Ægir - 01.02.2003, Blaðsíða 27

27
E R L E N T
– Þótt fiskur hafi hingað til
helst verið fluttur út til Svíþjóðar
frá Mið- og Vestur-Noregi hefur
sá möguleiki alla tíð verið fyrir
hendi að flytja út beint frá Norð-
ur-Noregi til Svíþjóðar, segir
Trygve Myrvang hjá Norska
ferskfisksamlaginu í Tromsø.
Minni ES fiskur
Minni þorskveiði 2003 í Eystra-
salti og Norðursjó þýðir minna
framboð af fiski í öllum ES lönd-
unum. Þá er mikilvægt að þeir
sem kaupa þorsk viti að þorskur-
inn frá Norður-Noregi er af allt
öðrum stofni. Framleiðendur fros-
ins fisks og saltfisks eiga við
mikla erfiðleika að etja og vilja
gjarna ná hraðari umsetningu.
– Allt stendur þetta og fellur
með gæðunum. Margir sjómenn
eru uppteknari af því að landa
sem mestum afla á sem skemmst-
um tíma en af gæðum fisksins,
segir Trygve Myrvang.
Verðlagning eftir gæðum
Áður fyrr var notað kerfi þar sem
fiskurinn var verðlagður eftir
gæðum. Myrvang telur að það
hafi tryggt gæðin betur en nú
gerist.
– Kerfið virkaði á sínum tíma
vel sums staðar. Annars staðar
varð það þannig í raun að sá sem
seldi minnst fékk hæsta verðið.
Kaupendur geta lækkað verðið
á slæmum fiski og þá sjá sjómenn
engan tilgang í því að eyða meiri
vinnu í hann en brýnasta nauðsyn
krefur.
Ferskfisksamlagið reynir að
hafa áhrif á hvernig sjómenn fara
með aflann, til dæmis að blóðga
fiskinn vel, vitja oft um net og
forðast stór snurvoðarhöl. Einnig
verður að hafa í huga að náttúran
sjálf getur haft áhrif á gæðin.
Þegar fiskur liggur í loðnu eða er
kominn að því að hrygna minnka
gæðin. Síðast en ekki síst er
stöðug kæling afar mikilvæg.
Viðkvæmur markaður
Myrvang segir að markaðurinn sé
viðkvæmur þegar verðið er hátt.
Aukist framboð mikið hrynur
hann.
– Ef við eigum að geta treyst
því að fá hátt verð fyrir fiskinn
þurfum við líka að geta reitt okk-
ur á að hugarfar sjómanna gagn-
vart afurðunum sem þeir fram-
leiða breytist. Þá verða kaupendur
að borga hærra verð fyrir gæða-
fisk.
Hækkun verðs
á þorski vegna
minni veiði
Um miðjan desember 2002 kostaði kílóið af
þorskflökum 5.400-6.600 ÍSK í Stokkhólmi. Á
næsta ári ætti að verða auðvelt að selja norsk-
an gæðafisk til ES landanna, segir Fiskaren.
Tillögunni um 75 sm lág-
markslengd var líka hafnað. Í
ESB ríkjunum er lágmarkslengd-
in 60 sm.
Þar eð skötuselur er veiddur
bæði í Skagerrak og Norðursjó
þýðir það tvenns konar reglur um
lágmarksstærð á sömu miðum og
það er ákaflega óheppilegt. Danir
hafa í tilbót aukið skötuselsveiði
sína mikið á norskum hafsvæðum
í Norðursjó.
„Talsvert af skötusel veiðist líka
sem aukfiski við rækjuveiðar í
Norðursjó og Skagerrak og þær
veiðar yrðu utan friðunar sam-
kvæmt tillögunum,” segir Roy
Kristensen, landsstjórnarfulltrúi í
suðurdeild Sjómannasambands-
ins.
Sjómannasambandið telur að
líffræðileg rök fyrir svo langri
friðun skötuselsins séu haldlítil.
Eðlilegt sé að afli hafi minnkað
vegna þess að hér er um að ræða
veiðar á tegund sem var sama og
ekkert nýtt fyrir aðeins tíu árum
eða svo.
„Við förum gjarna í skötuselinn
frá lokum reknetavertíðar og fram
að makrílvertíðinni. Sjálfur veiði
ég venjulega skötusel frá maí til
nóvember en þá hverfur hann af
miðunum,“ segir Morten Kristen-
sen frá Valle í Fiskaren.
ESB hefur lagt til alfriðun
skötusels. Hann er mikið veiddur
í aðildarlöndunum og talið að
sóknin sé komin yfir líffræðileg
hættumörk.
Veiddur skötuselur í Noregi
2001 (tonn):
Norðursjór 1.224
Skagerrak 200
Norðan 62° 3.550
Alls í Noregi 4.974
Landsstjórn norska Sjómannasambandsins
hefur samþykkt friðun skötusels frá febrúar til
maí, þó ekki sem aukfiski. Í sjávarútvegsráðu-
neytinu hafa verið ræddar tillögur frá fisk-
veiðistjórnunarnefndinni um að friða skötu-
selinn frá 20. desember til 31. maí en þeim til-
lögum hafa sjómenn á vesturströndinni, sem
veiða skötusel, tekið heldur fálega. Þeir segja
skötuselsveiðina afar mikilvæga fyrir afkomu
margra sjómanna og svo löng friðun muni
koma illa við þá.
Stytting friðunartíma skötusels