Skessuhorn - 30.05.2012, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 30 . MAÍ
Sjómannadagurinn
Vinnsla þorsklifr ar hef ur auk ist
mjög á síð ustu árum og er nú orð­
in um tals verð. Hjá nið ur suðu verk­
smiðj unni Akra borg á Akra nesi er
nú unn ið úr 2.000­2.500 tonn um
af lif ur á ári. Lifr in berst til fyr ir­
tæk is ins alls stað ar að af land inu en
hún þarf að vera fersk og vel kæld
þeg ar þang að kem ur til að vera gott
hrá efni. Auk lifr ar eru ýms ar aðr­
ar sjáv ar af urð ir soðn ar nið ur hjá
Akra borg með al ann ars heiteykt,
hrogna full loðna.
Það voru feðgarn ir Jón Þor­
steins son og Þor steinn Jóns son
sem stofn uðu fyr ir tæk ið Jón Þor­
steins son ehf. árið 1989 til að hefja
nið ur suðu lifr ar á samt ýmsu öðru.
Áður hafði Þor steinn rek ið hrogna­
vinnsl una Arct ic hf. Árið 2009 var
svo nafn inu breytt í Akra borg. Rolf
Há kon Arn ar son tók við fram­
kvæmda stjórn árið 2006 en Akra­
borg er nú í meiri hluta eigu ís lenska
út flutn ings fyr ir tæk is ins Triton og
danska fyr ir tæk is ins Born holms.
Hert ar regl ur ESB
komu til góða
Rolf seg ir fram leiðsl una hafa
auk ist mik ið á síð ustu árum. Fyr ir­
tæk ið hafi lagt mikla á herslu á gæði
og gæða vott un og þannig get að far­
ið inn á dýr ari mark aði. „Það varð
svo á kveð in spreng ing í þessu um
2008 en þá setti Evr ópu sam band ið
nýj ar regl ur um inni hald dí oxíns í
mat væl um. Þannig duttu mörg fyr­
ir tæki út sem voru að fram leiða úr
þorsklif ur úr Eystra salt inu. Þessi
eit ur efni safn ast upp í lifr inni og dí­
oxín er langt yfir leyfi leg um mörk­
um í þorsklif ur úr Eystra salt inu.
Þannig áttu þess ir fram leið end ur
ekki mögu leika á að selja inn á Evr­
ópu mark að leng ur og fram leiðsl an
færð ist að miklu leiti til Ís lands og
Norð ur­Nor egs þar sem sjór inn er
nógu hreinn," seg ir Rolf.
Fram leiðsla Akra borg ar er seld
und ir ýms um þekkt um merkj­
um víða um heim en nafn ið Akra­
borg er ein göngu not að á inn lend­
um mark aði sem er ör lít ið brot af
heild ar fram leiðsl unni. „Við höf um
fyrst og fremst gam an af að kynna
þess ar vör ur hér á landi eins og lifr­
ina og nið ur soðna loðnu. Mest ur
hluti fram leiðslu okk ar fer til Vest­
ur­Evr ópu en að eins til Aust ur­
Evr ópu líka. Við höf um líka selt að­
eins til Banda ríkj anna og smá veg­
is til Asíu," seg ir Rolf og bend ir á
hill ur á skrif stof unni þar sem sýn is­
horn af nið ur suðu dós um með mis­
mun andi vöru merkj um á mörg um
tungu mál um.
Lengi vel var erfitt að
ná í lif ur
Rolf seg ir að þeg ar hann kom
til starfa hjá fyr ir tæk inu hafi ver­
ið mik ill barn ing ur að ná í lif ur.
Hrá efn ið hafi ekki ver ið auð feng­
ið. „Ég held að menn hafi fyrst og
fremst lit ið á lifr ina sem verð laus­
an úr gang sem ekk ert ætti að gera
við ann að en að henda. Fyr ir stuttu
voru sett lög um að koma eigi með
alla lif ur í land. Þetta er erfitt hjá
frysti tog ur un um og þar sem lifr in
er fryst. Við get um ekki not að þá
lif ur, hún hent ar ekki í nið ur suðu.
Við lögð um mikla vinnu í það hér
að sýna sjó mönn um að þetta væru
ann ars veg ar mat væli og hins veg­
ar verð mæti. Á sama tíma hækk aði
verð ið þannig að menn fóru að sjá
sér fjár hags leg an hag í að hirða lifr­
ina og ganga vel um hana. Nú eru
menn farn ir að um gang ast lifr ina af
virð ingu." Rolf seg ir lifr ina koma
víða af land inu. Hún þurfi hins veg­
ar að ber ast fljótt til þeirra í Akra­
borg því þetta sé við kvæmt hrá­
efni. „Lög gjöf in ýtti þeim síð ustu
af stað til að hirða lifr ina en meiri­
hluti sjó manna var byrj að ur á þessu
áður. Við vinn um úr 2.000 til 2.500
tonn um ári. Það er alltaf ein hver
rýrn un og þeg ar líð ur á vor ið verð­
ur nýt ing in minni. Kæl ing in er lyk­
il at riði í þessu eins og öðru hrá efni
úr sjón um."
Sér staða í fersku hrá efni
Það er lif ur í öll um fiski en
Rolf seg ir ein ung is mark að fyr ir
þorsklif ur. „ Það er búið að reyna
ufsalif ur og fleira en þorsklif ur er
það sem geng ur á mark að in um.
Við not um hrogn með lifr inni í
paté." Svil úr þorski eru líka soð­
in nið ur hjá Akra borg. „Þau eru
verk uð á svip að an hátt og lifr­
in en að al mark að ur inn er á Bret­
landi. Heitreykt hrogna full og
hausuð loðna er líka nokk uð sem
geng ur vel og við höf um líka próf­
að að setja á inn an lands mark að.
Upp skrift in er ekki ný því nið ur­
suðu verk smiðja K. Jóns son ar var
með þessa fram leiðslu fyr ir tutt­
ugu árum eða meira. Við höf um
líka ver ið að leika okk ur með mak­
ríl inn en höf um ekk ert sett hann á
mark að," seg ir Rolf.
Hann seg ir ljóst að ís lensk ir
fram leið end ur eigi erfitt með að
keppa við ó dýr ari mark aði í laun­
um og kostn aði. „Okk ar sér staða
hér lend is er ferskt hrá efni og þar
höf um við for ystu. Með fersku
hrá efni fram leið um við bestu vör­
una."
Nú eru 37 starfs menn hjá Akra­
borg og fyr ir tæk ið er vel tækni­
vætt. „ Það varð mik il upp bygg­
ing hjá okk ur 2009. Þá fór um við í
gegn um mik ið end ur nýj un ar tíma­
bil með tæk in, hús ið og um hverf­
ið. Þá unn um við all ar tækni breyt­
ing ar með fólki héð an af Skag an­
um. Skag inn hf. og Straum nes hafa
á að skipa úr vals tækni fólki og síð­
an komu að þessu Pípó og Rud olf
Jós efs son smið ur á samt fleir um.
Þetta er topp fólk sem hef ur byggt
þetta upp með okk ur." Rolf seg ir
sama fólk ið hafa unn ið árum sam­
an hjá fyr ir tæk inu. „Það er alltaf
fast ur kjarni hérna og svo er fólk
sem kem ur ár eft ir ár með an á há­
ver tíð inni stend ur," seg ir Rolf Há­
kon Arn ar son fram kvæmda stjóri
Akra borg ar.
hb
Ell efu millj ón ir nið ur suðu dósa á ári
Rolf Há kon Arn ar son fram kvæmda stjóri á skrif stofu sinni.
Starfs fólk Akra borg ar við störf.
Ein ar Víglunds son fram leiðslu stjóri Akra borg ar.
Sýn is horn af nið ur suðu dós um frá Akra borg með ýms um vöru merkj um á mörg um
tungu mál um.
Sjó­manna­dags­blað­Skessu­horns­2012­
Út­gef­andi: Skessu horn ehf. Rit­stjóri: Ás laug Karen Jó hanns dótt ir. Blaða­menn: Ás laug Karen Jó hanns dótt ir og Har ald ur Bjarna son. Aug­lýs­ing­ar: Mark aðs deild Skessu horns og Mark fell ehf. Um­brot: Skessu horn/ Ómar Örn Sig urðs son.
Dreif­ing: Með Skessu horni 30. maí 2012 auk fjöldreif ing ar á Snæ fells nesi. For­síðu­mynd: Vögg ur á sjó - Ljósm. Al fons Finns son. Ljós­mynd­ir­í­blað­inu: Al fons Finns son, Ás laug Karen Jó hanns dótt ir, Har ald ur Bjarna son, Sam ú el Karl Óla son,
Tómas Freyr Krist jáns son, mynda safn Skessu horns og fleiri. Upp­lag: 5.000 ein tök. Prent­un: Lands prent.