Morgunblaðið - 27.01.2014, Síða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 27. JANÚAR 2014
Skógarhlíð 18 • Sími 595 1000
www.heimsferdir.is
Á SKÍÐI
Skelltu þér til Austurríkis
Frá kr. 119.900 – með hálfu fæði
B
irt
m
eð
fy
rir
va
ra
um
p
re
nt
vi
llu
r.
H
ei
m
sf
er
ð
ir
ás
ki
lja
sé
r
ré
tt
til
le
ið
ré
tt
in
g
a
á
sl
ík
u.
A
th
.a
ð
ve
rð
g
et
ur
b
re
ys
t
án
fy
rir
va
ra
.
Kr. 119.900
Netverð á mann m.v. 2 fullorðna
og 2 börn á Skihotel Speiereck***
í 7 nætur með hálfu fæði í viku.
Kr. 139.900
Netverð á mann m.v. 2 fullorðna
á Skihotel Speiereck*** í 7 nætur
með hálfu fæði í viku.
Bjóðum sértilboð á Skihotel Speiereck*** í Lungau.
1. og 8. febrúar í 7 nætur með hálfu fæði.
Innifalið er flug, gisting, flugvallaskattar, taska og flutningur á skíðasetti.
Árni Grétar Finnsson
agf@mbl.is
Alls eru 1.149 starfsmenn ríkisins
skipaðir ótímabundið án gagnkvæms
uppsagnarfrests, þ.e. æviráðnir.
Þessir starfsmenn voru allir skipaðir
fyrir 1. júlí 1996, en eftir þann tíma
er enginn lengur skipaður ótíma-
bundið heldur aðeins til fimm ára, að
undanskildum hæstaréttar- og hér-
aðsdómurum. Síðan þá hafa 37
starfsmenn verið ráðnir til starfa
ótímabundið án gagnkvæms upp-
sagnarfrests, en alls starfa 21.102
manns hjá íslenska ríkinu.
Þetta kemur fram í svari fjármála-
og efnahagsráðherra við fyrirspurn
Guðlaugs Þórs Þórðarsonar um rík-
isstarfsmenn, en upplýsingarnar eru
fengnar úr launavinnslukerfi ríkis-
ins.
„Ég tel afskaplega mikilvægt að
við vinnum skipulega að því að bæði
bæta reksturinn og að fá meira fyrir
minni fjármuni. Það er nauðsynlegt
fyrir okkur ef við viljum halda uppi
þessu þjónustustigi, sem ég held að
sé sátt um. Við verðum að gera það
með minni fjármunum heldur en áð-
ur,“ segir Guðlaugur Þór og bætir
við að athygli veki hversu margir eru
enn að störfum sem ráðnir voru með
þessum hætti.
Hámarkstími skynsamlegur
Guðlaugur segir að tölurnar sýni
meiri fjölda æviráðinna starfsmanna
en hann hafi átt von á. „Við breytum
ekki því sem liðið er. Hins vegar er
það mín skoðun að það megi laga
ýmislegt í starfsmannamálum og þá
er ég að vísa til þess að ég tel það
skynsamlegt að setja hámarkstíma á
það hvað hver geti verið lengi í
hverju starfi. Ekki bara hjá æðstu
embættunum heldur einnig hjá milli-
stjórnendum, en ég tek dómara hér
út fyrir sviga. Ég held að það myndi
auka starfsánægju og sömuleiðis
stuðla að betri stjórnsýslu ef fólk er
ekki lengur en átta ár á sama stað.
Þetta met ég út frá reynslu minni
sem ráðherra og þingmaður,“ segir
Guðlaugur Þór og bætir við að hann
líti ekki á slíkar breytingar sem ógn
við ríkisstarfsmenn heldur þvert á
móti tækifæri. Flestir æviráðinna
starfsmanna ríkisins starfa hjá Há-
skóla Íslands, eða 181 talsins.
Rúmlega þús-
und æviráðnir
 Enginn skipaður ævilangt síðan 1996
en 37 starfsmenn ráðnir ótímabundið
Skynsamlegt að
setja aldursþak á
starfsaldur ríkis-
starfsmanna.
Guðlaugur Þór Þórðarson
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Raungengi krónu hefur styrkst tölu-
vert og er á mælikvarða hlutfallslegs
verðlags nú svipað og í september
2008. Vísitala raungengis var 81,2 stig
í desember. Til samanburðar var
meðaltalið 1990 til 2013 91,6 stig, að
bóluárunum meðtöldum, þegar raun-
gengið náði sögulegum hæðum.
Raungengi er annað en skráð nafn-
gengi. Styrkist raungengið eykst
kaupmáttur í erlendum vörum. Raun-
gengið hrundi eftir efnahagshrunið
en hefur síðan styrkst.
Jón Bjarki
Bentsson, sér-
fræðingur hjá
Greiningu Ís-
landsbanka, segir
að í sögulegu ljósi
fari halli að mynd-
ast af viðskiptum
við útlönd ef áður-
nefnd vísitala fer
mikið yfir 90 stig.
Vegna mikillar gjaldeyrisþarfar þjóð-
arbúsins, og fyrir afgang af viðskipt-
um við útlönd, sé ekki æskilegt að
raungengi styrkist mikið meira.
„Þau fáu tímabil sem við fengum
jöfnuð á utanríkisviðskiptum árin fyr-
ir hrun voru þegar raungengið var í
kringum 90. Það má með rökum horfa
á það gengi sem efri mörkin á heppi-
legu raungengi um þessar mundir.
Frá 1980 hefur vísitalan sjaldan farið
undir 90 og hún fór oft yfir 100. Því
fylgdi gjarnan aukning í viðskipta-
hallanum.“
Meiri verðbólga hér en erlendis
Jón Bjarki bendir á að meiri verð-
bólga hér en í viðskiptalöndum eigi
þátt í styrkingu raungengis, miðað við
sömu vísitölu. Áhrif verðbólgu í þessa
veru komi t.d. fram í mikilli styrkingu
raungengis í upphafi 10. áratugarins,
fyrir þjóðarsáttina.
Nafngengi evru er nú tæpar 157
krónur og er meðalmaðurinn nú
skemur að vinna fyrir einni evru en
niðursveifluárið 2009, svo dæmi sé
tekið, vegna meiri launahækkana hér
en á evrusvæðinu. Raungengið hefur
styrkst. Á það þátt í að vísitala kaup-
máttar launa hefur styrkst og verð á
innfluttum vörum lækkað.
Jón Bjarki bendir á að ef raun-
gengið styrkist mikið meira muni það
koma fram í aukinni einkaneyslu. Við
það gangi á vöruskiptajöfnuðinn, sem
þrýsti genginu niður.
Raungengi krónunnar að styrkjast
 Er nú svipað og í desember 2008  Hærra raungengi þýðir aukinn kaupmátt í innfluttum vörum
 Sérfræðingur telur ekki æskilegt að raungengið styrkist mikið meira m.t.t. gjaldeyrisþarfar landsins
Jón Bjarki
Bentsson
Jafnan sýnt sem vísitala
» Raungengi má skilgreina
sem hlutfallslega þróun verð-
lags í heimalandi annars vegar
og viðskipalöndunum hins veg-
ar frá tilteknu grunnári (hér er
árið 2000 = 100).
» Raungengi er jafnan sýnt
sem vísitala og táknar hækkun
vísitölunnar styrkingu raun-
gengis íslensku krónunnar.
Reykjavíkurleikunum lauk í gær, en þeir höfðu staðið yfir frá 17. janúar.
Meðal keppnisgreina um helgina var listhlaup á skautum í Laugardal. Með-
al keppenda sem sýndu glæsileg tilþrif var Nadía Margrét Jamchi.
Morgunblaðið/Ómar
Tilþrif á skautasvellinu
Reykjavíkurleikunum lauk í gær
Verðlagseftirlit ASÍ heldur utan um
breytingar á gjaldskrám leikskóla og
fæði hjá 15 stærstu sveitarfélögum
landsins. Frá 1. janúar 2013 til 1. jan-
úar 2014 hafa sex af fimmtán sveit-
arfélögum hækkað hjá sér gjald-
skrána en það eru Hafnarfjörður,
Akureyri, Akranes, Vestmannaeyj-
ar, Fjarðabyggð og Fljótsdalshérað.
Hækkanirnar áttu sér stað þrátt fyr-
ir samstillt átak gegn hækkunum.
Mest hækkun á almennri gjald-
skrá fyrir átta tíma vistun ásamt
fæði er í Vestmannaeyjum, eða um
fimmtán prósent. Þar á eftir kemur
Fjarðabyggð með þriggja prósenta
hækkun og Akranes með um tveggja
prósenta hækkun. Þau sveitarfélög
sem ekki hafa hækkað hjá sér gjald-
skrá milli ára eru Garðabær, Sel-
tjarnarnes, Kópavogur, Mosfells-
bær, Árborg, Skagafjörður,
Reykjavík, Reykjanesbær og Ísa-
fjörður.
Töluverður verðmunur er á hæstu
og lægstu gjaldskrá sveitarfélaga
fyrir átta tíma vistun. Hæsta gjaldið
fyrir þjónustuna er að finna í Mos-
fellsbæ þar sem hún kostar 35.354
krónur á mánuði en lægsta gjaldið er
að finna í Reykjavík þar sem það er
25.880 krónur, eða um 37 prósenta
verðmunur.
Sex hækka hjá leikskólum
Gjald Verð hækkar þrátt fyrir átak.
Leigubílstjóri
kom með ungan
karlmann á lög-
reglustöð í
Reykjavík í fyrri-
nótt þar sem ekki
náðist að vekja
hann. Þegar
maðurinn vakn-
aði varð hann
mjög viðskotaillur en hann var í
mjög annarlegu ástandi, segir í til-
kynningu lögreglunnar.
Þá var ungur karlmaður hand-
tekinn í verslun í miðborginni sömu
nótt. Hann var ölvaður og hafði
kastað vörum úr hillum verslunar-
innar. Voru báðir þessir menn vist-
aðir í fangageymslu yfir nóttina.
Vaknaði viðskota-
illur á lögreglustöð
Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu
barst tilkynning á laugardagskvöld
um karlmann sem væri að skemma
bifreiðar á bifreiðastæði í austur-
borginni. Er lögreglumenn komu á
vettvang fór maðurinn ekki að fyr-
irmælum og sparkaði einnig í lög-
reglukonu, segir í tilkynningu lög-
reglunnar. Maðurinn var
handtekinn og vistaður í fanga-
geymslu þar til ástand hans lagað-
ist og hægt var að ræða við hann.
Um svipað leyti var tilkynnt um
ölvaðan karlmann með hávaða og
læti við Snorrabraut, þar sem hann
sparkaði upp útihurð á húsi.
Sparkaði ölvaður
í lögreglukonu
Lögreglan á Suðurnesjum var ný-
verið kvödd á Heilbrigðisstofnun
Suðurnesja, þar sem fyrir var ein-
staklingur er hafði gefið upp kenni-
tölu annars manns, þegar hann ósk-
aði eftir að hitta lækni.
Erindi hans var að fá róandi lyf
hjá lækninum, sem gerði lögreglu
viðvart. Einstaklingurinn framvís-
aði þá greiðslukorti með mynd og
viðurkenndi að hafa gefið upp
rangt nafn og kennitölu við komu
og í viðtali við lækninn.
Reyndi að svíkja
út róandi lyf