Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2008, Blaðsíða 28
VISINDAÞING SKI/SGLI
FYLGIRIT 55
cardiopulmonary bypass (CPB) and often leads to increased
morbidity. We assessed the relationship between pre-operative
inflammatory lipids and arterial endothelial phenotypes and
hemodynamic instability following CPB surgery.
Material and methods: Plasma high-sensitivity C-reactive
protein (CRP), fibrinogen, troponin T (TnT), high-density lipo-
protein (HDL) and total cholesterol (TC) were measured before,
4-6 hr and 48 hr after CPB surgery in 22 patients (mean age
28±5 yrs.) with congenital or acquired cardiovascular disease.
Systemic arterial endothelial-dependent and independent vaso-
motor function was assessed preoperatively and 4-6 hr after
surgery by measuring flow-mediated dilatation (FMD) and
nitroglycerine-induced dilatation of brachial artery. Occurrence
of drug-requiring systemic hypertension (HT) was followed for
the first 12 hrs after surgery and supraventricular tachyarrhyth-
mia (TA) monitored until discharge.
Results: Preoperative HDL:TC ratio was lower in patients with
TA and HT (n=9) compared to those without, irrespective of
age, CRP, and BMI (p=0.008 by ANCOVA), and with a signific-
ant level of prediction by univariate logistic regression (odds
ratio 5.1, p=0.02). Preoperative CRP showed no relation to post-
operative complications (p=0.27). CRP increased stepwise after
surgery with a significantly higher peak at 48 hr in patients with
TA and HT than in those without (212±33 versus 140±15 mg/1;
p=0.01 after adjustment for age, BMI, and preoperative HDL:
TC ratio). FMD dropped from 7.9 to 4.1% after surgery (p=0.01)
but did not vary in relation to TA and HT. However, the post-
operative FMD correlated weakly with the preoperative HDL:
TC ratio (r=0.5, p=0.06). Postoperative TnT were similar in both
groups (p>0.03).
Conclusion: In this relatively small prospective study, preo-
perative HDL:TC ratio seemed to predict clinically signific-
ant tachyarrhythmia and hypertension following open heart
surgery with CPB, and to a lesser extent, the early post surgical
drop in systemic arterial vasomotor function. Our findings lend
support to the concept that dyslipidemia could potentially be
an additional target in order to lower cardiovascular morbidity
after open heart surgery with CPB.
V-17 Ennissléttuflipi (Glabellar Island Flap) eða vöðvah-
úðeyjarflipi sem þekja á nefhrygg
Sigurður E. Þorvaldsson
Lýtalækningadeild Landspítala og Handlæknastöðinni, Áfheimum 74,
Rvk
siggijona@simnet.is
Inngangur: 67 ára kona hafði gengist undir endursköpun nef-
brodds með ennisflipa. Þó nefbroddur væri góður var áferð og
útlit nefhryggs ófullnægjandi og gekkst konan undir frekari
aðgerðir með svokölluðum eyjar-flipa.
Efniviður og aðferðir: Vöðvahúðeyja byggð eingöngu á augn-
króksslagæð (arteria angularis a. facialis) var snúið niður á nef-
hrygg. Þessi flipi er sérstakur þar sem aðeins æðin tengir flipann
við sjúklinginn engin húðtenging er til staðar. Flipinn var á neðri
hluta ennis milli augnabrúna og losaður upp þannig að procerus
vöðvinn (ennisfellir) var látinn hlífa æðinni en húð skorin alveg
frá og flipa sntiið 90 gráður. Þegar sýnt var að flipinn hefði nægj-
anlegt blóðflæði var öll húð á nefi fyrir ofan nefbrodd skorin í
burtu og flipi saumaður niður. Flipinn tók vel en áberandi skil
voru við nefbrodd og var því síðar gerð hlaupandi w-plastik.
Þessar aðgerðir voru gerðar ambulant í Handlæknastöðinni.
Umræða: Þegar grædd er húð á nef þarf að huga að líkri áferð
fluttrar húðar og anatomiskum einingum nefs. Húð sem líkust
er húð á nefi er á neðri hluta ennissvæðis, þaðan er hægt að
flytja flipa sem eingöngu hangir á einnri æð, augnkróksslagæð,
án húðbryggju. McCarthy gerði árið 1985 grein fyrir blóðflæði
til þessa svæðis í gegnum arteria facialis og endaæða hennar
og tengingar við arteria angularis endaæð arteria opthalmica.
Telliogulu flutti þennan flipa árið 2005 sem vöðvahúðeyjar-flipa
og gerði grein fyrir 7 tilfellum.
Samantekt: Helstu kostir þessa flipa eru að hann hefur gott blóð-
flæði um öxulslagæð, er mjög hreyfanlegur þar sem eingöngu
æð án nokkurar húðbryggju tengir flipann við sjúklinginn og
því hægt að fella hann vel inn í svæðið sem á að þekja. Þetta
afbrigði ennisflipa er sjaldgæft og hér er sagt frá einu aðgerð
þessarar tegundar sem vitað er um hér á landi.
V-18 Ábendingar og árangur meðferðar með ECMO-dælu
á íslandi 1991-2007
Þorsteinn H. Ástráðsson', Tómas Guðbjartsson2-3, Bjami Torfason2-3, Líney
Símonardóttir2, Felix Valsson1
’Svæfinga- og gjörgæsludeild, 2hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítala,
3læknadeild HÍ
thorstei@landspitali. is
Inngangur: ECMO-dæla (extracorporeal membrane oxygena-
tion) hefur í rúma 3 áratugi verið eitt af meðferðarúrræðum við
alvarlega öndunar- og/eða hjartabilun. Dælan er þá notuð til
að „hvíla" lungu og/eða hjörtu sjúklinganna með því að veita
blóði úr stórri bláæð í loftskiptatæki (gervilunga) og þaðan aftur
í blá- eða slagæðakerfi sjúklings. Erlendis hefur góður árangur
náðst í ECMO-meðferð nýbura en hjá fullorðnum eru ábending-
ar óljósari og árangur lakari. Tilgangur þessarar rannsóknar var
að kanna árangur ECMO-meðferðar hjá fullorðnum á íslandi á
árunum 1991-2007.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturvirk og nær til allra
tilfella þar sem ECMO hefur verið beitt hér á landi. Upplýsingar
um sjúklinga fengust úr sjúkraskrám.
Niðurstöður: 16 sjúklingar (meðalaldur 38,4 ár, bil 14-73,12 karl-
ar) voru meðhöndlaðir frá 1991, flestir á árinu 2007 eða 8 talsins.
Níu þessara sjúklinga voru með öndunarbilun (ARDS), oftast
vegna lungnabólgu (n=4) og 7 höfðu hjartabilun, oftast vegna
kransæðastíflu (n=4). Heildarlifun var 50%, 56% fyrir sjúkl. þar
sem ábendingin var öndunarbilun og 43% fyrir hjartabilaða
sjúkl. Af sjúkl. <45 ára lifðu 75% meðferðina en 25% sjúkl. >45
ára. Allar 4 konurnar lifðu en 8 af 12 körlum létust. Meðaltími í
öndunarvél áður en ECMO meðferð var beitt var 4,4 dagar fyrir
allan hópinn (bil 0,5-18) og meðaltími á ECMO 12,3 dagar (bil 5-
40). Sjúklingar með öndunarbilun sem lifðu af meðferðina voru
5,2 daga í öndunarvél samanborið við 9,8 daga hjá þeim sem
28 LÆKNAblaðið 2008/94