Dagrenning - 01.08.1948, Blaðsíða 18

þau laun fyrir að henni og ættmennum
hennar var hlíft.
Sir Charles Marston og prófessor Garstang
komust að þeirri niðurstöðu, að veggir Jeriko,
þ. e. þeirrar Jeriko, sem þama stóð á dög-
um Jósúa, eða um 1450 f. Kr., hafi hrunið,
og þá sennilega í snöggum jarðskjálfta. Þeir
telja einnig að borgin hafi verið brennd til
ösku, gereydd, og ennfremur að ýmsar leifar,
sem þar fundust, sýni, að borgin muni ekki
hafa verið rænd áður en hún var brennd, og
kemur þetta allt mjög vel heim við söguna
í Jósúabók í Biblíunni.
Þetta dæmi, og meðferð prófessors Á. G.
á því, sýnir glögglega að ekki er allt of mikið
lagt upp úr fomleifarannsóknum síðari tíma,
ef þær staðfesta það, sem guðfræðivísindum
nútímans kemur vel að kalla „helgisagnir"
eða „munnmælasögur" Biblíunnar. Því hefi
ég fjölyrt svo um þessi atriði, að þau sýna
ljóslega, að nokkurrar hlutdrægni gætir í frá-
sögn höf. og gerir það bókina að sjálfsögðu
mun lakari sem fræðirit.
IV.
Sumar tilgátur höf. eru rnjög vafasamar,
enda lítt rökstuddar og skulu hér nefndar
tvær. Á bls. 33 segir höf: „Ekki er ástæða til
að ætla, að allar, tólf ætthvíslir ísraels hafi
átt dvöl í Egyptalandi heldur aðeins nokkr-
ar þeirra. Hefir sú skoðun komið fram, og
náð allmiklu fylgi, að það hafi verið Rakelar-
kynkvíslarnar einar, þ. e. Jósef, Benjamín,
Dan og Naftali og hafi þær verið kenndar
við Jakob, samtímis hafi Leu kynkvíslimar átt
heirna í Kanaan og borið ísraelsheitið, en
þegar hinar síðan komi sunnan og þær sam-
einast allar, renni nöfnin Jakob og ísrael
saman í eitt.“
Ekki nefnir höf. nein rök fyrir þessari til-
gátu, sem er algerlega gagnstæð öllum frá-
sögnum í Biblíunni af dvölinni í Egypta-
landi og förinni þaðan.
Þeim, sem nokkuð hafa reynt að kynna
sér sögu hinna fomu ísraelsmanna, er ljóst,
að nokkur vafi getur leikið á um Dansætt-
kvíslina. Liggja til þess sterkar líkur að veru-
legum hluta Dansættkvíslar hafi tekizt að
flýja úr þrælahaldinu, sjóleiðis frá Egypta-
landi, og hafi sá hlutinn sest að í Grikklandi
a. m. k. um skeið og séu það hinir grísku
Danáar, sem mjög getur urn bæði í grískum
fomsögum og ömefnum. Telja sumir fræði-
menn að sá flótti hafi m. a. verið orsök þess,
er kvaðarvinnan var þyngd til muna á ísra-
elsmönnunr og hert á eftirlitinu með þeim
í Egyptalandi. Þá þykir það og benda í sömu
átt, að Dansættkvísl fékk lítið landsvæði til
afnota samanborið við hinar ættkvíslimar
þegar Kanaanslandi var skipt. Vitað er og
óumdeilt, að Danættkvíslin var sjómenn
enda fékk hún land að sjó í Palestínu, og
hennar er getið sérstaklega í Deboruljóðinu
sem sjómanna. Flestir ætla þó, að nokkur
hluti hennar hafi orðið eftir og hefir henni
auðvitað fjölgað aftur, enda er Dan talin
allf jölmenn ættkvísl þegar herfærir menn eru
taldir í eyðimörkinni.
Tilgátan um, að ekki hafi allar ættkvíslir
ísraels verið í Egyptalandi er því vægast sagt
mjög vafasöm og það er vafasamur greiði
sem með því er gerður almennri þekkingu,
að halda slíku frarn þar sem það fer svo ger-
samlega í bága við allar frásagnir Biblíunnar,
og þyrfti að rökstyðja vel slíkar tilgátur áður
en þeim er slegið föstum og farið að kenna
þær í æðri og lægri skólurn.
Önnur tilgáta próf. Á. G., sem er mjög
svo fjaærri sanni er á bls. 42 þar sem talað er
um brottför ísraelsmanna frá Egyptalandi.
Þar er því haldið fram, að „Hebrear taki sig
upp frá Gósen um 1260,“ og er þetta ártal
fengið þannig, að á gamalli áletrun urn sigra
Memeptah Ramsessonar, sem uppi var 1225
—1215 standi þetta: „Kanaan er hertekið,
Askalon herleidd, Geser tekin, Jenoam
16 DAGRENNING