Straumhvörf - 15.03.1943, Blaðsíða 28

58
ið ungmennum góð, þó að ekki sé um
skyldleika að ræða milli uppalanda og
barns, heldur fóstur.
Sjálft eðli manna tryggir að öllum
jafnaði fyrsta skilyrðið, ef hinum er
fullnægt, og sný ég mér því að öðru
atriðinu.
Margar orsakir valda því, að fjöldi
ungmenna nýtur ekki umsjár for-
eldra. Dauðinn gengur ekki fram hjá
neinum, en á sumum heimilum er
högum þannig farið, að hann er sí-
fellt nálægur, og úrkuldi hans smýg-
ur um allar gættir. Hann minnir oft
og átakanlega á nálægð sína og yfir-
gefur skertan barnahópinn ekki fyrr
en hann er munaðarlaus. Við væntum
þess ekki, að við sigrum dauðann, en
hann mun koma fyrr og biturlegar á
ýmsa staði en ella mundi, ef húsa-
kostur og aðbúð öll væri með öðrum
hætti. Við nefnum það góðgerða- og
líknarstarfsemi, að sinna þeim í ein-
hverju, sem ógæfan hefir hrjáð, en
mannúðin og framsýnin væri meiri, ef
við gældum ekki við ógæfuna sjálfa,
heldur hindruðum nálægð hennar.
Þannig geyma íslenzk mold og mar
foreldra fjölmargra munaðarleys-
ingja, sem hrifsaðir voru frá hálf-
unnu verki, vegna skeytingarleysis
um almenn lífskjör förunautanna.
Góður vilji okkar og samúð kemur í
ljós, þegar sérstök áföll ríða yfir. En
dapurlegt er það samt, að við sjáum
oft undantekninguna, en gleymum
reglunni, við teljum tugina, en hlaup-
um yfir þúsundin.
Vegna hjúskaparslita missa allmörg
börn umhyggju annars foreldris að
minnsta kosti, og munu nú vera nokk-
STRAUMHVÖRF
ur hundruð þeirra á framfærslualdri.
Fjárhagsleg aðstoð beggja foreldr-
anna og umhyggja annars þeirra er
nokkurs verð, en hvergi nærri full-
gild, félagslega skoðað. Þá ráða at-
vinnuhættir miklu um það, að mörg
börn njóta lítilla samvista við annað
foreldri eða bæði.
Að lokum er vert að minnast barna
þeirra, er þegar frá fæðingu njóta
aðeins umsjár annars foreldris, í
bezta lagi, að undanskildum fjárhags-
legum stuðningi, sem þó mun ekki
ávallt mikils virði.
f Hagtíðindum, 27. árg. nr. 5, seg-
ir svo, bls. 39: „Af öllum fæddum
börnum 1940 voru 648 eða 25,6% ó-
skilgetin. Er það töluvert hærra hlut-
fall en árið á undan. En annars hefir
hlutfallstala óskilgetinna barna
hækkað mikið síðustu árin, svo sem
eftirfarandi yfirlit sýnir, og undan-
farin 100 ár hefir hún aldrei verið
£ins há og nú.
1916—20 ........... 13,1%
1921—25 ........... 13,5%
1926—30 ........... 14,4%
1931—35 ........... 18,6%
1936—40 ........... 23,2%“
Á þessa leið er umsögn Hagtíð-
inda. Kemur þar í ljós, að hlutfalls-
tala óskilgetinna barna hefir hækkað
um nærfellt 100% síðastliðinn aldar-
fjórðung, og síðastliðin hundrað ár
hefir hún aldrei verið eins há og nú.
Er vert að minnast þess, að tölur
þessar eru hernáminu með öllu óvið-
komandi, og er því ekki um neitt
stundarfyrirbæri vegna sérstakra að-
stæðna að ræða. Hins vegar sjáum