Læknablaðið - 15.01.2006, Blaðsíða 27

FRÆÐIGREINAR / KRANSÆÐAÞRENGSL
Samanburður á mati kransæðaþrengsla
með tölvusneiðmyndatækni
og hjartaþræðingu
Birna Jónsdóttir1
SÉRFRÆÐINGUR í
LÆKNISFRÆÐILHGRI
MYNDGREININGU
Ragnar Danielsen2
SÉRFRÆÐINGUR
í ALMENNUM
LYFLÆKNINGUM OG
HJARTALÆKNINGUM
Hagsmunir: Annar höfunda,
Birna Jónsdóttir, er einn af
eigendum Læknisfræöilegrar
myndgreiningar ehf. sem
rekur Röntgen Domus.
'Röntgen Domus, 2hjartadeild
Landspítala.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Birna Jónsdóttir, Röntgen
Domus, sími 5519330,
birna@rd.is
Lykilorð: kransœðasjúkdóm-
ur, tölvusneiðmynd afkrans-
ceðum, hjartaþrœðing.
Ágrip
Tilgangur rannsóknar: Að kanna notagildi og
áreiðanleika tölvusneiðmynda (TS) rannsóknar af
kransæðum til að meta æðabreytingar og þrengsli
í samanburði við kransæðamyndatöku með hjarta-
þræðingu.
Efniviður og aðferðir: Metin voru gögn 44 einstak-
linga (25 karla, 19 kvenna) (meðalaldur 63 ár, ald-
ursbil 34 til 80 ár) sem vísað var í TS-rannsókn og
einnig höfðu farið í hjartaþræðingu innan eins árs.
Kransæðatrénu var skipt í svæðishluta, breytingar
í æðunum stigaðar og niðurstöður beggja aðferða
bornar saman. Algengi kalks í kransæðum var
einnig sérstaklega kannað hjá 150 einstaklingum
sem fóru í TS-rannsókn.
Niðurstöður: Við hjartaþræðingu fundust rnark-
tæk kransæðaþrengsli (> 50%) í 29 svæðishlutum,
17 þeirra voru yfir 2,0 mm í þvermál og af þeim
greindust 14 á TS-rannsókn (83%). Aftur á móti
greindi TS-rannsókn fjögur marktæk þrengsli sem
ekki sáust við hjartaþræðingu. í TS-rannsóknun-
um jókst algengi kalks í kransæðum með aldri og
var í hópi 60 ára og eldri 96% hjá körlum og 71%
hjá konum (p=0,025).
Ályktun: TS-tæknin sýndi í heild gott samræmi við
niðurstöður hjartaþræðingar við greiningu mark-
tækra kransæðaþrengsla í æðahlutum sem voru
yfir 2,0 mm í þvermál. Hjá eldri einstaklingum eru
oft miklar kalkbreytingar í kransæðunum sem tor-
velda mat þrengsla. TS-rannsókn af kransæðum
virðist því hafa mest notagildi hjá yngri einstak-
lingum þegar ástæða er til að skoða kransæðarnar
til að komast hjá óþarfa hjartaþræðingu.
Inngangur
Dauðsföllum af völdum kransæðasjúkdóma hefur
fækkað á íslandi á undanförnum árum og er bættri
greiningu og meðferð að þakka að hluta, auk öfl-
ugs forvarnarstarfs (1, 2). Enn greinast þó sumir
einstaklingar ekki með kransæðasjúkdóm fyrr en
í kjölfar skyndidauða (3). Kransæðasjúkdóm má
greina á mismunandi hátt: 1) Staðfest saga um
kransæðastíflu. 2) Saga urn dæmigerða hjartaöng
og jákvætt áreynslupróf. 3) Slagæðafitukalkanir
í kransæðavegg nteð myndgreiningarrannsókn
(4). Priðja greiningaraðferðin gerir kleift að
finna einkennalausa einstaklinga og eftir því sem
ENGLISH SUMMARY
Jónsdóttir B, Danielsen R
Comparison between coronary angiography
with multislice computed tomography and
by cardiac catheterisation for assessing
atherosclerotic lesions and stenosis
Læknablaðið 2006; 92: 27-32
Aim of study: To compare the utility and reliability
of coronary angiography with multislice computed
tomography (MSCT) and by cardiac catheterisation in
assessing atherosclerotic lesions and stenosis.
Material and methods: Data were assessed from 44
subjects (25 men, 19 women) (mean age 63 years;
range 34-80 years) referred to MSCT who also had
undergone invasive coronary angiography within a
time frame of one year. Coronary angiograms from
both studies were assessed by segmental analysis
and the atherosclerotic severity graded. The frequency
of coronary calcification on MSCT was separately
assessed in 150 subjects.
Results: By retrospective evaluation, 29 segments
were found to have significant stenosis (> 50%) on
the invasive coronary angiogram. Of these 17 had
a diameter over 2,0 mm and 14 (83%) thereof were
correctly diagnosed by MSCT. On the other hand,
MSCT assessed four stenosis to be significant that
were not judged so on the invasive angiogram.
On MSCT, the frequency of coronary calcifications
increased with age and in those 60 years and older it
was 96% in males and 71% in females (p=0.025).
Conclusion: Good agreement was found between
MSCT and invasive coronary angiography in assessing
significant stenosis in vessel segments over 2,0 mm.
In older subjects coronary calcification on MSCT is
frequent and diminishes its accuracy. MSCT seems
most useful in relatively young subjects in whom
the coronary arteries need to be evaluated to avoid
unnecessary cardiac catheterisation.
Keywords: coronary artery disease, multislice computed
tomography, cardiac catheterisation.
Correspondence: Birna Jónsdóttir, birna@rd.is
aðgengi að áhættuminni rannsóknaraðferðuni
eykst, mun fjölga þeim einstaklingum sem þannig
greinast.
Kransæðamyndataka með hjartaþræðingu
hefur áratugum saman verið nákvæmasta mynd-
greiningaraðferðin til að meta kransæðasjúkdóm.
Hefðbundin kransæðamyndataka með hjartaþræð-
Læknablaðið 2006/92 27