Tímarit Máls og menningar - 01.03.1978, Qupperneq 70

Tímarit Máls og menningar
Kína1 og íhlutun í innanríkismál annarra ríkja, ótalin og ómetin að um-
fangi og alþjóðlegum áhrifum. Þrátt fyrir þessa þróun hefur tekist að koma
goðsögninni kyrfilega fyrir í almenningsálitinu og telja frjálslyndu fólki
í Vestur-Evrópu trú um að Bandaríkin séu einungis að sporna við útþenslu
annarra stórvelda! A fyrri skeiðum Víetnamstríðsins var beitt hróplegum
rangtúlkunum á kröfu Lin Piaos um „alþýðustríð“ — en þagað um ítrek-
aðar yfirlýsingar hans, að það yrði að „halda áfram sjálfbjarga stefnu ...
treysta á styrk fjöldans í eigin landi“. Jafnframt var almennum áróðurs-
brögðum beitt til að stilla kínverjum upp í fjölmiðlum sem „útþenslu-
aðila“, á sama tíma og Bandaríkin voru önnum kafin við gereyðingu fjar-
lægs lítils lands við landamæri Kína; voru með herstöðvum allt í kringum
Kína og stuðningi við Chiang í Taiwan að svara árásarstefnu kínverja, að
vernda dómínósteina frá falli, að vernda frelsið o. s. frv. Aldrei var í fjöl-
miðlum né helstu háskólastofnunum dregin upp mynd af Bandaríkjunmn
niðursokknum í að framfylgja sínum eigin efnahagslegu heimveldishags-
munum á kostnað hverrar þeirrar þjóðar sem þráaðist við; ekki var um-
svifum þeirra heldur lýst sem undirróðri eða grímulausu ofbeldi.
Sjálfsblekkingin og beinlínis heimskan í mörgum pólitískum frétta-
skýringum hvað þetta snertir eru vissulega athyglisverð. Svo aðeins eitt
dæmi sé nefnt, þá harmar William V. Shannon, frjálslyndur fréttaskýr-
andi og sérlegur sendifulltrúi Carters í Irska lýðveldinu, mistök stefnu
bandaríkjamanna með þessum orðum (28. september 1974):
í aldarfjórðung hafa Bandaríkin leitast við að láta gott af sér leiða,
að styrkja stjórnmálafrelsi og efla félagslegt réttlæti í þriðja heim-
inum. En í rómönsku Ameríku, þar sem við erum vinir og verndarar
skv. hefð, og í Asíu, þar sem við höfum fært hinar sárustu fórnir
í ungum mannslífum og fjármunum, hafa samskiptin einkum fært
með sér hvað eftir annað áhyggjur, eyðileggingu og harmleiki.
Jafnvel í Chile, útlistar hann, „reyndist velvild okkar, þekking og elja
ekki vera nóg“, þegar við gripum inn í atburðarásina „í besta tilgangi“.
Við erum flækt í „háðskar þversagnir" á meðan við reynum að „fram-
fylgja siðferðishugmyndum okkar“ um allan heim.
Það má líta á allt þetta sem almenn viðbrögð. I öllum þjóðfélögum
eru til afsakendur sem reyna að sýna umsvif erlendis í hagstæðu ljósi. En
hvað um það, frjálslynd og sósíaldemókratísk öfl halda áfram að líta á
58