulag veiða
 Óvenjumikið af tófu hefur sést í Borgarbyggð í vor  Bændur og skyttur skella skuldinni á kvóta-
kerfi sem tekið var upp árið 2009  Kerfinu ætlað að halda fjárhagsáætlun í föstum skorðum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Lágfóta Óvenjumikið hefur verið um tófur í Borgarbyggð í vor.
FRÉTTIR 19Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. JÚNÍ 2012
Róbert Arnar Stefánsson hjá
Náttúrustofu Vesturlands segir
að minkastofninn sé í mikilli
lægð á landsvísu. Stofninn hafi
náð hámarki um 2003, en verið
á niðurleið síðan. Ekki er full-
kunnugt um orsakir þess, en
gerðar hafi verið athuganir sem
bendi til að dregið hafi úr frjó-
semi minka og líkamsástand
dýranna sé verra, og hugs-
anlega sé ástæðunnar að leita í
fæðunni en það sé þó óstaðfest.
Róbert hefur heyrt af kvört-
unum bænda í Borgarbyggð
undan kvótakerfinu en telur sig
ekki geta fullyrt neitt um
ástand stofnsins þar. Hins veg-
ar sé skipulag veiða á landsvísu
ekki nægilega gott, þar sem
sveitarfélög séu hvert um sig
með mismunandi áherslur en
heildarskipulag yfir stærri
svæði skorti. Róbert er ásamt
fleiri sérfræðingum að leggja
lokahönd á skýrslu fyrir um-
hverfisráðuneytið um árangur
af minkaveiðiátaki við Snæfells-
nes og Eyjafjörð, en von er á
henni á næstu vikum.
Í lægð á
landsvísu
ÁSTAND MINKASTOFNSINS