Morgunblaðið - 19.12.2014, Blaðsíða 45

með því fyrir þá sem eru að leita
að góðri vögguvísu. Og þeir sem
kjósa að tárfella ættu að hlusta á
lagið „Litla barn“, undurljúfa ball-
öðu þar sem Ragga syngur til son-
ar síns sem hún tileinkar plötuna.
„Litla barn sem varst til mín
sendur/með lítinn fót, litlar hend-
ur./Lítið barn sem ég aldrei
gleymi./Öll mín ást, öll mín ást æ
þig geymi,“ syngur Ragga. Sætara
verður það varla.
Allt er þetta gott og blessað og
hljóðfæraleikur snurðulaus, enda
stórskotalið í hljóðveri. Og er þá
komið að aðfinnslum. Þetta er dá-
lítið þung plata og tónsmíðarnar
eru misjafnar að gæðum. Sum lög,
örfá að vísu, er freistandi að
hoppa yfir, svo maður tali nú
hreint út. En platan er barmafull
af ást, á því er enginn vafi, og á
köflum liggur við að flæði upp úr.
Að lokum ber að minnast á þátt-
töku Pálma Gunnarssonar sem
plokkar bassann blíðlega í lokalagi
plötunnar, „Sólon Íslandus“, og
syngur auk þess með Röggu.
Tvær einstakar raddir sem tvinn-
ast fallega saman.
Morgunblaðið/Golli
Raddfögur Svefnljóð Röggu hefur að geyma mörg falleg lög og ljóð.
MENNING 45
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. DESEMBER 2014
Bæjarlind 16 I 201 Kópavogur I sími 553 7100 I www.linan.is
Opið mánudaga til föstudaga 11 - 18 I laugardaga 11 - 16
LÍÐUR AÐ JÓLUM
Kr. 6.900 Kr. 4.900
Kr. 9.600
Tilvalinjólagjöf
Tilvalinjólagjöf
Tilvalinjólagjöf
Milton kúruteppi
kr. 9.990
Brauðbox
kr. 12.900
Gina
kr. 19.900
Aston
kr. 15.900
Dimond
kr. 26.900
Unfurl svefnsófi
kr. 109.900
Betina skenkur
kr. 144.700
Rammahilla 120 cm
kr. 4.990
Cappuccino 80x50 cm
kr. 32.800
kr. 1.290
kr. 890
Dixie 55x35
kr. 29.900
Jólatilboð
98.900
kr. 6.600 kr. 3.600
kr. 1.900
kr. 5.900
kr. 6.600
Flinga tímaritahillur
80 cm kr. 9.900
160 cm kr. 16.900
Það er kúnst í rappi að semjarímur sem eru beittar oghnitmiðaðar og – umframallt – flæða vel. „Á móti
straumi þungum sprikla orðin,“ orti
ClassBje í Gúdd rapp með For-
gotten Lores um árið og lykillinn er
einmitt spriklið, það hvernig góður
rímnasmiður teyg-
ir tungumálið og
togar til að skapa
textaflæði, fella
textann að takt-
inum og þá má ekki
troða of mörgum
atkvæðum inn í
hverja línu.
Sævar Daníel
Kolandavelu hefur
gefið út rappskífur undir nafninu Po-
etrix, og vakið athygli fyrir beittar
og kraftmiklar rímur, en oftar en
ekki hefur andinn sigrað efnið – inn-
takið er eftirtektarvert, jafnvel hríf-
andi og/eða átakanlegt, en svo mikilli
hugsun er troðið í hvert erindi, svo
mörg atkvæði slást um lífsandann í
línunum að merkingin verður knús-
uð og kramin.
Svo er því líka farið með Hvernig
á að rústa lífi sínu … og vera alveg
sama – frábærlega vel skrifaðir
sprettir og beitt og snjöll greining á
hlutskipti okkar drukknar oft í orða-
flaumi. Lesandinn þarf að nema
staðar reglulega til að ná andanum
og átta sig á hvað höfundurinn er að
fara, ekki síst fyrir það að hann læt-
ur aldrei eitt orð duga þegar hægt er
að lýsa tilfinningu eða einstaklingi
eða atburði með tíu orðum eða jafn-
vel fleirum. Að sama skapi er í bók-
inni slíkur grúi samlíkinga, oft marg-
ar í einu, að duga myndi sem
æviforði meðalrithöfundar.
Söguhetja bókarinnar á illa ævi,
beittur harkalegu ofbeldi af fjöl-
skyldu sinni, og hrökklast að heiman
kalinn á hjarta. Hann birtist okkur
nánast geðvilltur, misnotar alla í
kringum sig og skiptir engu þótt við-
komandi hafi reynst honum vel.
Hann kemur sérdeilis illa fram við
konur, en hann er ekki beinlinis
haldinn kvenfyrirlitningu; hann fyr-
irlítur alla jafnt.
Miklum tíma eyðir sögumaður í að
sannfæra okkur um að þjóðfélagið sé
sjúkt og við séum öll á valdi lyga og
sjálfsblekkingar, en lifir svo sníkju-
lífi á samfélaginu sem hann hafnar,
treystir á það til að útvega sér húsa-
skjól og fæðu og læknishjálp og pen-
inga til að kaupa sér dóp.
Myndin sem birtist í bókinni af
hræsnisfullum og siðblindum dóp-
ista er einkar sterk og vel heppnuð
og víða eru vel skrifaðir kaflar. Þeir
sprettir drukkna þó nánast í lang-
dregnum lýsingum á vímu og of-
skynjunum og eins eru kvennafars-
kaflarnir meira og minna eins;
sögumaður tekur ekki út neinn
þroska, hann öðlast engan skilning á
aðstæðum sínum annan en þann til-
gerðarlega vaðal sem streymir upp
úr honum. Í því felst helsti galli
þessarar bókar og Sævar hefði ef-
laust haft gott af því að vinna þessa
bók betur með ströngum ritstjóra –
hann hefur alla hæfileika til þess að
skrifa kraftmikla skáldsögu.
Morgunblaðið/Eva Björk
Áritun Sævar Poetrix áritar bók sína.
Andinn
sigrar efnið
Skáldsaga
Hvernig á að rústa lífi sínu … og vera
alveg sama bbmnn
Eftir Sævar Poetrix.
Höfundur gefur út, 2014. 236 bls.
ÁRNI MATTHÍASSON
BÆKUR
Íbréfi sem Vincent Van Goghskrifar Theo bróður sinumsegir hann svo um ástina: „Éghef alltaf hallast að því að
besta leiðin til að kynnast guðdóm-
inum sé að elska mikið. Elskaðu vin,
persónu, hlut og þá ertu kominn á
braut skilnings; eða svo segi ég sjálf-
um mér. En þú verður að elska af al-
vörugefinni nærgætni, af vilja, af
hugsun, og þú verður alltaf að leita
að meiri og betri og
rækilegri skilningi.“
Ástarmeistarinn
fjallar um ást eins
og nafnið gefur til
kynna, en ekki bara
um ást þeirrar
gerðar sem Vincent
ræddi við bróður
sinn, heldur líka um
þá ást sem leynist oft í losta, en oft
eiga menn erfitt með að greina þar á
milli, bjóða kynlíf og kalla það ást.
Fjölnir og Anna kynnast úti í
Grímsey; hann er þar á ráðstefnu og
hún starfar í eyjunni sem heilari. Frá
þeirra fyrstu kynnum er ljóst að þau
eru andstæðir pólar og þótt þau hríf-
ist hvort af öðru þá skilur á milli að
hann er of fróður til að geta elskað,
birtingarmynd rökhyggju og vís-
inda, en henni er það eðlislægt að
elska, enda er hún táknmynd gró-
anda sem nötrar í takt við árstíð-
irnar þótt hjarta hennar sé læst sem
stendur eftir vonbrigði í ástarsam-
bandi.
Eftir kynni, sem eru náin en
ganga þó ekki alla leið, halda þau
hvort í sína áttina, en ákveða að
halda sambandi bréfleiðis, tefla eins
konar hugmyndafræðilega bréfskák
þar sem þau rekja hvort fyrir sig
leitina að ástarmeistara; þeim sem
getur kennt þeim að elska að nýju.
Þessi bréf gera höfundi kleift að
rannsaka ástina frá ýmsum hliðum,
að leiða lesandann fram og aftur í
tíma, draga fram fornar ástir og nýj-
ar, forboðnar og frjálsar; þau Fjölnir
og Anna verða margs vísari í leit
sinni, hann í þurrum heimi fræðanna
en hún í gegnum mannleg samskipti
og eigin upplifun.
Snemma í bókinni bregður fyrir
annarri persónu, stúlkunni Karen
Nínu, sem sækist eftir líkamlegri út-
rás, vill kynlíf en ekki ást og sam-
skipti hennar og Fjölnis undirstrika
það af hverju hann á svo langt í land
með að geta elskað – því kynlíf án
ástar, án ástúðar, er bara svengd eða
þörf fyrir spennulosun.
Oddný leikur sér lipurlega með
þessa tvíbentu afstöðu til kynlífs og
ástar í gegnum bókina því vissulega
er til kynlíf án ástar eins og þegar
Fjölnir fróar sér til slökunar eftir
sálfræðitíma og það er líka til ást án
kynlífs eins og Vincent nefnir í
margnefndu bréfi og líka sú ást sem
birtist til að mynda í því er Elsa
bræðir ísinn utan af Önnu systur
sinni með ást í kvikmyndinni Frozen.
Það er mikið af munúð í bókinni og
einkar fallegar lýsingar á mökum
þeirra Fjölnis og Önnu við ýmsa sem
á vegi þeirra verða. Þau vinna úr
reynslu sinni á mjög ólíkan hátt,
hann lendir í vanda þegar hann reyn-
ir að láta hjartað ráða og er ekki
hólpinn fyrr en hann finnur sinn ást-
armeistara. Anna er aftur á móti
sinn eigin meistari, hún sækir inn-
blástur í hið náttúrulega sem við ber-
um innra með okkur enda er besta
leiðin til að kynnast guðdóminum að
elska mikið.
Morgunblaðið/Þórður
Oddný Eir „Það er mikið af munúð í bókinni og einkar fallegar lýsingar á
mökum þeirra Fjölnis og Önnu við ýmsa sem á vegi þeirra verða.“
Skáldsaga
Ástarmeistarinn bbbbn
Eftir Oddnýju Eiri Ævarsdóttur.
Bjartur, 2014. 315 bls.
ÁRNI MATTHÍASSON
BÆKUR
Fengitími og frelsi