Ský - 01.04.2007, Page 23
sk‡ 23
Heimsóknir heimsleiðtoga
Winston Churchill – 1941
„Bægja ófriðinum frá þessu landi“
Heimsstyrjöldin í Evrópu var í algleym-
ingi þegar Winston Churchill forsæt-
isráðherra Bretlands kom til Reykjavíkur
í skyndiheimsókn. Churchill bar að
Íslandsströndum með tundurspilli sem
lagðist að kaja í Reykjavíkurhöfn.
Með forsætisráðherranum voru í för
Franklin D. Roosevelt yngri, sonur
Bandaríkjaforseta, ásamt æðstu
mönnum breska hersins, en herlið
Bandamanna hafði þegar hér var komið
sögu verið á Íslandi í rúmlega eitt ár.
„Við Bretar og síðar Bandaríkjamenn
höfum tekið að okkur að bægja ófrið-
inum frá þessu landi. En ykkur mun
það vera ljóst að ef við hefðum ekki
komið hingað, þá hefðu aðrir orðið til
þess,“ sagði Churchill í ræðu af svölum
Alþingishússins sem hann flutti á tungu
sinnar þjóðar. Í Reykjavík fylgdist hann
með hersýningu „á Suðurlandsbraut hjer
innan við bæinn,“ eins og segir í frétt
Morgunblaðsins um heimsóknina.
Flestir munu sammála um að Churchill
sé einn merkasti stjórnmálaleiðtogi Breta
og jafnvel heimsins á síðustu öld. Hann
tók við forystu Íhaldsflokksins og emb-
ætti forsætisráðherra vorið 1940, þegar
Þjóðverjar sóttu mjög á í heimsstyrjöld-
inni. Churchill var í forystu ríkisstjórnar
Breta til 1945 og aftur frá 1951 til 1955
og þótti hafa til að bera bæði þrek og
stjórnkænsku.
Churchill framan við Hafnarhúsið árið 1941.