Fréttablaðið - 01.04.2015, Blaðsíða 20
1. apríl 2015 MIÐVIKUDAGUR| FRÉTTIR | 20
Ársfundur
Byggðastofnunar
verður haldinn föstudaginn 10. apríl 2015
í Höllinni, Vestmannaeyjum.
Dagskrá ársfundar:
Kl. 13:00 Setning.
Kl. 13:05 Ávarp atvinnuvega- og nýsköpunarráðherra
– Sigurður Ingi Jóhannsson.
Kl. 13:15 Ræða formanns stjórnar Byggðastofnunar
– Þóroddur Bjarnason.
Kl. 13:30 Skýrsla forstjóra Byggðastofnunar
– Aðalsteinn Þorsteinsson.
Kl. 13:45 Afhending „Landstólpans“
samfélagsviðurkenningar Byggðastofnunar.
Kl. 14:00 Hvar er fólkið? Staðsetning starfa sem
kostuð eru af ríkinu – Snorri Björn Sigurðsson,
forstöðumaður þróunarsviðs Byggðastofnunar.
Kl. 14:20 Kynning á rannsóknum Nordregio á sviði
byggðamála – Anna Karlsdóttir, sérfræðingur
hjá Nordregio.
Kl. 14:50 Baráttan um brauðið og landsbyggðirnar
– Elliði Vignisson, bæjarstjóri
Vestmannaeyjabæjar.
Kl. 15:00 Veiting styrkja úr Byggðarannsóknarsjóði
– Þóroddur Bjarnason, formaður stjórnar
Byggðastofnunar.
Allir velkomnir.
SJÁVARÚTVEGUR Niðurstaða mæl-
inga á dauðatíma hvala í sumar
sýndu að af þeim 50 langreyðum
sem rannsóknin náði til drápust
42 þeirra samstundis við það að
sprengiskutull hvalveiðimanna
Hvals hf. hæfði dýrin. Átta lang-
reyðar drápust ekki samstund-
is og voru skotnar aftur. Lengst
lifði skotið dýr í 15 mínútur áður
en það var skotið aftur.
Þetta er meðal niðurstaðna
tveggja norskra dýralækna sem
störfuðu um borð í hvalveiði-
skipum Hvals hf., í fyrrasumar
við mælingar á aflífunartíma í
hrefnu- og langreyðarveiðum við
Ísland á vegum Fiskistofu. Dýra-
læknarnir tveir voru valdir sér-
staklega en þeir hafa áratuga-
reynslu af slíkum mælingum á
hrefnuveiðum Norðmanna.
Skýrsla annars þeirra, Dr. Egil
Ole Øen, var birt á vef Fiskistofu
fyrr í þessum mánuði. Þar kemur
fram að ívið hærra hlutfall lang-
reyðar drapst samstundis en á
hrefnuveiðum Norðmanna.
Eyþór Björnsson fiskistofu-
stjóri vill ekki leggja beint mat
á niðurstöður mælinganna, enda
Fiskistofa stjórnsýslustofnun, en
segir engu að síður að niðurstað-
an sé góð í samanburði við niður-
stöður Norðmanna. Frekari mæl-
ingar á langreyði standa ekki til,
en Eyþór segir Norðmenn mæli
dauðatíma á sínum skipum á tíu
ára fresti.
Vegna óhagstæðra veðurskil-
yrða lágu hrefnuveiðar að mestu
niðri þann tíma sem ætlaður var
til mælinga á aflífunartíma í
hrefnuveiðum. Ráðgerir Fiski-
stofa að ráða sömu sérfræðinga
til þess að gera mælingar á aflíf-
unartíma hrefnu á næsta hrefnu-
veiðitímabili. Rannsóknin var
gerð að ósk Norður-Atlantshafs-
spendýraráðsins (NAMMCO).
Ráðgert er að niðurstöður mæl-
inganna verði kynntar á fundi
sérfræðinga um aflífun hvala sem
haldinn verður á vegum ráðsins
í nóvember á þessu ári. Þá verða
niðurstöðurnar bornar saman við
sambærilegar mælingar fyrir
aðrar hvalategundir og árangur
metinn fyrir þær veiðiaðferðir
sem notaðar eru. svavar@frettabladid.is
Átta af 50 hvölum
drápust ekki strax
Tveir norskir dýralæknar segja að hærra hlutfall langreyðar drepist samstundis en í
mælingum á dauðatíma hvala í Noregi. Af 50 dýrum sem rannsóknin náði til dráp-
ust 42 samstundis, en átta lifðu í 6,5 til 15 mínútur þar til þau voru skotin aftur.
Í HVALFIRÐI Frá árinu 2009 hafa 544 langreyðar verið veiddar við Ísland.
FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Átta langreyðar (16%) drápust ekki samstundis og voru skotnar aftur. Mið-
gildi fyrir aflífunartíma þeirra sem ekki drápust samstundis var 8 mínútur;
styst 6,5 mínútur og lengst lifði dýr eftir fyrsta skot í 15 mínútur.
Miðgildið, 8 mínútur, er nákvæmlega sá tími sem tekur að hlaða skutul-
byssu skipsins, miða að nýju og biðin eftir tækifæri til að skjóta dýrið öðru
sinni.
Þær aðferðir sem beitt er við hvalveiðar við strendur Íslands eru í
samræmi við reglur Alþjóðahvalveiðiráðsins.
Sumarið 2014 voru veiddar 137 langreyðar– samkvæmt því tókst að af-
lífa um 118 dýr í fyrsta skoti.
Tekur átta mínútur að hlaða og skjóta
ef keypt eru 10 stk.
– annars 50 kr. stk.
40
Veldu einhverja 10 ávexti á ávaxtamarkaði
Krónunnar og þú borgar...
STJÓRNMÁL Salur borgarstjórnar var eingöngu
skipaður konum í gær en 15 efstu konur á listum
allra stjórnmálaflokka í borgarstjórn sátu fund-
inn.
Tilefnið var hátíðarfundur kvenna í borgar-
stjórn Reykjavíkur sem er partur af hátíðardag-
skrá borgarinnar í tilefni af 100 ára afmæli kosn-
ingaréttar kvenna á Íslandi.
Dagurinn 31. mars varð fyrir valinu þar sem
fyrsta konan kaus til sveitarstjórnar þennan dag
árið 1863, hún hét Vilhelmína Lever og kaus til
bæjarstjórnar á Akureyri.
Á dagskrá fundarins voru þrjú mál, tillaga um
að halda afrekasýningu kvenna, tillaga um stofn-
un ofbeldisvarnaráðs og tillaga um málþing um
þátttöku og áhrif kvenna í stjórnmálum.
„Þetta var einkar hátíðleg stund,“ segir Sóley
Tómasdóttir, forseti borgarstjórnar. Að sögn Sól-
eyjar tengdust tillögurnar sem samþykktar voru
þeim viðfangsefnum sem konur þurfa að glíma við
í dag. Mikill kraftur var á fundinum en allar til-
lögurnar voru samþykktar með þverpólitískum
stuðningi. „Það myndast svo mikill kraftur þegar
konur taka sig saman, kraftur þvert á stjórnmála-
flokka,“ segir Sóley.
Reykjavíkurborg mun standa fyrir 100 viðburð-
um á árinu í tilefni af aldarafmæli kosningaréttar
kvenna. - srs
Hátíðarfundur í borgarstjórn hluti af aldarafmæli kosningaréttar kvenna:
Þverpólitískur kraftur kvenna
KRÖFTUGAR KONUR 152 ár eru síðan fyrsta konan kaus til
bæjarstjórnar. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
ORKUMÁL Gildandi regluverk er
fullnægjandi til að koma í veg
fyrir neikvæð áhrif smávirkjana
á ferskvatnsfiska og lífríki þeirra,
er mat Orkustofnunar sem birt-
ir þetta álit sitt á heimasíðu sinni
vegna skýrslu Veiðimálastofnunar
um áhrif virkjana undir 10 MW á
lífríkið.
Það er álit Veiðimálastofnunar að
umhverfisáhrif þessara virkjana
séu sjaldan metin en geti í mörg-
um tilvikum verið umtalsverð. Á
það bæði við um virkjanir í rekstri
og aflögð mannvirki. Um 250 slíkar
virkjanir eru í rekstri í dag og 350
aðrar hafa verið aflagðar.
Orkustofnun segir að frá 2008
hafi þurft leyfi Orkustofnunar til
að reisa og reka raforkuver, nema
það sé undir 1 MW til einkanota. Þá
sé óheimilt, nema að fengnu leyfi
Orkustofnunar eða Fiskistofu, að
breyta vatnsfarvegi með mann-
virkjum, þ.m.t. stíflum, vegna
virkjana.
Þá segir jafnframt að með breyt-
ingu á lögum um mat á umhverfis-
áhrifum skuli virkjun með uppsett
rafafl 200 kW eða meira tilkynnt
til Skipulagsstofnunar sem metur
þörf á umhverfismati. Minni virkj-
anir en það eru tilkynningaskyld-
ar til Skipulagsstofnunar sem
gefur út leiðbeiningar um mat á
umhverfisáhrifum þeirra. - shá
Regluverk í gildi dugir til að koma í veg fyrir neikvæð áhrif smávirkjana á lífríkið, segir Orkustofnun:
Segja regluverk smávirkjana fullnægjandi
VARMÁ Stofnanir greinir á um hvort
regluverk smávirkjana sé ásættanlegt.
MYND/MAGNÚS
FERÐAÞJÓNUSTA Norræna lagð-
ist að bryggju á Seyðisfirði í
gær. Hefur hún aldrei verið svo
snemma á ferðinni. Alls komu
350 farþegar með ferjunni í þetta
skiptið sem er einnig met í fjölda
ferðamanna í fyrstu ferð ársins.
Færð á Austurlandi var ekki
góð í gær og lokaðist Fjarðarheiði
snemma dags vegna ofankomu og
skafrennings. Hafa því farþegar
ferðarinnar setið fastir á Seyðis-
firði og munu í fyrsta lagi komast
yfir heiðina í dag. - sa
Norræna með 350 farþega:
Farþegar fastir
á Seyðisfirði
250
smávirkjanir eru í rekstri
í dag.
mínútur er það
lengsta sem
langreyður lifði
áður en hún var skotin
aft ur og drapst.
15
3
1
-0
3
-2
0
1
5
2
2
:2
6
F
B
0
8
0
s
_
P
0
8
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
6
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
0
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
2
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
4
5
9
-8
1
9
0
1
4
5
9
-8
0
5
4
1
4
5
9
-7
F
1
8
1
4
5
9
-7
D
D
C
2
8
0
X
4
0
0
1
A
F
B
0
8
0
s
C
M
Y
K