Morgunblaðið - 29.11.2014, Blaðsíða 46

46 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. NÓVEMBER 2014
Nú hefur Keli, eins og hann
var oftast kallaður, tapað barátt-
unni við illvígan sjúkdóm sem
hann tókst á við af kjarki og
æðruleysi. Nú þegar góður vinur
og félagi er kvaddur er margt
sem kemur upp í hugann. Keli
var mikill félagsmálamaður og
tók þátt í ýmsum verkefnum á
þeim vettvangi og þar lágu leiðir
okkar saman. Ekki vorum við
alltaf á sömu skoðun en Keli
hafði þann félagsþroska til að
bera að aldrei létum við það
bitna á vinskapnum. Hann var
mikill samvinnumaður og hafði
áhuga á öllu sem gat komið sam-
félaginu til góða. Var hugmynda-
ríkur og hafði áhuga á mörgu,
hver man ekki eftir fjósalykt á
flöskum? Keli var mikill fundar-
maður og sótti fjölmarga fundi
sem haldnir voru í heimahögum
og víðar, var virkur þátttakandi
og fljótur að koma auga á
spaugilegar hliðar mála. Keli var
ófeiminn að taka til máls og lýsa
hugmyndum sínum og skoðun-
um og gerði það af léttleika og á
gamansaman hátt. Gerði grín að
mönnum og málefnum en var
ekki rætinn eða særði fólk með
gríni sínu og létti oft andrúms-
loft á fundum. Og hætt er við að
margar samkomur verði daufari
í framtíðinni nú þegar hans nýt-
ur ekki lengur við. Keli var fróð-
ur um menn og málefni og hafði
einstaka frásagnargáfu sem
gerði það að verkum að hann
naut sín við frásagnir og flutti
óviðjafnanlegar tækifærisræður
í afmælisveislum og við ýmis
önnur tækifæri. Við Keli höfum
ferðast víða um land mörg und-
anfarin ár, ýmist einir eða með
konum okkar, og átt saman
margar eftirminnilegar stundir
og sama hvert farið var, alls
staðar þekki Keli fólk og gat
sagt frá mönnum og mannlífi og
gerði það á sinn einstaka hátt.
Einnig fórum við á eftirminni-
legar samkomur og vorum
skemmtikraftar og þar hélt Keli
uppi fjörinu og ég var til uppfyll-
ingar því þótt Kela væri margt
til lista lagt þá var hann ekki
söngmaður, en var þeim mun
betri á öðrum sviðum. Keli var
hafsjór af fróðleik og áhugi hans
á veiði og öllu sem að þeim laut
átti stóran sess í lífi hans, þar
var hann á heimavelli, sérstak-
lega á öllu sem laut að laxveiði.
Hann sagði veiðisögur og miðl-
aði af fróðleik og reynslu og ber
Veiðiminjasafnið, sem þau hjón
komu upp í Ferjukoti, m.a. vitni
um þann áhuga. Hann var ötull
talsmaður fyrir veiðimálum og
veiðimennsku og lét þessi mál-
efni mjög til sín taka. Miðviku-
dagshittingurinn, sem byrjaði í
Kaupfélaginu fyrir rúmum
tveimur árum, er eitt af því sem
hann var frumkvöðull að, við
borðið þar verður hans sárt
saknað. Engan veginn er hægt
að gera Kela skil í stuttu máli og
ekki heldur tilgangurinn með
þessum minningum þegar við
kveðjum ljúfan og góðan vin sem
fellur frá alltof snemma.
Hið bjarta vor
Áfram líður ævistraumur
eins og móðu hulinn draumur.
Andvarp hvert og æðasláttur,
okkur flytur dauða nær.
Hver einn sína götu gengur
glaður hryggur skammt sem lengur,
eftir föstum lífsins lögum
lengra enginn stigið fær.
Við vottum Hebu og fjölskyld-
unni innilegar samúðarkveðjur.
Einar Ole og Helga.
Nú er vinur minn Þorkell í
Ferjukoti farinn. Besti og
örugglega skemmtilegasti vinur
sem hægt er að eiga. Við Þorkell
kynnumst árið 1957 þegar hann
var tíu ára. Þá kom ég sem
vinnumaður til foreldra hans.
Kristjáns og Þórdísar í Ferju-
koti. Við urðum strax vinir en
það var stormasöm vinátta. Þor-
kell var áhugasamur drengur
um flesta hluti og ef vinnumað-
urinn var ekki nógu fljótur að
skilja eða gat ekki samþykkt
hvað þeir tveir áttu að gera, þá
var Þorkell ekki að eyða sínum
dýrmæta tíma í hann og rauk í
burtu. En við vorum ekki lengi
óvinir. Það var ekki í mínum
verkahring að leita eftir sátt.
Þorkell sá einn um það og það
var afar oft að trúnaðarsamtöl
fóru fram við rúmstokkinn hjá
mér í hádeginu þegar ég lagði
mig. Það voru ekki bara ýmsar
hugmyndir sem komu upp, það
voru líka áhyggjur. Einn daginn
kom Þorkell í hádeginu. „Poul,
ég var svo hræddur áðan, ég sá
stóra rottu.“ „Þorkell minn, þú
veist að við verðum aldrei
hræddir, við erum karlmenni.“
„Já, en Poul, þetta var alveg
rosa, rosa stór rotta.“ „Allt í lagi
Þorkell minn, við skulum veiða
eina rottu.“ Hræðslan vék auð-
veldlega fyrir veiðieðlinu. Og þar
var ég komin í vond mál því ég
vissi ekki hvernig ég átti að veiða
rottu. Dag eftir dag kom Þorkell
upp til mín og sagði að ég yrði að
veiða rottu því annars væri ég að
ljúga og það væri ljótt. Ég barð-
ist á móti og sagði að stundum
væri hann líka að ljúga. Það
gagnaðist mér ekki mikið. Hann
svaraði bara „Nei, ég skrökva
bara og það er ekki eins slæmt“.
Við lögðum á ráðin og fórum nið-
ur í fjós og bundum snæri í hurð
að fóðurgeymslunni og höfðum
hana aðeins opna. Við létum
snærið ná alla leið heim, sem var
um 50 metrar. Þegar Þorkell gat
alls ekki beðið lengur drógum
við í spottann og hurðin lokaðist
og viti menn, þar sat rotta föst.
Þorkell fann út að það væri fullt
af rottum fyrir innan hurðina.
Hann fór í bússur og upp á þak
og opnaði gluggann og skipaði
mér niður um gatið. Ég get fyllt
heila bók með frásögnum af
uppátækjum okkar Þorkels. All-
ar rjúpnaferðirnar þar sem við
gleymdum að veiða rjúpur og
fórum í staðinn að ræða hrepps-
málinn. Alltaf var Þorkell eins,
aldrei talaði hann illt orð um
aðra og aldrei nefndi hann nöfn
nema ef það var í lagi og að sag-
an væri góð. Góður drengur alla
hans tíð. Minning hans mun lifa
lengi. Við hjónin munum minn-
ast hans með gleði um alla fram-
tíð. Við vottum fjölskyldu hans
samúð nær og fjær. Fjölskyldan
í Grenigerði.
Páll Jensson.
Ég man hann úr nemenda-
hópnum á Hvanneyri fyrsta árið
sem ég kom þar að kennslu:
Glaðbeittur var hann, hress og
ódeigur við að halda sínum sjón-
armiðum fram, bæði í gamni og
alvöru. Við áttum síðar samleið í
félagsstarfi, m.a. í stjórn UMSB.
Sama þar. Þekktur fyrir að
hressa við fundi sem stefndu
annars í það að verða daufir og
fábreyttir, bæði með gamanmál-
um sínum og því að varpa nýju
og gjarnan óvæntu ljósi á mál-
efnin.
Ég minnist sumarstundar á
Hvítá; sjötíuogeitthvað. Hann
hafði boðið mér með í vitjun.
Klofstígvél voru eini öryggis-
búnaðurinn. Á lognværri Hvít-
ánni undir kvöld dömluðum við á
milli lagnanna. Æfðum höndum
greiddi hann laxana úr netunum.
Hann rakti mér um leið fróðleik
um veiðarfæri, veiðiskap og
veiðimenn langt aftur á fyrri öld.
Hafði alla sögu þessara sér-
stæðu atvinnuhátta við Hvítá
öldungis á hraðbergi. Á lífríki
árinnar og umhverfi hennar
kunni hann líka glögg skil. Ól
enda allan sinn aldur á bökkum
hennar.
Hann ræktaði söguáhuga sinn
og staðþekkingu og mótaði
þannig Veiðiminjasafn í Ferju-
koti. Varð einstakur og eftirsótt-
ur sögumaður í einstæðu um-
hverfi. Sjálfhverfur var hann þó
ekki. Fáir ef nokkur nágranni
voru meira hvetjandi um safn-
sstarf okkar á Hvanneyri en
hann. Það sama átti raunar við
um starf Hvanneyrarskóla er
notið hefur minnst þriggja kyn-
slóða traustrar vináttu og ein-
lægs stuðnings Ferjukotsfólks.
Vegna Landbúnaðarsafnsins
kom hann enda oft út að Hvann-
eyri og spjallaði, síðast fyrir fá-
einum dögum, þykir mér nú.
Kom þá færandi hendi; með fjöl-
skyldu sinni færði hann safninu
ættargrip úr Ferjukoti, hlaðinn
sögu. Skömmu áður hafði ég get-
að sýnt honum Landbúnaðar-
safnið í nýju umhverfi. Gleði
hans var fölskvalaus, sem og
óskir hans um velgengni safns-
ins. Í björtu skini haustsólarinn-
ar tylltum við okkur saman á
suðurloftinu í Halldórsfjósi.
Ræddum framtíð og samstarf.
Hann greindi mér frá hugmynd-
um sínum en tíminn til fram-
kvæmdanna varð styttri en okk-
ur grunaði.
Fyrir nokkrum árum hvatti
hann til þess að dreginn yrði
saman fróðleikur um nýtingu
flæðiengja við Borgarfjörð. Þótt
væri hann sjálfur hafsjór af fróð-
leik um flesta þætti hennar spar-
aði hann ekki fyrirhöfn sína við
að leita uppi heimildarmenn eða
vinna verkefninu framgang með
öðrum hætti. Við verkefnisstjór-
inn, Ragnhildur í Ausu, er með
honum unnu, máttum hafa okkur
öll við að sinna eigin hlutum
verksins. Áform voru um fleiri
sambærileg verk í ljósi hins ár-
angursríka samstarfs. Þeim
áformum hefur nú verið koll-
varpað.
Stórt skarð er höggvið í um-
hverfið. Við leiðaskil er þó fyrst
og fremst þörf á að þakka:
Þakka fyrir vináttu og góðar
stundir. Fyrir hvetjandi áhuga,
upplífgandi samræður og hug-
myndir. Fyrir fróðleik og fram-
lag til þess að tengja saman tím-
ana tvenna. Fyrir ræktarsemi og
tryggð við land, sveit og sögu.
Minningarnar hvetja til fram-
halds.
Fjölskyldu hans eru færðar
samúðarkveðjur. Blessuð sé
minning Þorkels Fjeldsted frá
Ferjukoti.
Bjarni Guðmundsson.
Á mínum pólitísku sokka-
bandsárum komst ég fyrst í
kynni við Þorkel Fjeldsted. Ung-
ir sjálfstæðismenn efndu til um-
ræðu um landbúnaðarmál og á
þeim vettvangi urðu á vegi mín-
um kraftmiklir ungir menn sem
töluðu máli landbúnaðarins og
landsbyggðarinnar af miklum
þrótti svo maður hreifst með. Í
þeim hópi voru meðal annarra
tveir öflugir Borgfirðingar, sem
síðar urðu samverkamenn mínir
og góðir vinir, þeir Óðinn Sig-
þórsson í Einarsnesi og Þorkell
Fjeldsted í Ferjukoti.
Þorkell verður minnisstæður
öllum sem honum kynntust.
Hann var blátt áfram, sagði hug
sinn, var hnyttinn og vel máli
farinn og einstaklega skemmti-
legur í allri viðkynningu. Ég átt-
aði mig fljótt á því hversu næm-
ur hann var á umhverfi sitt og
strauma samfélagsins. Hann var
vinmargur, hitti marga og skynj-
aði æðaslátt umhverfisins vel.
Það ríkti aldrei nein lognmolla í
kring um hann. Hvell og stund-
um hávær röddin mætti manni
og yfirleitt fylgdu snjallar at-
hugasemdir og gamanyrði. Það
leiddist því engum sem var ná-
vistum við Þorkel.
Þorkell unni mjög héraði sínu,
Borgarfirðinum. Yfir sumu hafði
hann áhyggjur sem honum
fannst ganga á skjön. En hann
sá líka tækifærin og þreyttist
ekki á að benda á það sem hann
taldi til framfara. Hugur hans
fór víða og á flestu hafði hann
skoðanir, sem hann lét óhrædd-
ur í ljósi.
Varla kom það fyrir að Þorkell
mætti ekki á stjórnmálafundi í
Borgarfirði sem við boðuðum til
flokksbræður hans. Jafnan tók
hann til máls, enda var honum
létt um mál og flutti það með
hæfilegri blöndu af alvöruþunga
og léttleika. Hann sat í sveitar-
stjórn Borgarhrepps, var ötull
félagsmálamaður, naut sín vel á
mannamótum og var þar hrókur
alls fagnaðar.
En skemmtilegast var að hitta
hann á heimavelli: heima í
Ferjukoti, á jörð forfeðranna
þar sem hann stundaði jafnt
hefðbundinn búskap og neta-
veiði. Þar var hann í essinu sínu.
Hann miðlaði fróðleik sínum af
laxveiðinni í Hvítá. Sagði sögur
af netaveiði og veiðimönnum, er-
lendum heimsborgurum og Ís-
landsmönnum og allt varð ljóslif-
andi fyrir augum manns undir
frásögnunum. Hann kunni líka
að varðveita menningararfinn. Í
Ferjukoti er nú risið Laxveiði-
og sögusafn sem er hrein unun
að heimsækja. Engu líkt var að
njóta leiðsagnar hans og hann
lifði sig inn í frásögnina.
Þorkell vinur minn veiktist af
krabbameini fyrir allnokkru. En
þó veikindin sæktu á hann af
hörku, lét hann aldrei bilbug á
sér finna. Maður gat aldrei í
rauninni ímyndað sér hann veik-
an, svo keikur var hann og alltaf
jafn hress í bragði. Mig grunaði
það því síst að kveðjustundin
væri framundan.
Þorkell Fjeldsted er minnis-
stæður öllum þeim sem kynntust
honum. Og það get ég borið um,
að gott var að eiga hann að vini.
Hebu, börnum þeirra og fjöl-
skyldu sendi ég samúðarkveðj-
ur. Blessuð sé minning heiðurs-
mannsins.
Einar K. Guðfinnsson.
Í dag er kvaddur hinstu
kveðju vinur og félagi til margra
ára, Þorkell Fjeldsted eða Keli í
Ferjukoti eins og hann var jafn-
an nefndur. Kynni okkar hófust
upp úr 1970 við sleppingu laxa-
seiða á vorin og fyrirdrátt við
öflun klakfisks á haustin. Keli
var karlmannlega vaxinn og
gekk ötullega að hverju verki,
jafnan glaður og reifur. Hann
bjó lengi vel með blandað bú en
hætti mjólkurframleiðslu fyrir
allnokkrum árum. Þá var í
Ferjukoti stunduð laxveiði í net í
Hvítá og voru mikil umsvif í
kring um þá starfsemi enda
veiðistaðir góðir. Ólst Keli upp
við veiðarnar og áttu þær hug
hans og hjarta. Hann var veiði-
maður og náttúruunnandi og
fylgdist vel með þeim öru breyt-
ingum sem eru nú um þessar
mundir að koma fram í lífríkinu
þegar bleikjan er svo til horfin
úr Hvítá og fuglum sumarsins
fækkar.
Ég á í huga mér góða minn-
ingu. Keli hringdi og bauð mér
með í vitjun. Þegar þetta var
hafði hann á leigu allmargar
netalagnir frá nágrannabæjum
svo þetta var heilmikið ferðalag
og mörg net. Þarna var Keli á
heimavelli. Hann fræddi mig um
ána, netalagnirnar, hvernig að-
stæður væru á hverjum stað og
hve mikil vinna fólst í undirbún-
ingi við hverja lögn. Aflinn þetta
kvöld var nánast enginn en það
var engin sút hjá mínum manni.
„Ekki eru allar ferðir til fjár og
það gengur bara betur næst.“ Á
þessu lognkyrra síðdegi fékk ég
aðeins innsýn í þá töfra sem
þessi veiðiskapur bjó yfir. Þegar
ég var kosinn í stjórn Veiðifélags
Norðurár var Keli fyrir nokkru
kominn í stjórnina. Þar með
hófst áratugasamstarf okkar á
þeim vettvangi. Þarna var gott
að hafa Kela með í baráttunni.
Aldrei kom til þess að hann
gengi fram með offorsi og látum
heldur voru málin rædd og reif-
uð þar til ásættanleg niðurstaða
fékkst. Mikil reglusemi hefur
jafnan verið ástunduð í Ferju-
koti og haldið til haga áhöldum
og tækjum þótt þau væru kom-
inn úr daglegri notkun. Átti
þetta sérstaklega við um hús og
tæki sem tengdust netaveiðinni
og meðferð aflans. Þegar um-
svifin minnkuðu í daglegum
rekstri búsins raðaði Keli þessu
öllu upp og opnaði safn almenn-
ingi til sýnis. Er safn þetta hið
eina sinnar tegundar á landi hér.
Að leiðarlokum vil ég þakka fyrir
sérlega gott samstarf og við-
kynningu alla.
Við hjónin sendum fjölskyld-
unni innilegar samúðarkveðjur.
Sigurjón Valdimarsson.
Ég kynntist Þorkeli Fjeldsted
þegar ég var kjörinn í stjórn
Stangaveiðifélags Reykjavíkur
fyrir rúmum 20 árum. Eitt af
mikilvægari verkefnum okkar
stjórnarmanna voru samskipti
við stjórn Veiðifélags Norðurár
en þar hafði Þorkell átt sitt sæti
um langt árabil. Maður tók strax
eftir Kela. Alltaf glaður og reif-
ur, hafði skoðanir á öllum mál-
um. Fastur fyrir, hleypti manni
ekki áfram með neina vitleysu,
en samt ávallt ákaflega sann-
gjarn. Mér fannst hann alltaf
nálgast málin til að leita lausna
og oftar en ekki fundust þær í
kjölfar tillagna frá honum.
Þorkell var einstaklega
skemmtilegur maður. Hann var
ræðinn og opinn og í kringum
hann var alltaf líf og fjör. Þá
skipti engu máli hvort við vorum
á alvarlegum fundum eða hvort
tilefni samskiptanna væri á létt-
ari nótum. Alltaf fann hann leiðir
til að glæða samskiptin og sam-
veruna lífi og fjöri.
Þó flestir okkar fundir hafi
verið í Borgarfirðinum, þá held
ég að ég hafi rekist á hann í öll-
um hornum okkar fallega lands.
Einhvern tímann höfðum við
Dísa tjaldað í Ásbyrgi, sátum
fyrir utan tjaldið í morgunsólinni
að drekka morgunkaffið, og auð-
vitað stormuðu þau hjónin Þor-
kell og hans glæsilega kona,
Heba, þar hjá glöð og kát í
göngutúr með góðu fólki. Í ann-
að skipti hafði Dísa boðið mér í
óvissuferð sem endaði á skot-
veiðisafninu á Eyrarbakka og
hver var ekki mættur þar með
stóran hóp gesta? Þorkell vinur
okkar.
Það er ekki hægt að minnast
Þorkels án þess að nefna hið
glæsilega minjasafn sem hann
setti um laxveiði, en þann veiði-
skap þekkti hann flestum betur.
Okkur þótti gaman að því að
geta fært safninu fyrsta hnúð-
laxinn sem veiddist í Norðurá,
uppstoppaðan, en það var
skepna sem Þorkell, þrátt fyrir
alla sína reynslu úr laxveiðinni,
hafði ekki séð á þessum slóðum
áður.
Við kveðjum þennan ógleym-
anlega mann með trega. En
minningin um einstaklega fjör-
ugan, skemmtilegan og góðan
dreng mun lifa með okkur um
ókomna tíð.
Við færum Hebu og fjölskyld-
unni allri okkar innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Bjarni Júlíusson og
Þórdís Klara Bridde.
Kveðja frá Kaupfélagi
Borgfirðinga
Með örfáum orðum langar
okkur til að minnast félaga okk-
ar, Þorkels Fjeldsted frá Ferju-
koti. Hann var kaupfélagsmað-
ur, virkur félagsmaður sem
deildarstjóri og aðalfundar-
fulltrúi til margra ára. Hann var
óspar á að segja skoðun sína á
því hvað hann teldi til framfara
fyrir félagið og til hagsbóta fyrir
félagsmenn. Hann var gagnrýn-
inn á jákvæðan hátt og alltaf
tilbúinn ef hann gat eitthvað
gert fyrir félagið.
Fyrir nokkrum árum kom
Þorkell á því sem nú er kallað
Kelakaffi, en þá hittast bændur
og aðrir félagsmenn kaupfélags-
ins fyrsta miðvikudag hvers
mánaðar við kaffiborðið í kaup-
félaginu og spjalla saman um
málefni líðandi stundar. Þetta
skapar skemmtilega stemmingu
og er vinsælt framtak.
Þorkell var óspar á að segja
sína skoðun og gerði þá oft góð-
látlegt grín að sér og sínum fé-
lögum í leiðinni. Hann hafði
skemmtilega frásagnargáfu og
fengu fundarmenn á fundum
kaupfélagsins að njóta þess. Eft-
irminnilegastar eru frásagnir
hans af ferðum hans og Einars
Ole á aðalfundi Sambandsins en
Þorkell var fulltrúi kaupfélags-
ins á þeim fundum til margra
ára. Þá greindi hann skilmerki-
lega frá ferðinni, málefnum
fundarins, veitingum og öðrum
viðgjörningi í léttum dúr, þannig
að fundarmenn skellihlógu að
frásögn hans. Þegar Keli svo á
þessu ári baðst undan endur-
kjöri sem fulltrúi KB á aðalfund
SÍS var haft á orði að í hans stað
yrði að koma maður sem kynni
að segja frá.
Að Þorkeli gengnum sjáum
við á bak góðum félaga.
Stjórn og starfsmenn Kaup-
félags Borgfirðinga senda Hebu,
börnum þeirra og öðrum að-
standendum Þorkels hugheilar
samúðarkveðjur.
Guðrún Sigurjónsdóttir,
stjórnarformaður Kaup-
félags Borgfirðinga, og
Guðsteinn Einarsson, kaup-
félagsstjóri.
Á níunda áratug síðustu aldar
varð til lítil sumarhúsabyggð í
landi Trönu, eins Ferjubakka-
bæjanna í Borgarhreppi. Land-
eigandinn var Þorkell Fjeldsted
bóndi í Ferjukoti sem við kveðj-
um nú allt of snemma. Þeir, sem
þarna leigðu sér landspildu og
hófu byggingu sumarhúsa, voru
ekki tengdir svæðinu en höfðu
haft spurnir af því. Allir báru
með sér draum um lítinn reit í
sveit, helst ekki í miklu þéttbýli.
Einn okkar frétti af staðnum og
tryggði sér spildu, aðrir bættust
í hópinn eftir að hafa kynnst
svæðinu í heimsóknum til hans
og heillast af því. Ekki spillti
landeigandinn fyrir. Hann sýndi
brölti okkar við að koma okkur
upp húsum af eigin rammleik og
rækta garðinn okkar einlægan
áhuga og mikla hjálpsemi. Þarna
varð til samfélag eins konar
landnema og landeigandinn og
fjölskylda hans varð vinur okkar
og hjálparhella. Þau voru sjálf-
sagðir heiðursgestir í sumarhá-
tíðum okkar í Höfðanum og Þor-
kell átti oft leið í Höfðann og
Þorkell Fjeldsted
Virðing,
reynsla
& þjónusta
Allan
sólarhringinn
571 8222
Svafar:
82o 3939
Hermann:
82o 3938
Ingibjörg:
82o 3937
www.kvedja.is
svafar & hermann