Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2008, Page 20

VISINDAÞING SKI/SGLI
FYLGIRIT 55
eða um 17% af heildarfjölda innlagna. Meðalaldur var 36 ár
(15-44) og meðaltal ISS stiga var 20,4- Karlmenn voru 715 (74%)
en konur 256 (26%) og meðallegutími á gjörgæsludeild var 4,3
dagar. Meðallegutími á sjúkrahúsi var 19,6 dagar (1-372 dagar).
Minniháttar áverka höfðu 105 sjúklingar (10,8%) en 866 (89,2%)
höfðu alvarlega áverka. Sjúklingar sem töldust dauðvona
fljótlega eftir komu voru 27 (2,8%). Alls létust á gjörgæsludeild
62 (6,4%) og 21 til viðbótar eftir útskrift á almenna legudeild.
Heildardánarhlutfall var því 8,5%. Dánarhlutfall þeirra sem
höfðu ISS stig >20 var 17,9%.
Alyktun: Fjöldi innlagna á ári hefur lítið breyst síðustu 30
árin og sama er að segja um mynstur áverka. Sé tillit tekið til
fólksfjölgunar í landinu hefur alvarlega slösuðum hlutfallslega
fækkað. Heildardánarhlutfall hefur haldist svipað síðustu tvo
áratugi en góður árangur virðist hins vegar hafa náðst í meðferð
sjúklinga með mjög alvarlega áverka þar sem marktæk lækkun
hefur orðið á dánarhlutfalli þeirra sem hafa ISS stig >20. Horfur
fjöláverkasjúklinga á gjörgæsludeild hér á landi standast fylli-
lega samanburð við niðurstöður erlendra rannsókna.
E-34 Varðeitiltaka við brjóstakrabbameini. -
Meinafræðilegar niðurstöður
Hildur Guðjónsdóttir', Kristján Skúli Ásgeirsson2, Lárus Jónasson3,
Þorvaldur Jónsson'-2
'Læknadeild HÍ, 2skurðlækningadeild, 3meinafræðideild Landspítala
hitdgu@hi.is
Inngangur: Varðeitiltaka til stigunar og meðferðar brjósta-
krabbameins hefur verið gerð í vaxandi mæli frá aldamótum
og hér á landi frá 2003 í góðri samvinnu við meinafræðinga.
Tilgangur þessarar rannsóknar var að kanna áreiðanleika frysti-
skurðarskoðunar á varðeitli, eitlastigun og frekari niðurstöður
meinafræðiskoðunar.
Efniviður og aðferð: Upplýsingar voru fengnar úr sjúkraskrám
allra sjúklinga sem fóru í varðeitiltöku vegna brjóstakrabba-
meins á árunum 2003-2007 á Landspítala. Skráðar voru upplýs-
ingar um frystiskurðarsvör og aðrar niðurstöður meinafræði-
skoðunar.
Niðurstöður: Alls fóru 442 sjúklingar í varðeitiltöku á tímabilinu.
Eftirfylgnitími var að miðgildi 25 mánuðir. Falskt neikvæð frysti-
skurðarsvör voru 20 (4,5%), þar af reyndust 19 (95%) vera með
smásæ meinvarp. Hjá 94 (21,3%) sást meinvarp við frysti- skurð-
arskoðun, þar af voru 45 (48%) með smásæ meinvarp. Alls
fannst meinvarp í varðeitli hjá 114 (25,8%) sjúklingum og var
gerð frekari holhandareitlataka hjá 86,0% þeirra. Af þeim voru
44,0% með meinvarp í einungis einum eitli, 30,6% í tveimur til
þremur eitlum og 25,4% i fleiri en þremur.
Ályktanir: Frystiskurðarskoðun er áreiðanleg rannsókn og
er tíðni falsk neikvæðra niðurstaðna innan eðlilegra marka.
Hlutfall sjúklinga með meinvarp í varðeitli bendir til þess að
val sjúklinga til aðgerðar sé eðlilegt en fjöldi sjúklinga með fleiri
en þrjá jákvæða eitla gæti þó bent til þess að uppvinnslu fyrir
aðgerð mætti enn bæta.
E-35 Lífshættulegar afleiðingar sprautufíknar 2003-2007
Þóroddur Ingvarsson, Kristinn Sigvaldason, Sigurbergur Kárason
Svæfinga- og gjörgæsludeild Landspítala Fossvogi
torodduhSgmail. com
Inngangur: Talið er að á Islandi séu um 700 virkir sprautufíklar.
I stórborgum erlendis má ætla að 5% innlagna á gjörgæsludeild
(GG) tengist fíkniefnaneyslu. Tilgangur þessarar rannsóknar var
að afla upplýsinga um innlagnir á GG vegna sprautufíknar, fá
betri mynd af umfangi vandamálsins og þróun.
Aðf erðir: Farið var yfir allar innlagnir á GG Landspítala Fossvogi
tímabilið 2003-2007 og skráðar upplýsingar um innlagnir er
tengdust beint vímuástandi með áherslu á sprautufíkn.
Niðurstöður: Samtals voru 3264 innlagnir á GG Fossvogi á
tímabilinu (meðalfjöldi 653 á ári, meðalaldur 55 ár, kk 55%,
APACHE 12, 32% þurftu öndunarvél, dánarhlutfall 5,8%).
Vímutengdar innlagnir voru 354 (71 að meðaltali á ári, 11% af
öllum innlögnum, 64% tengdust áfengisneyslu, meðalaldur 42
ár, kk 63%, APACHE 9, 37% þurftu öndunarvél, dánarhlutfall
5,4%). Innlagnir sem orsökuðust af sprautufíkn voru 51 (að
meðaltali 10 á ári, 1,6% af öllum innlögnum, jókst frá 1,0-2,6% á
tímabilinu), meðalaldur 29 ár (16-57), kk 63%, APACHE 11, með-
aldvalartími á GG 2,6 dagar (0,5-28) og 45% þurftu öndunarvél.
Algengustu ástæður innlagnar voru sýklasótt (16), ofskömmtun
(14), sjálfsvígstilraun (10) og áverkar (5). Efni sem voru misnot-
uð voru amfetamín (17), morfín (14), kókaín (8) og fentanyl (5)
en óþekkt í 9 tilfellum. Samtals voru þetta 48 sjúklingar, þrír
lögðust inn þrisvar. Alls létust 6 sjúklingar á GG (13%) og 4 lét-
ust eftir útskrift (8%). Árið 2007 lögðust inn 16 einstaklingar og
eru 6 þeirra látnir (38%).
Ályktanir: Umtalsverður hluti innlagna á gjörgæslu tengist
vímuástandi (11%) en á tímabilinu hefur orðið vart við fjölg-
un innlagna (1 2,6%) og hækkandi dánarhlutfall á GG (0 25%)
vegna alvarlegra fylgikvilla sprautufíknar. Misnotkun ópíóíða
virðist einnig hafa aukist. I nær helmingi tilfella var um lyfseð-
ilskyld lyf að ræða. Einstaklingar sem þurfa gjörgæslumeðferð
eru í mikilli hættu, 12% þeirra látast á GG og 8% síðar. Á sein-
asta ári létust 38% innlagðra einstaklinga vegna sprautufíknar.
Þessar niðurstöður benda til að neyslumynstur sprautfíkla hafi
orðið hættumeira á seinustu árum.
E-36 Tilviljanagreining er sjálfstæður forspárþáttur
lífshorfa hjá sjúklingum með nýrnafrumukrabbamein:
Niðurstöður úr íslenskri rannsókn sem nær til 913 sjúklinga
á 35 ára tímabili
Helga Björk Pálsdóttir', Sverrir Harðarson12, Vigdís Pétursdóttir2,
Ármann Jónsson1, Eiríkur Jónsson3, Guðmundur V. Einarsson3, Tómas
Guðbjartsson1-3
'Læknadeild Háskóla íslands, 2rannsóknarstofu í meinafræði, 3þvagfæra-
skurðdeild Landspítala
hbpl@hi.is
Inngangur: Á síðustu árum hefur nýgengi nýrnafrumukrabba-
meins aukist hér á landi og er nú með því hæsta sem gerist í
heiminum. Þessi hækkun á nýgengi hefur að verulegu leyti
20 LÆKNAblaðið 2008/94