Læknablaðið - 15.01.2007, Blaðsíða 31
UMRÆÐA & FRÉTTIR / SÉRFRÆÐILEYFl
„Læknadeild hafði til skamms tíma það hlut-
verk á hendi að ganga úr skugga um að umsækj-
endur um lækningaleyfi væru í raun útskrifaðir
frá þeim háskóla sem pappírinn var stimplaður
af. Þetta er nauðsynlegt eftirlit í heimi þar sem
auðvelt er að falsa alls kyns vottorð og pappíra.
Þegar ég var deildarforseti í læknadeild þá gerðist
það eitt sinn að við fengum fyrirspurn frá sjúkra-
húsi í Bandaríkjunum hvort tiltekinn maður með
íslensku nafni hefði lokið námi í læknisfræði
frá læknadeild Háskóla íslands. í ljós kom að
umræddur einstaklingur hafði aldrei stundað nám
við læknadeildina. Hví skyldi þetta ekki geta gerst
á hinn veginn líka? Læknadeild hefur ekki lengur
þetta hlutverk á hendi, heldur gengur heilbrigð-
isráðuneytið frá þessu sjálft, þó það sé læknadeild-
in sem hefur bestu forsendurnar fyrir því að sann-
reyna námsupplýsingar.”
Löngu úrelt reglugerð
Reynir segir að reglugerðin um sérfræðileyfin sé
löngu úrelt. „Þetta er gamaldags regluverk með
mun vægari kröfum um tímalengd sérnáms í vel-
flestum greinum en víðast hvar í Evrópu. Þá eru
kröfurnar sem hér eru gerðar einungis um tíma-
lengd á viðurkenndum stofnunum, oft þarf að afla
óháðra upplýsinga um gæði þeirra stofnana sem
umsækjendur hafa starfað á, en engar kröfur eru
settar um inntak sérfræðinámsins og viðurkenn-
ingu náms í heimalandinu. Upplýsingar um þetta
eru oft gloppóttar og fábreyttar. Mesti vandinn
varðar þá sem sækja hingað með ófullkomin gögn
frá ES eða EES og sleppa hér í gegn og fá íslenska
pappíra sem gera þeim kleift að fara inn á vinnu-
markað sem ekki vildi veita þeim tilskilið leyfi.”
Reynir segir alveg ljóst að í núverandi reglugerð
vanti mun ítarlegri skilyrði um sérfræðinámið, inn-
tak þess og kröfur sem gera þurfi varðandi náms-
staði heima og erlendis. „Þetta varðar íslenska
umsækjendur en er sérstakt vandamál varðandi þá
mörgu útlendinga sem eru að leita eftir sérfræði-
leyfi hér. í mat á námi þessa fólks fer mikil vinna
vegna ófullkominna krafna um upplýsingar og
gögn. Hún lendir á tveim fastamönnum sem fá litla
umbun og vinna þetta í aukavinnu og einum til
viðbótar, „ad hoc” úr hverri sérgrein sem á að gera
þetta launalaust. Greinilegt er að hingað eru oft að
sækja um leyfi erlendir einstaklingar sem komast
ekki í gegnum kerfið heimafyrir en hafa frétt af því
að hér séu reglurnar vægari. Þetta er ekki orðspor
sem við læknar viljum að fylgi íslensku sérfræði-
leyfi. Ef þess væri krafist að umsækjendur tækju
hluta af sérfræðinámi sínu hér á landi, eins og flest-
ir íslendingar gera nú þegar, ef gjald fyrir leyfið
væri mun hærra og menn yrðu að mæta sjálfir til að
sækja það og framvísa sínum persónuskilríkjum þá
yrði strax talsverð breyting til batnaðar, hvað þá
ef endurnýjunar leyfisins eftir ákveðinn tíma yrði
krafist (revalidation). Stundum er helmingur um-
sókna sem læknadeild afgreiðir á deildarráðsfundi
frá útlendingum sem aldrei ætla sér að stíga fæti
á Frón. Það var reynt að hækka leyfisgjaldið fyrir
mörgum árum en það tókst ekki. Eins furðulegt og
það er þá þarf að sækja til menntamálaráðuneyt-
isins leyfi fyrir hækkun þó heilbrigðisráðuneytið
gefi leyfið út. Þannig eru tvö ráðuneyti komin að
málinu sem gerir úrlausn ekki auðveldari.”
Reynir tekur undir orð annarra viðmælenda
Læknablaðsins að löngu sé tímabært að end-
urskoða reglugerðina um útgáfu sérfræðileyfa. „í
mínum huga væri langeinfaldast að taka dönsku
reglugerðina, sem er góð, þýða hana á íslensku og
láta síðan sérfræðifélögin fara yfir það sem að þeim
snýr og ganga þannig frá málum að kröfurnar séu
í samræmi við það strangasta sem tíðkast í löndum
innan Evrópska efnahagssvæðisins. Við þurfum
þá líka að halda okkur við þær sérgreinar og und-
irsérgreinar sem viðurkenndar eru í ES svæðinu,
en getum ekki búið til eitthvað sem á að henta
sérstökum hagsmunum fólks hér heima. Við verð-
um að fylgja fordæmi landa Evrópusambandsins
gegnum aðild okkar að sérgreinasamböndum þess,
UEMS, Evrópusamband sérfræðilækna og UPPC,
Evrópusamband heimilislækna, og aðild íslands
að EES.”
Læknablaðið 2007/93 31