Morgunblaðið - 07.06.2014, Side 11

© Anna Kari
nauðgunar og sifjaspella þar í landi
eru mjög ungar, á aldrinum níu til
sautján ára.“
Þurfa samþykki maka
Bryndís nefnir dæmi um mál
sem kom upp í Níkaragva fyrir
nokkrum árum, þegar níu ára stúlka
varð barnshafandi vegna nauðgunar
sem var auk þess sifjaspell. „Nokkr-
ar konur þar í landi sem voru lög-
fræðingar tóku sig saman og börð-
ust fyrir máli stúlkunnar, en þær
enduðu allar á bak við lás og slá. Í
Úganda er fólk sett á bak við lás og
slá fyrir það eitt að elska einstakling
af sama kyni. Í Búrkína Fasó er
þetta með þeim hætti að konur
þurfa að fá samþykki hjá maka fyrir
getnaðarvörnum. Í Írlandi eru fóst-
ureyðingar ólöglegar, nema raun-
veruleg hætta sé á að meðgangan
stofni lífi móður í hættu. Írskar kon-
ur hafa tækifæri til að fara til Bret-
lands í fóstureyðingar á sjúkra-
húsum, en konurnar í El Salvador
stofna lífi sínu í hættu með því að
fara í fóstureyðingar í heimahúsum
þar sem aðstæður eru slæmar.“
Nauðgun gjaldfellir konur
Bryndís segir að í Marokkó,
Alsír og Túnis sé áherslan í löggjöf-
inni í kynferðisofbeldismálum á sið-
semi þolanda, en ekki á það að um
alvarlega árás sé að ræða. „Í Alsír
og Túnis geta til dæmis gerendur
nauðgana sloppið við dóm með því
að giftast þolanda sem er undir
átján ára aldri. Nýverið hefur þetta
ákvæði verið fellt úr lögum í Mar-
okkó, en ástæðan fyrir því var
heimsþekkt mál 16 ára stúlku, Am-
inu Filali, sem gleypti rottueitur í
kjölfar nauðgunar þar sem gerand-
inn átti að giftast henni. Hún lét líf-
ið. Löggjöfin í þessum löndum
byggir á gríðarlegri mismunun í
garð kvenna, þetta snýst um hug-
myndafræði um virði og hlutverk
konunnar. Kona sem er óspjölluð
þykir álitlegri kvenkostur en sú sem
er það ekki, þannig að nauðgun
gjaldfellir konur og stúlkur í þess-
um löndum. Þyngd dóms í nauðg-
unarmálum fer eftir því hvort þol-
andinn er hrein mey eða ekki.
Konunni er þannig refsað fyrir að
hafa verið nauðgað.“
Baráttan ber árangur
Bryndís segir að í herferðinni
sé lögð áhersla á að taka upp mál
einstaklinga í þeim löndum sem
horft er til og þrýst á stjórnvöld í
viðkomandi ríki að virða og vernda
mannréttindi. Hún nefnir sem dæmi
mál Savidu, konu af indverskum
uppruna sem búsett er á Írlandi.
„Árið 2012 fór hún þar ásamt manni
sínum á spítala og bað um fóstur-
eyðingu af því að vandkvæði voru á
meðgöngunni. En því var hafnað,
þrátt fyrir að heilbrigðisstarfsfólk
vissi að fóstrið gæti ekki lifað af.
Nokkrum dögum síðar fékk Savida
blóðeitrun og dó.“ Bryndís tekur
fram að sem betur fer séu til ein-
staka mál sem fari vel. „Til dæmis
sagan af henni Beatriz í El Salvador
sem var barnshafandi tuttugu og
tveggja ára og vitað var af miklum
fósturgöllum, það vantaði hluta af
heila fóstursins sem hún gekk með
og það var alveg ljóst að barnið gæti
aldrei lifað af eftir fæðingu. Auk
þess var mikil hætta á að með-
gangan gæti leitt Beatriz til dauða.
Hún þrýsti ásamt fjölda aðgerð-
arsinna víða að, meðal annars ís-
lenskra, á stjórnvöld og heilbrigð-
isstarfsfólk að leyfa henni að fara í
fóstureyðingu. Það tók nokkra mán-
uði en að lokum var henni leyft að
fara í snemmbúinn keisaraskurð og
hún lifði,“ segir Bryndís og bætir
við að Íslandsdeild Amnesty Inter-
national hafi einnig tekið upp mál
Beatriz.
© AP Photo/Abdeljalil Bounhar
Mætir afgangi
Alima, þunguð
kona í Búrkína
Fasó situr á gangi
og býður eftir að
losni rúm á spít-
ala þegar hún
kom þangað til að
leita aðhlynn-
ingar. Hún hafði
beðið þar í þrjá
daga.
Móðir og dóttir Amina Filali lét lífið þegar hún
gleypti rottueitur eftir að hafa verið þvinguð
til að giftast þeim sem nauðgaði henni.
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. JÚNÍ 2014
Krakkar hafa sannarlega gott af því
að vera sem mest úti þegar íslenska
sumarið skellur á og þá getur verið
gaman að athuga hvað er í boði hjá
skátunum. Þrettán skátafélög á höf-
uðborgarsvæðinu halda útilífs-
námskeið í sumar fyrir börn á aldr-
inum 8-12 ára og því auðvelt að finna
námskeið sem er í næsta nágrenni.
Skátafélögin bjóða upp á fjölbreytta
og mismunandi dagskrá sem er
áwww.utilifsskoli.is. Öll skátafélög
leggja áherslu á spennandi og
skemmtilega dagskrá eins og útield-
un, klifur, rötun, skyndihjálp og
margt fleira.
Skátafélögin í Reykjavík bjóða upp
á tveggja vikna námskeið og í lok
hvers námskeiðs er farið í einnar
nætur útilegu í nágrenni Reykjavíkur.
Þar fá krakkar margir hverjir að fara í
sínar fyrstu útilegur og takast á við
þau verkefni sem því fylgja. Þau taka
þátt í alvöruskátakvöldvöku með
varðeldi og sofa í tjaldi með jafn-
öldrum sínum.
Námskeiðin eru í boði til 18. júlí en
þá fara leiðbeinendur útilífsskólans á
fullt í að undirbúa Landsmót skáta. Í
ágúst er þráðurinn tekinn upp að
nýju og 11. ágúst hefst viku nám-
skeið. Í þessari viku undirbúa leið-
beinendur sig fyrir námskeiðin og
hafa sótt námskeið sem Bandalag ís-
lenskra skáta heldur. Skráning á
námskeiðin á www.utilifsskoli.is og
þar er einnig að finna nánari upplýs-
ingar um námskeiðin sjálf.
Sumarnámskeið Útilífsskólans hefjast eftir helgi
Morgunblaðið/Kristinn
Gaman Engu er líkara en hópur lítilla indíana sigli hér á kanóum skátanna.
Alvöruskátakvöldvökur með
varðeldi og gist í tjaldi
Bæði börn og fullorðnir hafa gaman
af því að skoða og láta segja sér um
söguna okkar. Á morgun sunnudag kl.
14 verður ókeypis leiðsögn um grunn-
sýningu Þjóðminjasafnsins „Þjóð
verður til - Menning og samfélag í
1200 ár“. Leiðsögnin hefst á slóðum
landnámsmanna á 9. öld. Þaðan ligg-
ur leiðin gegnum sýninguna og 1200
ára sögu þjóðarinnar fram til nú-
tímans. Leiðsögnin er um 45 mínútur
að lengd og allir eru velkomnir.
Endilega …
Morgunblaðið/Kristinn
Beinagrind Spenntir piltar að skoða.
… skoðið Þjóð
sem verður til
200o
300o
400o
1000 m
500 m
2000 m
1500 m
500o
Heitasti staðurinn
í sumar!
Kvika
Verið velkomin í heimsókn í sumar!
Kröflustöð: Jarðvarmasýning er opin alla daga kl. 10-17.
Búrfellsstöð: Gagnvirk orkusýning er opin alla daga kl. 10-17.
Vindmyllur á Hafinu: Opnar alla laugardaga í júlí, kl. 13-17.
Kárahnjúkastífla: Leiðsögn um svæðið miðvikudaga og
laugardaga kl. 14-17.
www.landsvirkjun.is/heimsoknir
Á ferð um Norðurland er upplagt að koma við á há-
hitasvæðinu við Kröflu og kynnast brautryðjenda–
verkefni í vinnslu jarðvarma. Gestastofan er opin alla
daga og það er alltaf heitt á könnunni.