Fréttablaðið - 16.03.2013, Blaðsíða 40

16. mars 2013 LAUGARDAGUR| HELGIN | 40
Á TOPPNUM Tómas og Dagný á Snækolli, hæsta tindi Kerlingafjalla. Hofsjökull og
Loðmundur í baksýn.
vinnan hér heima dálítið þung því
ytri aðstæður eru ekki eins og þær
þyrftu að vera. Mér þykir ofboðs-
lega vænt um Landspítalann en
ég hef miklar áhyggjur af honum.
Hann er nokkrum númerum of lítill
fyrir þá starfsemi sem ætlast er til
af honum – eins og fullvaxinn maður
sem er fyrirskipað að vera í ferm-
ingarfötunum. Það hefur verið gæfa
Íslendinga að heilbrigðisstarfsfólk
hefur menntað sig erlendis á miklu
stærri stöðum, komið heim og getað
boðið þessari fámennu þjóð upp á
mjög sérhæfða þjónustu. Ég tel að
við getum sagt með góðri samvisku
að sá þáttur sé í háum gæðaflokki.
Það er bara engan veginn sjálfgefið
að þau gæði haldist ef það er ekki
hlúð að spítalanum og þeirri starf-
semi sem þar er. Unga fólkið veigr-
ar sér við að koma heim úr sérnámi
vegna þess að tækjabúnaður hér og
aðstaða er ófullnægjandi. Það er
látið eins og rekstur heilbrigðisþjón-
ustunnar sé eintómur kostnaður en
við sem störfum við hana erum allt-
af að koma fólki á lappir og aftur út
í þjóðfélagið. Við erum hagkvæmari
en margur heldur.“
Tómas segir áríðandi að fá
nýjan spítala. „Það sem einkenn-
ir umræðuna núna er ákvarðana-
fælni. Það að taka ekki ákvörðun
getur verið dýrkeypt. Þetta er eins
og með sjúklinginn sem kemur
inn með hnífstungu í hjartanu. Ef
menn eru of lengi að ákveða hvað
eigi að gera þá er hann dáinn. Það
kostar mikið fé að viðhalda öllu því
sem er að gefa sig hér á Landspít-
alanum. Við sjáum það bara með
húsnæðið. Hér eru tugir starfs-
manna með alvarleg öndunarfæra-
óþægindi.“ Hann segir talsverðan
tíma hafa tekið að átta sig á því af
hverju óþægindin stöfuðu. „Í tvö
ár hef ég verið með mikinn hnerra,
hæsi og skútabólgur. Fyrst hélt ég
að það væri eitthvað að heima, við
hjónin tókum alla íbúðina í gegn,
skiptum um gólfefni og glugga-
kistur en ég lagaðist ekkert. Svo
tókum við eftir því að ég var alltaf
betri ef ég var í fríi eða erlendis.
Það var svo í haust að við, nokkr-
ir læknar sem erum með skrif-
stofur á sama gangi, leituðum til
sama ofnæmissérfræðings, Unnar
Steinu Björnsdóttur, og upp úr því
fóru böndin að berast að húsnæð-
inu hér. Þrjú af okkur höfðu þurft
að fara í aðgerð og ég hafði verið
á sýklalyfjum í næstum hálft ár.
Þetta er engin ímyndunarveiki og
maður leggst ekki undir hnífinn,
sem prófessor í skurðlækningum,
nema eitthvað sé að. Við höfum
samt látið okkur hafa það að
mæta til vinnu en þegar tempóið
er svona hratt eins og hér á Land-
spítalanum þá þarf maður að geta
beitt sér 100%.“
Þótt heilsufarið hafi stórum
lagast eftir að sumum skrifstofum
og vaktherbergjum var lokað þá
býst Tómas við að það geti tekið allt
að tveimur árum að ná fullum bata.
Nýtir tímann vel
„Ég hefði getað hugsað mér að
verða tónlistarmaður,“ segir Tómas
spurður hvort læknisstarfið eitt hafi
komið til greina sem framtíðarstarf.
Hann kveðst hafa spilað á fiðlu í
gamla daga. „Ég var á tímabili hjá
sama kennara og Sigrún Eðvalds-
dóttir sem var náttúrulega undra-
barn. Ég kom yfirleitt inn í tíma á
eftir henni og fékk alltaf að heyra
hvað ég væri lélegur. Kannski hætti
ég of fljótt en ég nýt tónlistar betur
af því að ég spilaði á hljóðfæri,“
segir hann og kveðst hafa nokkuð
breiðan tónlistarsmekk. Hann telur
tónlistina hjálpa sér við að kúpla sig
út úr vinnunni. „Svo er líka nauð-
synlegt að stunda heilaleikfimi með
því að stunda rannsóknir, að reyna
að finna lausnir, bæta árangur og
meðferðir, það er mjög gefandi.“
Hann viðurkennir að allt taki þetta
tíma. „En ef maður skipuleggur sig
vel þá kemur maður býsna miklu í
verk,“ segir hann brosandi. „Maður
má kannski ekki segja að maður
sé góður í einhverju en ég held ég
sé dálítið góður í skipulagningu,
að nýta tímann vel, líka þegar ég
er í fríi. Stundum segir konan mín
reyndar að ég geti ekki slappað af,
finnist ég alltaf þurfa að vera að
gera eitthvað. Eflaust er það rétt.
Ég gerði stóra aðgerð á gamalli
konu fyrir tveimur árum síðan,
henni fannst ég hlaupa svolítið hratt
um gangana og gaf mér kort í nudd
á Nordica Spa. Mér tókst aldrei að
leysa það kort út. Ekki alveg ég að
liggja kyrr í nuddi. Ég er kannski
pínulítið ofvirkur.“
➜ Við höfum samt látið
okkur hafa það að mæta
til vinnu en þegar tempóið
er svona hratt eins og hér
á Landspítalanum þá þarf
maður að geta beitt sér
100%.
Í EINKENNISBÚNINGNUM Auðvitað
hjálpumst við félagarnir í teyminu að
en það er nú samt þannig við erfiðu
aðgerðirnar að skurðlæknirinn verður
að leiða teymið þar til sjúklingurinn er
kominn í örugga höfn,“ segir Tómas.
FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Tómas er giftur Dagnýju Heiðdal, list-
fræðingi og deildarstjóra á Listasafni
Íslands. „Það er gott að eiga konu
í öðrum bransa,“ segir hann. „Við
förum mikið á listsýningar og þá
kynnist ég fólki sem er í einhverju
allt öðru en ég.“ Börnin eru tvö, Guð-
björg, 26 ára grafískur hönnuður og
tónlistarmaður, og sonurinn Tryggvi,
23 ára sem er í lyfjafræði. Þau eru
flutt að heiman en að sögn Tómasar
hefur læknalífsstíllinn ekki heillað
þau. Spurður hvort hann sé í ættinni
segir Tómas svo ekki vera. „Pabbi,
Guðbjartur Kristófersson, kenndi
jarðfræði í MR en er nýhættur. Við
byrjuðum saman í MR 1981. Móðir
mín er líka kennari, kenndi dönsku í
Verslunarskólanum. Hún heitir Guð-
björg Tómasdóttir. Það er mikið um
kennara í ættinni minni en afar lítið
um lækna.“
Þótt lækningarnar séu áhugamál
Tómasar númer eitt hefur fjalla-
mennska líka verið stór hluti af lífi
hans lengi og íslensk fjöll voru eitt af
því sem dró hann til landsins eftir sér-
námið. „Ég var fjallaleiðsögumaður á
sumrin meðfram háskólanáminu. Ég
bjó í Þýskalandi þegar ég var 17 ára
og hafði sem strákur ferðast mikið
með pabba um íslensk fjöll og ferða-
skrifstofurnar leituðu að einhverjum
sem gæti bablað þýsku og þekkti
helstu kennileiti. Flestir ferðamenn-
irnir voru Austurríkismenn, Þjóð-
verjar og Svisslendingar, Alpafólk sem
kom hingað til að ganga. Á þessum
tíma höfðu bara nokkrir skrítnir Ís-
lendingar alvöru áhuga á fjallgöngum
en það skemmtilega var að þegar ég
flutti heim árið 2005 var skollið hér
á fjallgönguæði. Meðal þeirra sem
höfðu ánetjast því voru mínir gömlu
félagar úr læknadeildinni sem voru
flestir komnir heim. Nú er orðinn stór
vinahópur sem myndar FÍFL, Félag ís-
lenskra fjallalækna. Við höfum áhuga
á háfjallaveiki og höfum flutt inn
fyrirlesara til að fræða fólk um hana,
það sameinar starfið og áhugamálin.“
Langafi Tómasar var Vigfús Græn-
landsfari sem fyrstur Íslendinga fór
yfir Grænlandsjökul. „Kannski er
þetta í genunum en ég ætla ekki
að bera mig saman við langafa.
Hann var alvöru afreksmaður,“ segir
Tómas.
MEÐ FJALLABAKTERÍU