Morgunblaðið - 13.11.2013, Blaðsíða 17

Þjóðgarðurinn á Þingvöllum er friðlýstur helgistaður allra
Íslendinga. Þar er vettvangur margra af meginviðburðum
Íslandssögunnar allt frá landnámi. Þar var Alþingi stofnað
árið 930 og kom þar saman til ársins 1798 og margar
af stærstu hátíðum þjóðarinnar hafa verið haldnar þar.
Þjóðgarðurinn var stofnaður með lögum árið 1930.
Þingvellir
voru samein-
ingartákn sjálf-
stæðisbaráttu
Íslendinga
Ljósmynd/MatsWibe Lund
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. NÓVEMBER 2013
hann átt fundi með erlendum ráða-
mönnum, t.d. Sauli Niinistö, forseta
Finnlands, og Ban Ki-moon, að-
alritara Sameinuðu þjóðanna – sem
auðvitað komu á Þingvelli. En jafn-
hliða ýmsum alþjóðlegum sam-
skiptum hefur Sigmundur Davíð
lagt áherslu á mikilvægi íslenskrar
þjóðmenningar sem margir tengja
við Þingvelli. Þetta efni var t.d.
áberandi í ávarpi forsætisráðherra
á Austurvelli á þjóðhátíðardaginn
17. júní í sumar og margir höfðu
sterkar skoðanir á ræðunni.
Þjóðleg gildi eru ekki öfgar
„Mér þóttu viðbrögðin sérstök
en þau segja okkur kannski að
kominn var tími til að ræða þessi
mál,“ segir forsætisráðherra. „Þjóð-
menningin er nokkuð sem Íslend-
ingar hafa hingað til og almennt
talið sjálfgefið að væri mikil verð-
mæti. Þeir sem eru á öndverðum
meiði og tengja þjóðleg gildi við
öfgastefnur hafa sjálfsagt alltaf
verið til en ekki náð í gegn í um-
ræðunni. Ég ímynda mér að fólk
sem er á þessari skoðun hafi fengið
ákveðna réttlætingu á viðhorfum
sínum í efnahagshruninu. Hins veg-
ar má ekki blanda ólíkum hlutum
saman. Að menn í fjármálalífinu
hafi farið of geyst fram má ekki
verða til þess að við missum trúna
á sjálf okkur sem þjóð, sem á sína
sögu og menningu. Ef svo fer verð-
ur skaðinn af falli bankanna miklu
meiri en endilega þyrfti að vera, ef
svo má segja.“
Gestir vilja kaffi
Þingvellir eru fjölsóttur staður
og til dæmis í gær, á virkum degi í
nóvember, var fjöldi erlendra
ferðamanna þar. Algengur mis-
skilningur þeirra er að Þingvalla-
bærinn sé þjónustumiðstöð og
kaffihús og komið hefur fyrir að
fólk banki uppá hjá forsætisráð-
herra og vilji kaupa kaffi eða
minjagripi.
„Auðvitað er gestrisni er sjálf-
sögð en ef maður væri hér löngum
stundum færi tíminn sjálfsagt að
miklu leyti í að hella upp á kaffi og
hleypa fólki á salernið. Marg-
víslegar skyldur aðrar ráða því að
ég er ekki mikið hér á Þingvöllum.
Þessi gestagangur segir okkur ann-
ars að þörf er á uppbyggingu og
góðri þjónustu hér,“ sagði Sig-
mundur Davíð þegar hann sýndi
okkur húsakynnin, þar sem er einn-
ig margt merkra muna svo sem
borðbúnaður frá Alþingishátíðinni
1930, falleg málverk og svo mætti
áfram telja.
1. desember er vanræktur
Stórra stunda í Íslandssögunni
hefur oft verið minnst með við-
burðum á Þingvöllum. Þar má
nefna Alþingishátíðina sem fyrr er
nefnd, lýðveldisstofnunina 1944,
þjóðhátíðina 1974, lýðveldisafmælið
1944 og kristnihátíðina árið 2000.
„Sú hugmynd að Þingvellir verði í
ríkari mæli vettvangur ýmissa
þjóðarviðburða er áhugaverð hug-
mynd. Þar má nefna að fullveld-
isdagurinn 1. desember hefur verið
svolítið vanræktur, þó fullveldið
sem við fengum árið 1918 hafi verið
merkileg tímamót í sjálfstæðisbar-
áttunni. Þeirra mætti minnast – nú
eru aðeins fáeinir dagar í að 95 ár
séu liðin frá þessum viðburði og
aldarafmælið er ekki langt undan.“
Þjóðgarður með sérstöðu
Nú í vikubyrjun kynnti svo-
nefnd hagræðingarnefnd á vegum
ríkisstjórnarinnar tillögur sínar um
sparnað og breytingar á ýmsu í rík-
isrekstri. Meðal tillagna þar er að
yfirstjórn og umsýsla í rekstri þjóð-
garða landsins verði á einni hendi,
enda geti margvíslegt hagræði fal-
ist í slíku. „Nei, Þingvellir eru ekki
hluti af þessari tillögu, enda hefur
staðurinn sérstöðu meðal þjóðgarða
landsins og raunar allra staða
landsins,“ sagði Sigmundur Davíð
Gunnlaugsson að síðustu.
Morgunblaðið/Kristinn
Snoturt Fimm burstir setja sterkan svip á fallegan Þingvallabæinn. Undir einni þeirra er þessi hlýlega setustofa.
Stáss Leðursófi og -stólar, Jón forseti er á veggnum og útsýni er út um gluggann til Öxarár og Almannagjár.
Skannaðu kóðann
til að sj́á viðtal við
Sigmund Davíð
Gunnlaugsson.
Bústaður forsætisráðherra á
Þingvöllum hefur verið vett-
vangur stórviðburða í stjórn-
málum. Að kvöldi annars í hvíta-
sunnu vorið 2006 boðaði Halldór
Ásgrímsson helstu bandamenn
sína í Framsóknarflokknum til
fundar í kjölfar sveitarstjórn-
arkosninga. Flokksmönnum
þótti þeir þar ekki ná þeim ár-
angri sem vænst var og kaus
Halldór því að stíga til hliðar sem
forsætisráðherra og formaður
flokksins. Kynnti Halldór fjöl-
miðlum og þjóðinni ákvörðun
sína um afsögn þar sem hann
stóð fyrir utan Þingvallabæinn
með forystu flokks síns í baksýn.
Í alþingiskosningum vorið
2007 fjaraði undan ríkisstjórn
Sjálfstæðis- og Framsókn-
arflokks á þann veg að þing-
meirihlutinn var svo veikur að
frekara samstarf þótti óráð. Geir
H. Haarde forsætisráðherra
bauð þá Ingibjörgu Sólrúnu
Gísladóttur, formanni Samfylk-
ingar, til fundar við sig eystra.
Þau heilsuðust með kossi á bæj-
arhlaði. Gengu svo til fundar um
upphaf og myndun Þingvalla-
stjórnarinnar, sem hefur verið
kennd við hrunið.
Þá hefur lengi tíðkast að komi
erlendir leiðtogar í Íslands-
heimsókn sé farið á Þingvelli og
mætti tiltaka mörg dæmi.
sbs@mbl.is
Stórviðburðir í stjórnmálum á Þingvöllum
Afsögn og upphaf
Morgunblaðið/ÞÖK
2006 Halldór Ásgrímsson hætti í stjórnmálum og kynnti alþjóð þá
ákvörðun sína eftir fund með bandamönnum sínum í Þingvallabænum.
Morgunblaðið/Ómar
2007 Geir H. Haarde og Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir við upp-
haf stjórnarmyndunarviðræðna.
 Njarðvík er viðkomustaður
100 daga hringferðar Morg-
unblaðsins á morgun.
Á morgun