Ægir - 01.07.2007, Blaðsíða 14

14
tækið sitt eða fylgjast með ávöxtun á
bankabókinni. Margar breytur hafa áhrif
og sveiflur af náttúrunnar hálfu ræður
maðurinn aldrei við.“
Rök fyrir tveimur tölum
- Þú ræddir við mikinn fjölda hags-
munaaðila í sjávarúrvegi áður en þú
tókst ákvörðun um hámarksafla. Kom
aldrei til greina að fara milliveg vísinda
og veiða, það er svonefndra fiskifræði
sjómannsins? LÍÚ vildi 155 – 160 þúsund
tonna hámarksafla auk ýmissa fleiri ráð-
stafana og smábátasjómenn vildu auka
aflamarkið? Voru þessi sjónarmið fráleit?
„Nú er það svo, ef menn velta fiski-
fræði sjómannsins fyrir sér þá er álit
manna misjafnt eins og þeir eru margir.
Þegar ég fór gaumgæfilega yfir þessi mál
taldi ég að færa mætti rök fyrir tveimur
tölum. Annars vegar 130 þúsund tonna
hámarksafla, hins vegar 150 þúsund
tonnum og vísa þar til að svokallaðar
aflareglunefndir lögðu til að veitt yrði
um 18% úr viðmiðunarstofninum hverju
sinni þegar stofninn væri lítill eins og
núna. Ég er viss um að 150 þúsund
tonna afli á næsta fiskveiðiári hefði ekki
grandað þorskstofninum né haft alvarleg
áhrif á hann til lengri tíma. Hins vegar er
alveg ljóst í mínum huga að hefði ég far-
ið 150 þúsund tonna leiðina hefði ég
jafnframt orðið að greina frá því að mið-
að við forsendur og þær upplýsingar
sem við hefðum tiltækar, væru allar líkur
á því að á fiskveiðárinu 2008 til 2009
yrði að koma til enn meiri skerðingar.
Slíka ákvörðun hefði orðið erfitt að verja
og hún hefði haft lamandi áhrif á sjáv-
arútveginn.
Það var bitamunur en ekki fjár hvort
hámarkið skyldi vera 130 eða 150 þús-
und tonn. Og þegar þetta allt hafði verið
skoðað í samhengi og málið rætt í þaula
í ríkisstjórn var niðurstaðan sú að skyn-
samlegast væri að fara strax niður í 130
þúsund tonn. Taka slaginn svo ekki
þyrftu að koma til áframhaldandi skerð-
ingar aflaheimilda og jafnframt senda út
skýr skilaboð um að tekið sé með ábyrg-
um hætti á málum. Nú og ef vel tekst til,
gefur þetta okkur vonandi svigrúm til að
rétta úr kútnum fyrr en síðar, þótt ég sé
ekki heldur að gefa neitt sérstaklega
undir fótinn með það.“
Óvissuþættirnir eru margir
Sem gefur að skilja hafa margir, til að
mynda sjómenn og útvegsmenn, verið
ósammála mati Hafrannsóknastofnunar
um ástand þorskstofnsins. Í fjölmiðlum
sagði einn gagnrýnenda eitthvað á þá
leið að vísindamenn gætu fráleitt sagt til
um stærð fiskistofnanna, þar sem enginn
hefði enn sýnt fram á hvað hólarnir í
Vatnsdalnum eða eyjarnar á Breiðafirði
væru margar. Einar Kr. Guðfinnsson gef-
ur litið fyrir þessa gagnrýni, segir þetta
mælskubrögð sem menn grípi til þegar
þeir vilji koma sér undan því að taka af-
stöðu til upplýstrar veiðiráðgjafar.
„Við verðum að byggja á þeim hald-
bestu upplýsingum sem fyrir liggja og ég
er sannfærður um að fiskifræðin hér er
með því besta sem þekkist í víðri veröld
þótt hún sé ekki óbrigðul. Vísindamenn
Hafrannsóknastofnunar eru á heimsmæli-
kvarða og í góðu sambandi við sjómenn
og útvegsmenn. Starfa, að ég best veit, í
miklu nánara sambandi við hagsmuna-
aðila og aðra en gerist í okkar nágranna-
löndum. Fiskifræðin er auðvitað ekki
óskeikul – langt því frá - en við sjáum
þó þegar stærð einstakra árganga er met-
in á grundvelli veiðiupplýsinga, að mat
fiskifræðinganna er ekkert mjög fjarri því
sem veruleikinn leiðir í ljós.
Æ G I S V I Ð T A L I Ð
Niðurskurður aflaheimilda í þorski setur víða strik í reikninginn á landsbyggðinni. Myndin var tekin í höfninni í Þorlákshöfn.
„Hér­er­því­gengið­mjög­langt­í­því­að­fylgja­ráð-
um­fiskifræðinga­og­eins­er­verið­að­taka­sveifl-
una­niður­með­mjög­harðneskjulegum­hætti.“