Ægir - 01.07.2007, Blaðsíða 10

10
Matís (Matvælarannsóknir Ís-
lands) vinnur að fjölmörgum
rannsóknum og verkefnum
sem lúta að betri og markviss-
ari nýtingu þorskstofnsins.
Verkefnin hafa byggt upp öfl-
ugan gagnagrunn sem nú
þegar gagnast fyrirtækjum í
sjávarútvegi og stjórnvöldum
til að ná fram betri nýtingu
þorskstofnsins og annarra af-
urða. Markmiðið með rann-
sóknum og verkefnum Matís
hefur verið að ná fram auk-
inni arðsemi fyrir íslenskan
sjávarútveg, tryggja sterkari
markaðsstöðu, stuðla að
bættri áætlanagerð, efla at-
vinnulíf, auka sjálfbærni og
ná fram aukinni yfirsýn yfir
virðiskeðju þorskafurða.
Þannig er hægt að ná fram
markvissari ákvarðanatöku
um skynsamlega nýtingu á
þorskstofninum og öðrum
sjávarafurðum til framtíðar.
Þau rannsóknaverkefni sem
um ræðir eru meðal annars:
Aflabót: Niðurstaða verkefn-
isins sýnir fram á hvernig
veiðarfæri og meðhöndlun á
afla hefur áhrif á afurðarverð.
Veiðispá: Niðurstaða verk-
efnisins sýnir hvernig holda-
far þorsksins hefur áhrif á
vinnslunýtingu og hvernig
holdafar breytist á milli árs-
tíma og veiðisvæða.
Vinnsluspá: Niðurstaða
verkefnisins sýnir hvernig afli
á mismunandi veiðisvæðum
og árstímum hefur áhrif á
vinnslunýtingu og gæði af-
urða.
Afurðaspá: Niðurstaða
verkefnisins sýnir hvernig
þorskur skilar sér á sem hag-
kvæmasta máta eftir árstímum
og veiðisvæðum í verðmæt-
ustu afurðirnar.
Verkunarspá: Niðurstaða
verkefnisins sýnir hvernig
efnasamsetning og eðliseig-
inleikar þorsks breytast eftir
veiðisvæðum og árstímum en
slíkt er mikilvægt fyrir verk-
unarnýtingu á saltfiski, létt-
söltun og fyrir þróun á nýjum
afurðum.
Ferlastýring á saltfiski:
Niðurstaða verkefnisins sýnir
hvernig árstími og veiðisvæði
hafa áhrif á vinnslu og verk-
unarnýtingu við saltfiskverk-
un.
Framlegðarhámörkun:
Eykur arðsemi sjávarfangs,
eykur yfirsýn yfir virðiskeðju
og eflir markaðsstöðu.
Þessi verkefni eru unnin í
samvinnu við helstu sjávarút-
vegsfyrirtæki landsins og há-
skólastofnanir, en nokkrir
starfsmenn Matís eru einnig
starfsmenn Háskóla Íslands.
Hægt að margfalda
framleiðslugetu með fiskeldi
Þá hefur Prokaria, líf- og
erfðatæknideild Matís, þróað
aðferð sem hægt er að nota
til erfðagreininga á þorski.
Slík aðferð er ákaflega mik-
ilvæg fyrir rekjanleika á af-
kvæmum í þorskeldi, vegna
stofngreininga í stofnvist-
fræðirannsóknum, uppruna-
greininga eða vegna hugs-
anlegra vörusvika þar sem ein
tegund er seld sem önnur.
Matís hefur einnig lagt
mikla rækt við rannsóknir í
fiskeldi sem hefur vaxið hröð-
um skrefum í heiminum. Ljóst
er að fiskeldi getur nýst afar
vel við að byggja upp hag-
kvæma grein í íslenskum
sjávarútvegi. Með því að
hraða þróun í fiskeldi hér á
landi væri hægt að margfalda
framleiðslugetu fyrir greinina,
skapa aukin atvinnutækifæri
víða um land og útvega gott
hráefni fyrir kröfuharða mark-
aði.
Þessu til viðbótar hefur
Matís vakið athygli á sjálf-
bærni í sjávarútvegi sem neyt-
endur og verslanir úti í heimi
horfa sífellt meira til. Krafa
um sjálfbærni í sjávarútvegi
eykst því stöðugt og því mik-
ilvægt að íslensk fyrirtæki taki
virkan þátt í þróun á því
sviði.
Matís leggur því áherslu á
að vinna með yfirvöldum og
fyrirtækjum í að hámarka
verðmætin með rannsóknum
og þróun.
R A N N S Ó K N I R
Nýting og verðmæti
þorskstofnsins
Matís hefur einnig lagt mikla rækt við rannsóknir í fiskeldi sem hefur vaxið hröðum skrefum í heiminum. Ljóst er að fiskeldi getur nýst afar vel við að byggja upp hag-
kvæma grein í íslenskum sjávarútvegi.
Sjöfn Sigurgísla-
dóttir.
Sigurjón Arason.
Sjöfn Sigurgísladóttir er forstjóri Matís.
Sigurjón Arason er dósent við Háskóla
Íslands og sérfræðingur hjá Matís.