Morgunblaðið - 11.12.2012, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER 2012
unarumleitun hafi orðið 150 millj-
ónum kr. meiri en gert var ráð fyrir í
fjárlögum. Nefnir hún að verið sé að
byggja upp umsjónarkerfi innan-
húss hjá embætti skuldara en sú
vinna hafi gengið hægar en áformað
var. Ýmis önnur verkefni hafi kallað
að, svo sem að fylgja eftir greiðslu-
aðlögunarsamningum sem gerðir
hafa verið.
1.192 milljónir innheimtar
Velferðarráðherra hefur nú lagt
fram frumvarp um hækkun gjalda á
þær lánastofnanir sem eiga lán
heimilanna til að standa undir
rekstri umboðsmanns á næsta ári og
greiðslu hallans. Hlutfallið af stofni
lánasafna hækkar úr 0,03% í 0,034%.
Gjaldið á að skila 1192 milljóna
króna tekjum á næsta ári og standa
þannig undir 745 milljóna króna
rekstrarkostnaði og 247 milljóna
króna halla frá þessu ári. Verði þetta
niðurstaðan aukast gjöldin því um
417 milljónir króna frá því sem gert
var ráð fyrir í fjárlagafrumvarpi.
Svanborg segir að dregið hafi ver-
ið úr starfsemi hjá umboðsmanns og
starfsfólki fækkað. Nú sé starfandi
fólk í 70 stöðugildum en hafi verið
101 í sumar. Embættið hefur verið
með 2. og 3. hæð Kringlunnar 1 fyrir
starfsemi sína. Nú er verið að flytja
alla starfsemina á 2. hæðina enda er
búið að segja upp leigu á 3. hæðinni.
Sem skýringar á meiri fjárþörf á
næsta ári en gert var ráð fyrir í upp-
haflegu fjárlagafrumvarpi nefnir
Svanborg að þótt mjög hafi dregið
úr nýjum umsóknum berist fleiri
umsóknir en gert hefur verið ráð
fyrir. Þá séu 1300 mál ennþá hjá um-
sjónarmönnum, þar af 1000 utan
stofnunarinnar, og þurfi að greiða
fyrir þjónustu þeirra. Loks nefnir
hún að vinnu umboðsmanns skuld-
ara ljúki ekki við samninga. Þannig
séu meiri umsvif vegna breytinga á
þegar gerðum samningum en gert
hefur verið ráð fyrir.
Víðsfjarri lausn á vandanum
Einar K. Guðfinnsson sagði tíma-
bært að endurmeta starfsemi um-
boðsmanns skuldara, við umræður
sem urðu þegar velferðarráðherra
mælti fyrir frumvarpinu á Alþingi á
laugardag. Í samtali við Morg-
unblaðið vekur hann athygli á því að
í fjárlagafrumvarpinu hafi verið gert
ráð fyrir fjárveitingu sem aðallega
væri fólgin í því að ganga frá málum
sem þegar eru komin til stofnunar-
innar og þess vegna mætti vænta
minna umfangs. „Það er ljóst að við
erum víðsfjarri því að ná utan um
skuldavanda heimilanna. Ný vanda-
mál koma nærri daglega til umboðs-
manns,“ segir Einar. Sú staðreynd
að rekstrarumfang umboðsmanns
skuldara á árinu 2013, rúmum fjór-
um árum eftir bankahrunið, sé enn
þetta mikið sýni að verið sé að
glíma við samskonar
vanda og áður. „Þetta
er í bullandi mótsögn
við tal ráðamanna
um árangur á þessu
sviði,“ segir Einar.
Umboðsmaður skuldar 247 milljónir
 Ekki hefur dregið jafn mikið úr rekstrarútgjöldum umboðsmanns skuldara og gert var ráð fyrir
í fjárlögum  Hækkun fjárheimildar næsta árs og halla þessa árs jafnað út á lánastofnanir
Morgunblaðið/Eggert
Rekstur Starfsfólki fækkar hjá umboðsmanni skuldara og húspláss minnkar.
Nærri þrír fjórðu af niðurfærslu
lána til heimila frá bankahruni
eru vegna endurúteiknings er-
lendra fasteigna- og bílalána.
Rúmur fjórðungur er vegna
110%-leiðarinnar svonefndu og
sértækrar skuldaaðlögunar.
Kemur þetta fram í svari at-
vinnuvegaráðherra við fyr-
irspurn Einars K. Guðfinnssonar
á Alþingi.
Endurútreikningur erlendra
lána hefur skilað 148 milljónum
af alls 201,5 milljóna kr. nið-
urfellingu á lánum. 110%-leiðin
hefur skilað 46 milljóna kr.
lækkun og sértæk skuldaaðlög-
un 7,3 milljóna kr. lækkun. Tekið
er fram í svarinu að upplýsing-
arnar séu ekki fullnægjandi, til
dæmis vanti niðurfærslu vegna
greiðsluaðlögunar. Einar segir
að svarið sýni að meg-
inhluti skuldalækk-
unar sé vegna
dóma um að
gengisbundin lán
hafi verið ólögleg
og hafi því ekkert
með aðgerðir
stjórnvalda vegna
skuldavanda
heimilanna að
gera.
Mest vegna
gengislána
SKULDALÆKKUN HEIMILA
Einar K.
Guðfinnsson
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Ekki hefur dregið úr rekstrarkostn-
aði umboðsmanns skuldara með
þeim hætti sem gert var ráð fyrir í
fjárlagafrumvarpi og þarf að hækka
gjald á lánastofnanir til að jafna út
247 milljóna króna skuld embættis-
ins. Einar K. Guðfinnsson, alþing-
ismaður Sjálfstæðisflokksins, telur
þetta sýna að þær aðgerðir sem
stjórnvöld hafa gripið til vegna
skuldavanda heimilanna séu ekki að
skila þeim árangri sem stjórnvöld
tali um og gefi vísbendingar um
stöðu heimilanna almennt.
Í fjárlagafrumvarpi ríkisstjórn-
arinnar fyrir árið 2013, sem lagt var
fram í haust, var gert ráð fyrir 775
milljóna króna fjárheimild vegna
reksturs umboðsmanns skuldara á
næsta ári. Var við það miðað að
dregið yrði úr rekstrarútgjöldum og
hagrætt, í samræmi við ákvæði fjár-
laga ársins 2012, að því er fram kem-
ur í umsögn fjárlagaskrifstofu fjár-
málaráðuneytisins. Þar var gert ráð
fyrir samdrætti í starfsemi stofn-
unarinnar á síðari hluta ársins 2012
og enn frekar á næsta ári.
Útlit er fyrir að 247 milljónir vanti
upp á að innheimt gjöld vegna yf-
irstandandi árs dugi til að standa
undir útgjöldum. Svanborg Sig-
marsdóttir, sviðsstjóri kynning-
arsviðs umboðsmanns, segir að
skýringin felist í 80 milljóna króna
afskrift á gjöldum sem ekki inn-
heimtust hjá lánastofnunum og
kostnaði við aðkeypta þjónustu um-
sjónarmanna með greiðsluaðlög-
Stjórn Þroskaþjálfafélags Íslands
sendi í gær frá sér ályktun þar sem
hún fordæmir þær aðstæður sem fag-
stéttum sem vinna með fólk sé sífellt
og endurtekið boðið upp á.
„Sú forgangsröðun í samfélaginu
að sjálfsagt þyki að greiða lág laun
fyrir faglegt og vandasamt starf með
fólk er óviðunandi og ekki boðleg vel-
ferðarþjóðfélagi, sem Ísland vill
vera,“ segir í ályktuninni. Hvetur
stjórnin velferðarráðherra og stjórn-
endur LSH til að hækka laun þroska-
þjálfa og annarra fagstétta innan
LSH.
Stéttarfélag sjúkraþjálfara sendi
einnig frá sér ályktun í gær um launa-
kjör heilbrigðisstétta á LSH.
„Sjúkraþjálfarar, sem og aðrar
heilbrigðisstéttir á LSH, hafa undan-
farin ár starfað við stöðugt meira
álag, krappari kjör og lélegri aðstæð-
ur vegna langvarandi niðurskurðar í
heilbrigðiskerfinu,“ segir m.a. í álykt-
uninni.
Ljóst sé að sjúkraþjálfarar hafi
dregist aftur úr í launum síðustu ár en
byrjunarlaun á LSH eftir fjögurra
ára nám í sjúkraþjálfun séu 260.000
krónur á mánuði og hæstu mögulegu
laun deildarsjúkraþjálfara um
340.000 krónur.
„Þessi laun eru langt frá því að vera
eftirsóknarverð,“ segir í ályktuninni.
Heilbrigðisstéttir
álykta um launakjör
Þórdís Elva Þorvaldsdóttir, höf-
undur bókarinnar Á mannamáli og
stofnandi Öðlingsátaksins, afhenti í
gær Guðbjarti Hannessyni velferð-
arráðherra gjafir til handa Neyð-
armóttöku vegna nauðgana á Land-
spítalanum.
Gjafirnar voru m.a. nýr og endur-
hannaður bæklingur um sálrænar
afleiðingar kynferðisofbeldis og
nýtt, sérhannað merki Neyðarmót-
tökunnar en þær voru greiddar með
fjármunum sem söfnuðust á upp-
boði, þar sem m.a. voru til sölu sokk-
ar sprellarans Sveppa og sprelllif-
andi kind.
Það var ætlun Þórdísar að láta
peningana renna beint til Neyð-
armóttökunnar en þar sem ekki
reyndist unnt að eyrnamerkja mót-
tökunni fjármunina ákvað Þórdís í
samráði við forsvarsmenn Neyð-
armóttökunnar að nota féð til að
bæta úr sárri þörf á fræðslu- og for-
varnarefni.
„Fólk sem hafði leitað á Neyð-
armóttökuna hafði í fjögur ár ekki
verið leyst út með t.d. bæklingi um
hverju það mætti búast við í sálræn-
um efnum fyrsta kastið eftir áfall,“
útskýrir Þórdís. Úr því hafi nú verið
bætt.
Þá segir hún aðra ósk starfsfólks
Neyðarmóttökunnar hafa snúið að
límmiðum með upplýsingum um
þjónustu móttökunnar, til að setja á
salerni allra skemmtistaða en slíkur
límmiði var meðal gjafanna sem af-
hentar voru í gær.
„Mér finnst svolítið bylting-
arkennt og frábært að þessum lím-
miða verður dreift á öll salerni, ekki
bara kvennasalernin, af því að auð-
vitað getur nauðgun líka hent karl-
menn, og gerir,“ segir Þórdís en hún
segir markmiðið með átakinu m.a.
hafa snúið að því að fá karlmenn til
að velta málaflokknum fyrir sér.
Morgunblaðið/Ómar
Gjafir Edda Björk Þórðardóttir, starfsmaður Landlæknisembættisins, fylgist með Þórdísi afhenda ráðherra
gjafirnar. Landlæknisembættið tók þátt í vinnslu prentefnisins og mun sjá um dreifingu þess.
Þarfar og góðar gjafir
 Ráðherra tekur á móti nýjum fræðslubæklingum og upp-
lýsingalímmiðum fyrir Neyðarmóttöku vegna nauðgana
SÉRHÆFING Í VIÐHALDI GÓLFA
SÉRSMIÐI
innréttingar, borðplötur, sprautulökkun
info@golfthjonustan.is | golfthjonustan.is
S: 897 2225