Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2008, Blaðsíða 8

VÍSINDAÞING SKÍ/SGLÍ
FYLGIRIT 55
moropopliteal- og femorocrural) hjá sjúklingum með þrengsla-
sjúkdóm í slagæðum ganglima á Landspítala á árunum 2000-
2007. Sérstaklega var leitað svara við eftirfarandi spumingum:
(i) Er munur á árangri eftir græðlingsgerð? (ii) Hefur ábending
aðgerða áhrif á útkomu? (iii) Eru til staðar áhættuþættir sem
hafa áhrif á útkomu?
Efniviður og aðferðir: Rannsóknarhópur var skilgreindur sem
allir sjúklingar sem gengust undir aðgerð með númer PEH20,
PEH30, PESH20, PESH30, PFH20-29 og PFSHF20-29 skv. nor-
rænu aðgerðarskránni (NOMESCO) á Landspítala á árunum
2000-2007. Söfnun gagna fór fram í janúar-febrúar 2008 og eft-
irfylgnistími er þannig 0-8 ár. Upplýsingar um aðgerðir voru
fengnar úr sjúkraskrám. Skráðar voru 24 breytur fyrir hverja
aðgerð. Hjáveitubilun var skilgreind sem lokun græðlings,
aflimun eða ef fjarlægja þurfti græðling vegna sýkingar. Ef
sjúklingur lést innan 30 daga frá aðgerð var það einnig skilgreint
sem hjáveitubilun.
Niðurstöður: 277 ganglimir undirgengust aðgerð hjá 235
einstaklingum. Aðgerðir voru 56 árið 2000 en sex árið 2007. í
150 aðgerðum (54%) var notast við bláæðagræðling en í 127
aðgerðum (46%) var lögð gerviæð. Ábending var heltisganga í
103 tilvikum (37%) en alvarleg blóðþurrð í 174 tilvikum (63%).
Marktækir áhættuþættir hjáveitubilunar voru gerviæð, alvar-
leg blóðþurrð og saga um fyrri aðgerð. Marktækir vemdandi
þættir voru sykursýki, reykleysi og kvenkyn. Aðgerðir vegna
alvarlegrar blóðþurrðar enduðu frekar sem hjáveitubilun en
aðgerðir vegna heltisgöngu (p=0,0012). Hjá sjúklingum sem
fóru í aðgerð vegna heltisgöngu varð síður hjáveitubilun með
bláæðagræðlingum (p=0,018). Hjá sjúklingum með alvarlega
blóðþurrð reyndist ekki vera marktækur munur á árangri eftir
græðlingagerð.
Ályktun: Opnum aðgerðum vegna slagæðaþrengsla í gang-
limum hefur fækkað á rannsóknartímabilinu. Árangur aðgerða
er sambærilegur hvað varðar hjáveitubilun samanborið við
erlend uppgjör. Hjáveitubilun verður síður hjá sjúklingum með
heltisgöngu samanborið við sjúklinga með alvarlega blóðþurrð.
Sjúklingum sem fá bláæðagræðling famast betur samanborið
við gerviæð (p=0,02).
E-04 Árangur skurðaðgerða vegna ósæðargúla
í kvið á Landspítala á tímabilinu 1997-2007
Bjarni Guðmundsson', Helgi H Sigurðsson2, Karl Logason2, Guðmundur
Daníelsson2, Einar Bjömsson3, Magni Viðar Guðmundsson3, Elín H.
Laxdal2
'Lyflækningadeild, 2æðaskurðdeild, 3svæfinga- og gjörgæsludeild
Landspítala
bjamigu@landspitali.is
Tilgangur og bakgmnnur: Árangur aðgerða vegna ósæðargúls
er víða notaður sem gæðastuðull til mats á starfsemi æða-
skurðdeilda og reglubundið eftirlit með honum því æskilegt.
Markmið rannsóknarinnar var að kanna árangur og lifun eftir
aðgerðir vegna ósæðargúls á æðaskurðdeild Landspítala í úrtaki
sem nær yfir lengra tímabil en það sem áður hefur verið gert.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er aftursæ. Upplýsingar
voru fengnar úr sjúkraskrám sjúklinga sem gengust undir
aðgerð á tímabilinu 1997-2007.
Niðurstöður: Samtals 200 sjúklingar gengust undir aðgerð
vegna ósæðargúls á tímabilinu. Valaðgerðir voru gerðar hjá 118
sjúklingum og var 30 daga dánartíðni 2,45 % í þeim hópi. Áttatíu
og tveir sjúklingar gengust undir bráðaaðgerð eða flýtiagerð
og reyndust 49 af þeim vera með greinilegt rof á ósæðargúl.
Þrjátíu daga dánartíðni sjúklinga sem gengust undir bráða eða
flýtiaðgerð og greindust með rof var 34,7%, en 12 % hjá sjúkling-
um með órofna ósæð.
Ályktun: Árangur aðgerða vegna ósæðargúls í kvið á æða-
skurðdeild Landspítala er sambærilegur við þann árangur eins
og best gerist á æðaskurðdeildum erlendis.
E-05 Er klínískum leiðbeiningum um fyrirbyggjandi notkun
sýklalyfja fyrir skurðaðgerðir fylgt á FSA?
Lilja Rut Arnardóttir', Þorvaldur Ingvarsson1-2
’Læknadeild Háskóla Íslands, 2Sjúkrahúsi Akureyrar
Ira1@hi.is
Tilgangur: Að kanna hvort klínískum leiðbeiningum sem teknar
voru í notkun á Sjúkrahúsi Akureyrar (FSA) í janúar 2004 um
notkun sýklalyfja fyrir skurðaðgerðir hafi verið fylgt.
Efniviður og aðferðir: Leitað var í skrám svæfingadeildar FSA
að öllum þeim sem gengust undir aðgerð á FSA í febrúar 2003,
febrúar 2005 og febrúar 2006. Aðgerðir sem framkvæmdar voru
vegna sýkinga voru útilokaðar, auk augnaðgerða sem falla ekki
undir klínískar leiðbeiningar um fyrirbyggjandi notkun sýkla-
lyfja. Lokaúrtak samanstóð af 738 aðgerðum hjá 718 einstakling-
um. Skoðaðar voru aðgerðarskrár allra sem fóru í skurðaðgerðir
og aðgerðir flokkaðar í samræmi við ofangreindar klínískar
leiðbeiningar. Mat var lagt á hvort sýklalyfjagjöf samræmdist
klímsku leiðbeiningunum í lyfjavali, skammtastærða, fjölda
skammta og lyfjaofnæmi og tímasetningu lyfjagjafar.
Niðurstöður: Af 738 tilfellum var í 262 tilfellum gefið sýklalyf í
forvamarskyni. Árið 2003 samræmdist 151 tilfelli (59,7%) klín-
ísku leiðbeiningunum. Árið 2005 voru 193 tilfelli (82,8%) þar
sem sýklalyfjagjöf samræmdist klínísku leiðbeiningunum og
í 199 tilfellum (79,0%) árið 2006. Algengustu ástæður þess að
sýklalyfjagjöf samræmdist ekki klínískum leiðbeiningum voru
að ekki voru gefin sýklalyf þegar átti að gefa þau, rangt sýklalyf
valið, rangur skammtur gefinn, of fáir skammtar gefnir eða
sýklalyf gefin þegar átti ekki að gefa þau. Tímasetning fyrstu
lyfjagjafar var samkvæmt klínísku leiðbeiningunum 0-60 mín-
útum fyrir aðgerð í 57,6% tilfella og í 26,7% tilfella meðan á
aðgerð stóð.
Ályktun: Klínískum leiðbeiningum um fyrirbyggjandi notkun
sýklalyfja fyrir skurðaðgerðir virðist vera fylgt að miklu leyti á
FSA. Skráning lyfjagjafa var í of mörgum tilfellum ábótavant.
Bæta þarf skráningu lyfjagjafa og um leið efla fylgni leiðbein-
ingana.
8 LÆKNAblaðið 2008/94