Morgunblaðið - 03.05.2014, Blaðsíða 48

48 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. MAÍ 2014
GAMALDAGS
ÚTILJÓS
Laugavegi 29 - sími 552 4320
www.brynja.is - brynja@brynja.is
LYKILVERSLUN VIÐ
LAUGAVEGINN
Verð frá 21.400
Sérpöntunarþjónusta
Morgunblaðið
gefur út
glæsilegt
sérblað um
Heimili og
hönnun
föstudaginn
9. maí
Í blaðinu verða kynntir geysimargir möguleikar og
sniðugar lausnir fyrir heimilin.
Skoðuð verða húsgögn og hönnun fyrir stofu,
hjónaherbergi, barnaherbergi og innréttingar
bæði í eldhús og bað.
SÉRBLAÐ
HEIMILI & HÖNNUN
–– Meira fyrir lesendur
NÁNARI UPPLÝSINGAR GEFUR:
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105
kata@mbl.is
PÖNTUNARFRESTUR AUGLÝSINGA:
fyrir kl. 16 mánudaginn 5.maí.
bíða eftir að einhver framleiði
klippiprógramm þar sem tímalínan
er hringur með engu upphafi eða
enda. Þannig er myndlistin, hún er
meiri hringur. Það er svo frelsandi
að vinna í raunverulegu rými, setja
saman frásögn eða upplifun í rými
Auður Albertsdóttir
audura@mbl.is
Í kvöld klukkan 20 opnar listakonan
Ragnheiður Gestsdóttir sýningu á
nýjum verkum í Kunstschlager við
Rauðarárstíg 1. Sýningin ber titilinn
Mikli hvellur – algjör smellur, en
þar vísar Ragnheiður í hugmyndir
manna um uppruna heimsins eins
og við þekkjum hann.
Að sögn Ragnheiðar eiga öll verk-
in á sýningunni það sameiginlegt að
vísa í ákveðið sjónarhorn eða hug-
myndafræði sem mennirnir meira
og minna hafa sameinast um á
ákveðnum tímabilum sögunnar.
„Einu sinni trúðum við því að jörðin
væri flöt og að VHS væri framtíðin.
Núna vitum við að jörðin er kúla og
erum vön því að horfa á myndefni í
gegnum pixla,“ segir Ragnheiður.
„Samkvæmt þeim upplýsingum sem
við höfum í höndunum í dag er
mögulegt að heimurinn hafa skapast
í Mikla hvelli, en sú kenning er
byggð á tilgátum sem kannski munu
þykja fáránlegar eftir 200 ár. Sýn-
ingin varpar fram svona nokkrum
hugmyndum eða sjónarhornum sem
mér þykja áhugaverð.“
Myndlistin frelsandi
Ragnheiður er með MFA-gráðu í
myndlist frá Bard College í Banda-
ríkjunum og MA-gráðu í sjónrænni
mannfræði frá Goldsmiths College í
London. „Ég lærði sjónræna mann-
fræði áður en ég fór í myndlist og er
á þessari sýningu undir áhrifum
þess,“ segir hún og kveðst hafa
gegnum tíðina unnið jöfnum hönd-
um með filmu, vídeó og innsetn-
ingar. Sýningin hennar í
Kunstschlager er innsetning þar
sem koma fyrir vídeó, hljóð, skúlp-
túr og ljósmyndir. Hún er einnig
ötul kvikmyndagerðarkona.
„Það var svo frelsandi að fara í
myndlist. Við kvikmyndagerð er
maður alltaf fastur á tímalínu. Þó að
maður reyni að brjóta upp línulegu
frásögnina er maður alltaf að klippa
á tímalínunni, með ákveðinn upp-
hafs- og lokapunkt. Ég er alltaf að
með hlutum, hljóðum, myndum eða
hverju sem er. Áhorfandinn raðar
upplýsingunum svo saman á sínum
eigin forsendum,“ segir Ragnheið-
ur.
Hún segir sýninguna snúast um
þrá manna eftir að skilja hlutina.
„Það er áhugavert að fá þetta
ákveðna sjónarhorn þegar kemur að
þekkingu og hugmyndafræði. Það
er mjög pólitískt hvaða hug-
myndafræði er ríkjandi á hverjum
tíma en oft á hún dýpri rætur sem
eru miklu meira spennandi en
tungumálið sem við notum til þess
að skilja og útskýra heiminn. Mynd-
listin er sá miðill sem opnar fyrir
annars konar skynjun eða lestur á
umhverfinu, annars konar fram-
setningu á veruleikanum og vanga-
veltur um einstaklinginn og hans
stað í veröldinni. Þá er hægt hugsa
hlutina út frá annarri aðferðarfræði,
sem sinnir því að skynja veröldina,
stundum ná orðin ekki best yfir
þessa skynjun, og stærðfræðin er
ekki best við að skilgreina.“
Sjónarhorninu snúið við
Á sýningunni er eitt vídeóverk
sem Ragnheiður hugsar sem hring.
Þar sér áhorfandinn aðeins 1/4 úr
hringnum en heyrir í 3/4. Áhorfand-
inn horfir á og heyrir jörðina fara í
kringum sig en hann sjálfur verður
eins og sólin í rýminu. „Jörðin er
þarna orðin kassi samansettur úr 36
pixlum. Þetta er stolið úr frægri
ljósmynd, „Fölblár punktur“, sem
tekinn var úr geimskutlunni Voya-
ger af jörðinni árið 1990. Við erum
alltaf að horfa út, rannsaka heiminn
til þess að kannski skilja okkur sjálf.
Á þessari ljósmynd er sjónarhorn-
inu í fyrsta skiptið snúið við og okk-
ar pláneta verður viðfangsefnið. Þar
er jörðin bara pínulítill punktur og
með því að súmma inn aftur og aftur
verður punkturinn þessir 36 pixlar.
Annað sjónarhorn. Þessi ljósmynd
er upphafspunkturinn á sýning-
unni,“ segir Ragnheiður og bætir
við að henni hafi lengi fundist þetta
áhugaverð hugmynd. „Við erum
alltaf að horfa út og reyna að finna
okkur sjálf með því að horfa út og
lengra. Þetta er einhver þrá sem
býr innra með okkur,“ segir Ragn-
heiður og bætir við að sýningin fjalli
einnig um það að horfa, hvert við
horfum og hvað við sjáum út frá
tækni og þekkingu hvers tíma.
Ragnheiður er ásamt Markúsi
Þór Andréssyni sýningarstjóri sýn-
ingarinnar æ ofani æ, með verkum
Hreins Friðfinnssonar sem opnaði í
Nýlistasafninu á dögunum. Þar er
einnig sýnd samnefnd kvikmynd
þeirra, út frá lífi og list Hreins.
Morgunblaðið/Ómar
Listakonan „Það var svo frelsandi að fara í myndlist,“ segir Ragnheiður Gestsdóttir. Hún sýnir nú myndlist en er
líka kunn fyrir heimildarkvikmyndir. „Myndlistin er sá miðill sem opnar fyrir annars konar skynjun eða lestur …“
Skoðar þrá mannkyns eftir skilningi
 Ragnheiður Gestsdóttir opnar sýningu í Kunstschlager  Veltir fyrir sér hugmyndum um
uppruna heimsins  Innsetning þar sem koma fyrir vídeó, hljóð, skúlptúr og ljósmyndir