Morgunblaðið - 16.12.2014, Side 1

Þ R I Ð J U D A G U R 1 6. D E S E M B E R 2 0 1 4
Stofnað 1913  294. tölublað  102. árgangur 
dagar til jóla
8
Askasleikir kemur í kvöld
www.jolamjolk.is
REYKJAVÍK
HÖFUÐBORG
HRÍMLANDS
FLEIRI KONUR
EN KARLAR
Á VEGUNUM
JÓLADAGATALIÐ
JÓLAPEPP Á
YOUTUBE
BÍLAR HUGMYNDARÍKAR SYSTUR 10FURÐUSAGA 46
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Meirihluti þeirra sem hafa sótt um
greiðsluaðlögun hjá umboðsmanni
skuldara (UMS) á árinu er ekki með
fasteignaveðlán heldur býr í leigu-
húsnæði. Skuldavandinn er því til-
kominn vegna annars konar lána og
skuldbindinga, svo sem kreditkorta-
lána, bílalána og námslána.
Svanborg Sigmarsdóttir, upplýs-
ingafulltrúi UMS, segir útlit fyrir að
leigjendur í skuldavanda verði áfram
hátt hlutfall umsækjenda um
greiðsluaðlögun hjá embættinu.
„Við sjáum ákveðinn tekjuvanda
hjá fólki sem hefur ekki tekjur fyrir
framfærslu. Við tökum saman allar
tekjur og berum saman framfærslu-
viðmiðin okkar og reikninga sem fólk
þarf að borga. Það er alltaf að hækka
hlutfallið sem leitar til okkar með
neikvæða greiðslugetu. Þeir einstak-
lingar hafa ekki tekjur til þess að ná
endum saman miðað við fjölskyldu-
stærð og lenda því í þessum skulda-
vanda,“ segir Svanborg um tekju-
vanda þessa hóps.
Um 80% 440 umsækjenda um
greiðsluaðlögun í ár eru búsett á
höfuðborgarsvæðinu og í nágranna-
sveitarfélögum. „Þá hefur yngri hóp-
ur komið til okkar á þessu ári en áð-
ur, oftast er fólk komið í vanda vegna
þess að tekjur duga ekki til að endar
nái saman,“ segir Svanborg.
Geta ekki rekið heimili
 Fjöldi skuldara sem ná ekki endum saman hefur sótt um greiðsluaðlögun í ár
 Hlutfall ungs fólks sem leitar til umboðsmanns skuldara hefur farið hækkandi
MHundruð í greiðsluaðlögun »18
Aðeins 12.500 á mánuði
» Greiðslugeta umsækjenda
um greiðsluaðlögun fer minnk-
andi og er nú aðeins tæplega
12.500 krónur á mánuði.
» Greiðslugeta myndar svig-
rúm til greiðslu af lánum og
gjaldföllnum reikningum.
Olíugjald hjá Landflutningum Sam-
skipum hefur lækkað úr 17% í tæp
14% í ár og mun að óbreyttu lækka
enn frekar á næstunni, að sögn Inga
Þórs Hermannssonar, forstöðu-
manns hjá Landflutningum.
Spurður um áhrif verðhruns á olíu
að undanförnu segir Kristinn Skúla-
son, framkvæmdastjóri Krónunnar,
að hvorki verð á aðföngum né kostn-
aður við flutninga hafi lækkað eftir
að olíuverðið byrjaði að lækka.
Finnur Árnason, forstjóri Haga,
segir mikla lækkun olíuverðs skapa
svigrúm til að lækka vöruverð. Nýtt
gjald á skipafélög vegna brenni-
steinslosunar muni þó vega þyngra.
Ólafur William Hand, upplýsinga-
fulltrúi Eimskips, segir óvíst hver
áhrif gjaldsins verða á verðskrána.
„Að sjálfsögðu tekur þetta gjald
mið af þróun olíuverðs til hækkunar
og lækkunar. Nýja olían er talsvert
dýrari. Það skiptir líka máli hversu
lengi við erum á þessum svæðum
[þar sem dýrari olía er notuð]. Þetta
er því svolítið flókinn útreikningur,“
segir Ólafur um áhrifin. »17
Ætti að
lækka
verðlag
Morgunblaðið/Rósa Braga
Í Sundahöfn Á svæði Eimskips.
 Hrun í olíuverði
hefur víðtæk áhrif
Engu líkara er en að þessi ágæti hlaupari sé inn-
lyksa í klakahöll þar sem hann var á ferð nærri
Ráðhúsi Reykjavíkur í gærdag. Nokkur kuldi
var á höfuðborgarsvæðinu í gær og var frostið
um 7 gráður um miðjan dag. Stillan gerði það þó
að verkum að vel var hægt að klæða kuldann af
sér og njóta útiverunnar. Enn mikilvægara er að
klæða sig vel í dag enda mun gæta mikillar vind-
kælingar samhliða frostinu. vidar@mbl.is
Á hlaupum í klakaböndum
Morgunblaðið/Kristinn
 Bókaforlagið Bókabeitan hefur
gert samning við þýskt bókaforlag
um útgáfu þriggja bóka í bóka-
flokknum Rökkurhæðir. Um er að
ræða spennu- og hrollvekjusögur
fyrir unglinga en gefnar hafa verið
út sex bækur í bókaflokknum hér á
landi. Höfundar bókanna, þær
Birgitta Elín Hassel og Marta Hlín
Magnadóttir, stofnuðu jafnframt
Bókabeituna árið 2011. „Fyrirtækið
heitir Arena Verlag og það hefur
samþykkt að þýða og gefa út bæk-
urnar í Þýskalandi. Það hefur einn-
ig lýst vilja sínum til þess að gefa út
fleiri bækur af Rökkurhæðum en
ekki er búið að semja um slíkt,“
segir Birgitta. »2
Rökkurhæðir gefnar
út í Þýskalandi
Andri Steinn Hilmarsson
ash@mbl.is
Lognið á undan storminum varði
ekki lengi eftir að óveður gærdags-
ins á austurhluta landsins tók að
ganga niður í gærkvöld og í nótt.
Stormur mun geisa á Suður- og
Vesturlandi í dag, skyggni slæmt og
vindur suðaustan 15 til 23 m/s.
Lægðin gerir fyrst vart við sig á
Reykjanesinu með morgninum og
um klukkan níu fara fyrstu snjó-
kornin að falla á höfuðborgarsvæð-
inu. Að sögn veðurfræðings hjá Veð-
urstofu Íslands ætti fólk að komast
leiðar sinnar nokkuð auðveldlega
fyrir hádegi en þá tekur veður að
versna mikið. Stendur stormurinn
yfir fram eftir degi, að kaffitím-
anum. Það verður blint og hvassviðri
með ofankomu og verður það fyrst
og fremst skyggnið sem mun hamla
fólki á höfuðborgarsvæðinu enda
mjög varasamt að vera á ferðinni í
slæmu skyggni og hvassviðri.
Seinni part dags fer hitastig víða
yfir frostmark og snjókoman færist
yfir á Norðaustur- og Austurland en
vindur verður þá minni og úrkoman
sömuleiðis. Vindur verður kominn í
hægari suðvestanátt með éljum en
lægðin verður gengin yfir í lok vik-
unnar.
Varasamt að vera á ferðinni
Lægð Það verður fárviðri á
Suður- og Vesturlandi í dag.
 Slæmt skyggni og hvassviðri á Suður- og Vesturlandi