Fréttablaðið - 02.09.2013, Blaðsíða 2

2. september 2013 MÁNUDAGUR| FRÉTTIR | 2
NÁTTÚRA Ísland hefur hlotið fulla
aðild að Evrópsku veðurtungla-
stofnuninni (EUMETSAT). Ávinn-
ingurinn er mikill þar sem Ísland
fær óheftan aðgang að gögnum er
varða fjölmarga þætti náttúrufars.
Sigurður Ingi Jóhannsson,
umhverfis- og auðlindaráðherra, og
Alain Ratier, forstjóri EUMETSAT,
undirrituðu samning þessa efnis á
föstudag.
Ísland hefur verið samstarfs-
aðili að stofnuninni síðan 2006 og
haft aðgang að gögnum samkvæmt
tímabundnum aðlögunarsamningi.
Með fullri aðild tryggja Íslendingar
sér óheftan aðgang að gögnum sem
nýtast til dæmis við veðurspár og
loftslagsrannsóknir, vegagerð, haf-
og náttúrufræðirannsóknir, fyrir
háskóla og hugbúnaðarfyrirtæki.
Alain Ratier segir að þegar horft
sé til framtíðar, og nefnir ártölin
2020-2040, komi til sögunnar nýr
búnaður og tækni. Vinna næstu
ára sé ekki síst falin í að þjálfa
þá sem koma til með að nýta þá
tækni. Hann nefnir öryggi sem
fylgir bættri tækni, en ekki síður
kosti fyrir efnahagslíf þjóða í heild
sinni. „Rannsóknir okkar sýna að
verðmæti þess að spá nákvæmlega
fyrir um veður í Evrópu er metið
á tugi milljarða evra á ári. Hluta
þessara verðmæta sem sparast má
þakka bættri veðurtunglatækni.“
Ingvar Kristinsson, þróunar-
stjóri Veðurstofu Íslands, segir
að almenn vöktun og mælingar á
náttúrufari séu sífellt mikilvægari
í rekstri gervitungla.
„Hvað okkur Íslendinga varðar
þá eru gervitunglagögn ómetan-
leg við að átta sig á öldu og öldu-
fari, vöktun á hafís, hitamælingar
sjávar og fleira. Þessar upplýsing-
ar skipta okkar sjávarútveg miklu
máli. Gervitungl eru í auknum
mæli notuð til að vakta eldfjöll;
bæði til þess að fylgjast með fyrir-
boðum goss og eins til að fylgjast
með gosvirkni og útbreiðslu ösku
eftir að gos er hafið,“ segir Ing-
var og bætir við að alþjóðaflug-
ið leggi mikla áherslu á að haldið
verði áfram að þróa og bæta grein-
ingar á gosösku í andrúmslofti og
nýta gervitunglagögn til að sjá
fyrir um útbreiðslu hennar í eld-
gosum. Ingvar segir að mælingar
með gervitunglum hafi reynst hag-
kvæmari kostur en víðtækt mæla-
net á jörðu niðri. Því sé meira og
betra aðgengi að þessum gögnum
okkur Íslendingum mikilvæg.
Næsta stóra verkefni EUMET-
SAT er að setja í loftið gervitungl
til að fylgjast með norðurskauts-
svæðinu, og mun það bæta þjónustu
við Ísland verulega.
svavar@frettabladid.is
Bættar mælingar og
vöktun úr geimnum
Ísland hefur nú fulla aðild að Evrópsku veðurtunglastofnuninni. Nú fæst óheftur
aðgangur að mikilvægum gögnum er varða fjölmarga þætti náttúrufars. Greið
leið opnast að rannsóknarverkefnum og Ísland mun koma að stefnumörkun.
SAMNINGUR HANDSALAÐUR Sigurður Ingi Jóhannsson og Alain Ratier við undir-
ritun aðildarsamnings Íslands að EUMETSAT í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
■ Evrópska veðurtunglastofnunin er milliríkjastofnun um rekstur
gervitungla, upphaflega stofnuð af evrópskum veðurstofum 1986 í þeim
tilgangi að útvega gervitunglagögn til notkunar við veðurspár, veðurspár-
reikninga og loftslagsathuganir sérstaklega með hagsmuni alþjóðaflugsins
í huga.
■ Afurðum hefur fjölgað síðan þá og notkunarsviðið víkkað. EUMETSAT
framleiðir og dreifir gögnum til veðurstofa aðildarlanda allan sólarhring-
inn, alla daga ársins og er í samstarfi við veðurstofur innan vébanda
Alþjóðaveðurfræðistofnunarinnar WMO.
Dreifir gögnum allan sólarhringinn
FJARSKIPTI Netsamband í dreifbýli á Fljótsdalshér-
að er bæði lélegt og sveiflukennt að því er segir í
kvörtun eins íbúans til bæjarráðs sem tekur undir
með íbúanum.
Bæjarráð kveðst telja að við fyrsta tækifæri þurfi
að gera verulegt átak til að bæta net- og fjarskipta-
samband víða í dreifðum byggðum Fljótsdalshér-
aðs. Það eigi við um þéttbýlið á Hallormsstað, Brú-
arási og Eiðum og einnig á einstökum sveitabæjum
á Fljótsdalshéraði.
Vísar bæjarráðið til bréfs Símans um að búnaður
á Hallormsstað verði ekki uppfærður í ár. Í því sé
heldur ekki minnst á aðra hluta dreifbýlisins.
„Bæjarráð beinir því til Símans að í framkvæmda-
áætlun vegna ársins 2014, verði símstöðin á Hall-
ormsstað uppfærð þannig að notendur þar njóti
sambærilegra gæða í net- og sjónvarpsþjónustu og
íbúar í þéttbýlinu á Fljótsdalshéraði,“ segir bæjar-
áðið sem vill líka að skoðaðar verði ýmsar aðrar
símstöðvar. „Einnig verði sérstaklega hugað að
þeim svæðum í dreifbýli Fljótsdalshéraðs, þar sem
netsambandi með stuðningi Fjarskiptasjóðs var
ekki komið á, eða fengu ekki ásættanlega úrlausn
mála í því átaki.“ - gar
Bæjarráð Fljótsdalshéraðs tekur undir kvörtun íbúa um lélegt netsamband:
Skora á Símann að bæta netið
Á HALLORMSSTAÐ Heimamenn vilja að fjarskiptasamband á
Hallormsstað verði eins gott og í þéttbýli.
Hreiðar, er þetta nýja hótel
ekki fyrir neðan allar hellur?
„Nei, það er fyrir neðan hina einu
sönnu Hellu.“
Hreiðar Hermannsson er framkvæmdastjóri
Stracta konstruktion sem nú reisir 130 her-
bergja hótel við Hellu.
INDLAND, AP Indverskur ung-
mennadómstóll dæmdi um
helgina yngsta sakborninginn
í hrottalegu nauðgunarmáli til
þriggja ára betrunarvistar á
unglingaheimili.
Pilturinn var í hópi manna sem
tók ungt par upp í strætisvagn,
barði manninn og nauðgaði og
misþyrmdi konunni með þeim
afleiðingum að hún lést síðar af
sárum sínum.
Sakborningurinn var 17 ára
þegar hann tók þátt í ódæðinu
og höfðu foreldrar fórnarlambs-
ins óskað eftir því að hann hlyti
dauðarefsingu þrátt fyrir unga
aldur. - áo
Ungur nauðgari á Indlandi:
Dæmdur til
betrunarvistar
SKÓLAMÁL Stjörnufræðivefurinn hefur í samstarfi við alþjóðlega
fræðsluverkefnið EU Universe Awareness (EU UNAWE) og innlenda
stuðningsaðila, fært öllum leik- og grunnskólum á Íslandi Jarðarbolta
að gjöf. Boltinn er uppblásið líkan af jörðinni og þykir framúrskarandi
kennslutæki fyrir börn. Tilgangurinn með gjöfinni er að efla áhuga
barna á náttúru og vísindum. Illugi Gunnarsson, mennta- og menning-
armálaráðherra, afhenti leikskólanum Laufásborg í Reykjavík fyrsta
boltann á fimmtudag en á sama tíma var krakkavefur Stjörnufræðivefs-
ins, Geimurinn.is, stofnaður. - ka
Stjörnufræðivefurinn gefur nýtt kennslutæki:
Jarðarbolti í alla skóla
HÆSTÁNÆGÐ MEÐ GJÖFINA Börnin á leikskólanum Laufásborg voru ánægð með
Jarðarboltann sem Illugi Gunnarsson, mennta- og menningarmálaráðherra, afhenti
þeim á fimmtudag. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
STJÓRNMÁL Þrjár konur eru, samkvæmt heim-
ildum fréttastofu 365, orðaðar við ráðherra-
embætti sem Sigmundur Davíð Gunnlaugsson
forsætisráðherra segir að til standi að skipa
í fljótlega. Nýr ráðherra mun meðal annars
fara með auðlindamál.
Í umræðu um þessi mál á þættinum
Sprengisandi á Bylgjunni í gær sagði Sig-
mundur: „Það kemur að því fljótlega, það
veltur á því hvernig vinnu við verkaskiptingu
ráðuneyta vindur fram. Það er allavega ljóst
að það verður til sterkt ráðuneyti sem fer
meðal annars með umhverfismál.“
Samkvæmt heimildum fréttastofu þykir lík-
legt að skipað verði í embættið í lok þessa árs.
Í ljósi núverandi kynjahlutfalls í ráðherra-
hópi Framsóknarflokksins þykir líklegt að
kona muni gegna því.
Áhrifafólk í flokknum sem fréttastofa
ræddi við orðaði þrjár konur við embættið;
þær Vigdísi Hauksdóttur, Sigrúnu Magnús-
dóttur og Silju Dögg Gunnarsdóttur.
Vigdís er oddviti Framsóknarflokksins í
Reykjavíkurkjördæmi suður og formaður
fjárlaganefndar, Sigrún er formaður þing-
flokks og Silja Dögg er þingmaður Fram-
sóknarflokksins úr Suðurkjördæmi og á sæti í
utanríkismálanefnd. - kk
Forsætisráðherra boðar í viðtali á Bylgjunni að ráðherrum verði fjölgað í ríkisstjórninni:
Þrjár konur orðaðar við ráðherrastólinn
FJÖLMIÐLAR Alls hafa 50.000
Íslendingar nú sótt Útvappið, sem
er nýtt smáforrit fyrir snjall-
síma. Það gerir notendum kleift
að hlusta á dagskrá allra miðla
365 í beinni útsendingu sem og
eldri upptökur þátta. Bylgjan er
í eigu 365 miðla líkt og Frétta-
blaðið.
„Appið er vinsælasta íslenska
smáforritið fyrir snjallsíma,“
segir Ágúst Héðinsson, forstöðu-
maður útvarps 365 miðla.
„Þannig mætti segja að Íslend-
ingar hafi slegið Íslandsmet í
niðurhali á Útvappinu og jafnvel
heimsmet ef horft er til höfðatölu.
- áo
Vinsælt forrit í snjalltæki:
50.000 hafa sótt
Bylgju-appið
VIGDÍS
HAUKSDÓTTIR
SILJA DÖGG
GUNNARS-
DÓTTIR
SIGRÚN
MAGNÚSS-
DÓTTIR
SPURNING DAGSINS