Læknablaðið - 15.02.2009, Síða 45

UMRÆÐUR O G FRÉTTI
HJARTAVERN
Fjöldi látinna vegna kransæðasjúkdóma skv.
skráningu Hagstofu íslands - 25 ára og eldri
51-S5 56 40 «14$ «4-70 71-7$ 74-40 «14$ M40 «14$ »4-00 014$
Ar
Arn 1951-55: Að rrveðartali 123 kartar og 54 konur látnar á árt
Artn 1981-65: Að meöartali 309 kartar og 189 konur látnar á árt
Artn 2001 -05: Að meóartali 226 kartar og 145 konur látnar á árt
Artn 2001-05: Ef tiðni hefðl staðið f stað frá 1981: Að meðartal 431 kart og 264 konur látnar á árt
Niðuratöðia úr 40 ára rannaóknum Hjartaverndar
Algengi fullorðinssykursýki hjá 45-64
ára íslendingum, 1967-2007
Algengl fullorðinssykursýki (tegund 2) er nú um 696 h|á kðrlum og um 396 hjá konum 45-
64 ára og hefur tvötaldast meðal karta og aukist um 50% meðal kvennatrá 1967.
Niðurstðður úr 40 ára rennsóknum Hjartaverndar
Heildar reykingar 45 - 64 ára, 1967-2007
Ár
Niðuntðður úr 40 ára rannaðknum Hpitaverndar
Algengi fullorðinssykursýki hjá 45-64
ára íslendingum, 1967 - 2007
Aigengl fullorðinssykursýki (tegund 2) er nú um 696 hjá körlum og um 396 hjá konum 45-
64 ára og hefur tvötaldast meðal karla og aukist um 50% meðal kvenna frá 1967.
prósent þjóðarinnar er yfir kjörþyngd. Vilmundur
segir þetta vissulega ekki bjartar horfur en bendir
á að kólesteról og offita séu ótengd fyrirbæri. „Hátt
kólesteról fylgir ekki hækkandi líkamsþyngd. Sá
sem er grannur getur alveg eins þjáðst af allt of
háu kólesteróli í blóði eins og sá sem er feitur. Hins
vegar eru aðrir áhættuþættir sem fylgja offitunni,
sem vert er að gefa góðan gaum."
Það vekur einnig athygli að í þeirri töflu hand-
bókarinnar sem sýnir aukna tíðni dauða með
aukinni líkamsþyngd þá lítur myndin eins út ef
einstaklingur fer langt undir kjörþyngd. Það er
eflaust gagnlegt við fræðslu ungmenna um hætt-
urnar við að léttast úr hófi. „Margir léttast vegna
sjúkdóma en taflan segir meira en mörg orð."
Vilmundur dregur enga dul á að hjarta- og æða-
sjúkdómar eru afleiðingar ofgnóttar og ofneyslu
í mörgum skilningi. „Á sjöunda áratugnum eru
hjartavemdarsamtök stofnuð víða um heim til
að glíma við afleiðingar þessa, plágu nánast, og
vissulega hefur árangurinn verið mikill. Við stönd-
um hins vegar frammi fyrir aukningu í öðrum
sjúkdómum sem eru einnig afleiðingar af neyslu-
mynstri almennings. Þá er ég að tala um offitu og
sjúkdóma tengda henni. Góðu fréttirnar eru hins
vegar þær að þjóðin hreyfir sig miklu meira en
hún gerði. Það hefur mjög mikið að segja fyrir fólk
við að draga úr áhættu á hjartasjúkdómum."
Það eru ekki nýjar fréttir að áhættan á sykursýki
2 aukist með hækkandi líkamsþyngdarstuðli.
„Það er sláandi fylgni þarna á milli og í raun-
inni er þróunin mjög alvarleg. Þetta eru mikil-
vægar upplýsingar fyrir heilbrigðisyfirvöld ef
hafa á áhrif á neysluvenjur almennings og draga
úr þyngdaraukningu þjóðarinnar. Það væri líklega
eitt það mest heilsubætandi markmið sem stjórn-
völd gætu sett þjóðinni."
Ekki er nokkur vegur að tíunda nákvæm-
lega innihald Handbókar Hjartaverndar í þessu
spjalli en handbókin liggur frammi á heimasíðu
Hjartaverndar, www.hjarta.is Þar geta allir nálgast
hana og nýtt sér efnið að vild og jafnframt treyst
því að upplýsingarnar eru áreiðanlegar og sam-
kvæmt 40 ára rannsóknarvinnu vísindamanna
Hjartaverndar.
LÆKNAblaðið 2009/95 141