Fréttablaðið - 10.10.2014, Blaðsíða 14

10. október 2014 FÖSTUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is AÐSTOÐARFRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Erla Björg Gunnarsdóttir erla@frettabladid.is
MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI: Sævar Freyr
Þráinsson ÚTGEFANDI OG AÐALRITSTJÓRI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI:
Sigurjón M. Egilsson sme@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á
höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið
áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Við hvað á að líkja virðingarstöðu, efnahags-
getu og starfsmöguleikum Ríkisútvarpsins,
hins opinbera hlutafélags? Virðing þess hjá
ríkisvaldinu er í lágmarki, efnahagsgetan
stendur á núlli og starfsmöguleikar stór-
lega skertir. Sýnt er að Rás 1, sem á að vera
alhliða menningarmiðill, stendur ekki undir
nafni um frjósama dagskrárgerð. Þar er í
senn bjargast við sífelldar endurtekningar
efnis frá fyrri tíð og poppaða plötumúsík og
þar tilheyrandi mærðarhjal.
Rekstrarform Ríkisútvarpsins er ein-
hvers konar mekkanóútgáfa af eiginlegu
hlutafélagi, glingur á eins manns höndum.
Þótt ljótt sé að segja það – því að samlík-
ingin er grótesk – þá hefur Ríkisútvarpið
dagað uppi sem geldingur ófrjór og getu-
laus. Af geldingi fæðist ekkert, hann er
bara sláturfé. Útvarpið gæti vafalaust gert
í blóðið sitt, ef það væri leyst upp og skuldir
jafnaðar með eignasölu og næsta lítið eftir
af búinu. Ýmislegt bendir til að horft sé
til þess háttar slátrunar. Eða hvað merkir
orðið niðurskurður? Við sveitamenn vitum
að þá er átt við stórfellda slátrun.
Þessi geldingsstaða Ríkisútvarpsins
hefur þróast um langt skeið. Hlutafélags-
ómyndin á vitaskuld stóran þátt í þessum
ófrjósemisaðgerðum löggjafans og er um
leið augljós birtingarmynd áhugaleysis fjár-
veitingarvaldsins um hag stofnunarinnar
og virðingarleysis þess fyrir upphaflegu og
sögulegu menningarhlutverki útvarpsins.
Þótt ég fari ekki nánar út í hverjir eiga
hér hlut að máli með nöfnum og númerum,
þá tekur bara hver það til sín sem hann
á! Maður á mínum aldri getur varla gert
meira en að segja frá því sem við honum
blasir. Þótt tíminn sé hlaupinn frá okkur
gamla fólkinu, þá getum við borið saman
tímana tvenna og sett vonir á framtíðina
um að glæða gamlar hugsjónir.
Í lokin þetta, svo ég grípi til þess litla
sem eftir er af ótuktarskap í mér:
Tregur og tímgunarsnauður
er talinn hver vanaður sauður.
Þó getulaus sé
er hann gildur sem „fé“
og gerir í blóð sitt dauður.
„Að gera í blóðið sitt“
– Getuleysi RÚV
➜ Rekstrarform Ríkisútvarpsins er
einhverskonar mekkanóútgáfa af
eiginlegu hlutafélagi, glingur á eins
manns höndum.
RÚV
Ingvar Gíslason
fv. alþingismaður
og ráðherra
Endurlífga Alþýðuflokkinn
Eiður Svanberg Guðnason, fyrrverandi
þingmaður og ráðherra á vegum
Alþýðuflokksins, segir á Facebook-síðu
sinni: „Þegar verið var að gagn-
rýna landbúnaðarkerfið á fundum í
Vesturlandskjördæmi á árum áður, var
maður alltaf afgreiddur með því að
Alþýðuflokkurinn væri óvinur bænda.
Þar með var umræðunni yfirleitt lokið.
Þetta hefur ekkert breyst þótt Alþýðu-
flokkurinn sé ekki lengur virkur á sviði
stjórnmálanna. Annars sýnist mér
ekki vanþörf á að hann komi
aftur.“ Og viti menn, Eiður er ekki
einn þessarar skoðunar, tekið er
undir ákall hans á endurlífgun Al-
þýðuflokksins, sem vissulega
var nefndur óvinur bænda,
árum saman. Nú er bara
að sjá hvað setur.
Nelson betri fyrirmynd en FH
Jónas Kristjánsson ritstjóri fjallar um
eftirmál úrslitaleiks Íslandsmótsins í
fótbolta, og segir: „Margir kvarta yfir
vondum uppeldisáhrifum vegna áhuga
á bardagaíþrótt Gunnars Nelson. Mikið
kemur hann þó betur fyrir en þeir, sem
fá mestan pening fyrir uppeldisáhrif.
Til dæmis FH. Framkoma leikmanna
og stuðningsmanna eftir tapið gegn
Stjörnunni var stjórnlaus. En svona er
fótboltinn, frekja og yfirgangur, fyllerí
og garg. Þegar Gunnar tapar hins
vegar, er hann yfirvegaður og
þakkar andstæðingi sínum og
dómara. Hann er margfalt betri
fyrirmynd en FH. Það er þó bara
eitt af þessum fótbolta-
félögum, sem tröll-
ríða íslenzkri fram-
komu þessi ár.“
Sárir sveitarstjórnarmenn
Vigdís Hauksdóttir, formaður fjár-
laganefndar Alþingis, upplýsir í samtali
við DV að þegar skagfirskir sveitar-
stjórnarmenn komu á fund nefndar-
innar, hafi komið fram óánægja
meðal þeirra, „… með niðrandi um-
mæli sem þingmenn og ýmsir fagað-
ilar hafa haft um menntun fólks úti
á landi, þannig að ég bauð fulltrúum
sveitarstjórnar Skagafjarðar að koma
sem gestir líka á þennan fund.
Þannig að þetta mál var
aðeins til umræðu þarna
þegar sveitarfélagið
Skagafjörður var á fundi
nefndarinnar í dag,“
segir Vigdís í fyrr-
greindu viðtali.
sme@frettabladid.is
OPNUM KL 08:00
HALLARMÚLA 4
L
andbúnaðarráðherra hefur lýst því yfir að taka eigi
til endurskoðunar fyrirkomulag í mjólkuriðnaði hér á
landi, sem og að lagst verði yfir búvörusamninga sem
gerðir hafa verið við samtök bænda og þeir endurskoð-
aðir. Þetta er gott og blessað, þótt einhverjir kunni að
vera hóflega bjartsýnir á að rösklega verði gengið til verka eða
að niðurstaðan verði almenningi til hagsbóta.
Einhvern veginn virðast
mál nefnilega hafa hér til-
hneigingu til að þróast á þann
veg að hugn ist þeim best sem
sértækra hagsmuna hafa
að gæta, á meðan minna fer
fyrir því að gætt sé hagsmuna
almennings. Líkt og fram hefur
komið í fréttum síðustu daga er
ekki nóg með að Mjólkursamsalan (MS) brjóti samkeppnislög
(og hafi áratugum saman þjösnast á þeim sem lagt hafa út í
samkeppni við hana) þá dregur stjórnsýslan jafnan lappirnar
og leggur stein í götu þeirra sem hér hafa viljað standa að inn-
flutningi matvæla sem sannarlega eru ekki framleidd hér og
ætti að geta stuðlað bæði að auknu úrvali og lægra matvæla-
verði. Það er sumsé ekki út í bláinn, álit ESA (Eftirlitsstofn-
unar EFTA), að innflutningsbann á fersku kjöti standist ekki
ákvæði EES-samningsins.
Sú tilfinning er ónotaleg að líða eins og maður búi í spilltu
samfélagi þar sem ekki er hægt að treysta því að annarleg
sjónarmið ráði ekki för þegar teknar eru ákvarðanir sem
snerta hag fólks og líðan. Grátbroslegt er að síðasta dæmið um
skrýtna stjórnsýslu skuli (eins og MS-málið) tengjast Skaga-
firðinum, það er Háholti, sem breyta á í ungmennafangelsi
þvert á vilja Barnaverndarstofu og álit sérfræðinga um hvar
slíkar stofnanir séu best niður settar.
Sérstök vonbrigði eru þegar fólk sem bera á hag almennings
fyrir brjósti í ákvarðanatöku virðist handgengið sértækum
hagsmunum. Er ekki eitthvað skrýtið að atvinnuástand í
Skagafirði vegi þyngra en betrun og líðan ungmenna sem lent
hafa á glapstigum.
Mögulega er leið til úrbóta að stíga enn frekari skref til þess
að draga úr valdi stjórnmálamanna til gerræðislegra ákvarð-
ana. Gagnsæjar reglur þarf um opinbera framkvæmd sem
tryggja að fagleg sjónarmið ráði för, alltaf. Þá gengur vitanlega
ekki að hagsmunasamtökum sé gefinn laus taumurinn líkt og
virðist sumpart gilda í framkvæmd landbúnaðarstefnunnar.
Í þessum efnum eru margar leiðir færar. Nefndaleiðin er ein.
Önnur gæti verið að taka aftur upp þráðinn í aðildarviðræðum
við Evrópusambandið þar sem tilbúin er ágætisumgjörð um
stjórnsýslu í landbúnaðarmálum.
Vitanlega er gott og gilt að menn bindist samtökum um ein-
hverja hagsmuni og reyni að vinna sér í haginn. Það á hins
vegar að vera uppi á borðum hvar menn standa. Óheiðarleik-
inn liggur í því þegar peðum er laumað inn í framkvæmda-
vald opinbers regluverks. Svoleiðis framkvæmd virðist, í það
minnsta kosti á sumum sviðum, vera reglan hér á landi.
Sérhagsmunir eiga ekki að ráða ferðinni:
Umgjörð þarf
um ákvarðanir
Óli Kristján
Ármannsson
olikr@frettabladid.is