Morgunblaðið - Sunnudagur - 07.04.2013, Qupperneq 23

7.4. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23
Rannsóknir benda til áhrifaríkrar virkni piparmintu til lækninga. Þykir hún
t.d. hafa mjög róandi áhrif á maga og koma í veg fyrir meltingartruflanir og
draga úr vindgangi, og þykir piparmintute virka sérstaklega vel við þessum
einkennum. Þá finnst mörgum piparminta draga úr ferðaveiki og ógleði
auk þess sem hún er eitt þekktasta meðalið við kvefi þar sem hún dregur
úr slímmyndun í nefi, höfuðverk, hita, brjóstsviða og svefnleysi. Hún hefur
einnig sýnt virkni í baráttunni við krabbamein.
Útvortis getur hún gagnast þeim sem þjáðir eru af vöðvabólgu og lið- og
stoðkerfisverkjum þar sem hún hefur staðdeyfandi áhrif og getur dregið
úr kláða og bólgum eftir skordýrabit.
Piparminta hefur einnig góð áhrif á andlega heilsu en innöndun pipar-
mintuolíu er talin draga úr spennu og kvíða.
Piparminta hefur bakteríudrepandi áhrif og virðist geta haldið veirum á
borð við herpes simplex í skefjum.
Piparmintu er hægt að nálgast á margvíslegan máta svo sem í brjóst-
sykri, hylkjum, seyði, laufblöðum, olíu, sírópi og tinktúrum.
Skaðleg áhrif eru lítil og verður helst vart eftir ofneyslu. Þó ber að hafa í
huga að neysla óblandaðs mentóls er stórhættuleg og getur verið banvæn.
Þá skal forðast að nýta lyfjablöndur sem innihalda piparmintuolíu fyrir
börn, en hún getur valdið köfnunartilfinningu og komið þeim í lost vegna
lyktarinnar og staðdeyfiáhrifanna.
PIPARMINTA, MENTHA X PIPERITA
Lækningajurt
gegn kvefi og kláða
Morgunblaðið/Ásdís
J
apanskir taugasérfræðingar hafa unnið að
því að lesa úr innihaldi drauma með
hjálpa heilaskanna. The Guardian greinir
frá þessum rannsóknum vísindamann-
anna við ATR taugarannsóknastofnunina í
Kyoto en þeir notuðust við einhvers konar
stafrænt segulómunartæki, tengt við mynd-
hermi og heilabylgjur voru skráðar með
heilariti. Niðurstöðurnar voru kynntar á ráð-
stefnu í New Orleans í október en voru birt-
ar opinberlega í vísindaritinu Science.
Rannsóknin fór þannig fram að vísinda-
mennirnir vöktu þátttakendur fyrst á fyrstu
stigum draumsvefnsins, en það stig sáu þeir
út frá heilaritinu. Þátttakendur greindu frá
því hvað þá hefði verið að dreyma og fóru
svo aftur að sofa. Þetta var endurtekið allt
að tíu sinnum hjá hverjum þátttakanda, á
mismunandi dögum en í hvert skipti voru
rannsóknarefnin vakin allt að tíu sinnum á
klukkustund. Flestir draumarnir snerust í
kringum daglegt líf einstaklinganna og end-
urspegluðu hversdaginn þeirra. Aðrir inni-
héldu óvenjulegri sýnir, stundum kvik-
myndastjörnur og þekkta einstaklinga.
Algengustu draumtáknin voru valin úr
draumunum en japönsku vísindamennirnir
notuðu gagnagrunn sem kallast WordNet til
að kortleggja hver lykilorð draumanna voru.
Má þar nefna orð eins og bíll, kona og tölva.
Með því að skoða hvers konar heilabylgjur
birtust þegar þessi sömu orð voru nefnd í
vöku var hægt að bera saman hvers konar
heilastarfsemi sást á heilaritanum þegar
þessi fyrirbæri komu fyrir í draumi.
Vísindamennirnir, með Yukiyasu Kamitani
í fararbroddi, segja að með þessari tækni sé
hægt að afkóða heilabylgjurnar og sjá fyrir
mörg þeirra fyrirbæra sem birtast í draum-
um fólks.
Að sjá fyrir hvað fólk dreymir með hjálp
þessara tóla er þó bundið við að skoða starf-
semi heilans akkúrat níu sekúndum áður en
fólk vaknar og áreiðanleiki niðurstaðnanna
er í kringum 75-80 prósent. Þess má þó geta
að ekki er hægt að sjá fyrir nákvæmlega
hvernig hlutirnir birtast hinum sofandi. Ef
ljóst er að bíl ber fyrir í draumnum er ekki
víst hvernig bíll það er eða hvaða hlutverki
hann gegnir í draumnum.
Kortleggja
drauma
NIÐURSTÖÐUR ÚR RANNSÓKNUM JAPANSKRA
VÍSINDAMANNA Á DRAUMUM ÞYKJA MARKA TÍMAMÓT.
NIÐURSTÖÐURNAR VORU NÝVERIÐ BIRTAR OPINBERLEGA.
Stafrænt segulómunartæki, tengt við myndhermi var notað í rannsókninni og heilabylgjur voru
skráðar með heilariti níu sekúndum áður en þátttakendur vöknuðu.
AFP