Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.02.2015, Blaðsíða 24

ÞÚFÆRÐ
REEBOK
ÆFINGAFATNAÐ
&SKÓÍGÁP
HJÓLA- OG SPORTVÖRUVERSLUNIN · FAXAFENI 7 · SÍMI 5 200 200 · GAP.IS
24 MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14.2. 2015
Heilsa og hreyfing
S
igrún Helga Lund er dokt-
or í tölfræði, starfar hjá
Miðstöð í lýðheilsuvís-
indum og kennir við
læknadeild Háskóla Íslands. Hún
segir lýðheilsuvísindin spennandi
fræði enda sé svo stór hluti
heilsunnar í okkar eigin höndum.
Hún er ennfremur einn af
stofnendum Samtaka um bíllausan
lífsstíl. „Ég var fyrsti formað-
urinn,“ segir hún en samtökin
voru stofnuð fyrir tilstilli vina-
hóps sem var búsettur í Stokk-
hólmi á þessum tíma. „Í hópnum
eru margir stærðfræðingar og
verkfræðingar. Við notuðum þá
lestar og strætó á meðan flestir
sem bjuggu heima voru alltaf í
bílnum. Við skynjuðum þessa
skekkju hérna heima og það varð
hvatinn að því að stofna sam-
tökin.“
Samtökin voru stofnuð kortér í
hrun ef svo má segja, Facebook-
hópur var stofnaður um vorið
2008 og samtökin sjálf voru síðan
formlega stofnuð í ágúst sama ár.
Öfugt við margt annað hafði
hrunið góð áhrif í þessum hópi
og hefur vegur hjólreiða og al-
menningssamgangna aukist síðan
þá.
Viðhorfið hefur gerbreyst
Hefur viðhorfið breyst mikið á
þeim tíma síðan samtökin voru
stofnuð?
„Það hefur alveg gerbreyst. Ég
hef alltaf búið miðsvæðis og farið
hjólandi með börnin á leikskól-
ann. Fyrst var maður sérvitring-
urinn sem átti ekki bíl, sér-
staklega í góðærinu þegar allir
voru að kaupa sér eyðslufrekari
og stærri jeppa á sama tíma og
við seldum bílinn okkar, hjóluðum
og tókum strætó. Ljósu punkt-
arnir í kreppunni voru þeir að
við fórum úr því að vera furðu-
fuglar í að vera kúl og sniðug,“
segir hún og hlær. „Ég geng
mest og hjóla, tek strætó lengri
leiðir, og er líka mjög ófeimin við
að taka leigubíl,“ segir hún en
síðasti valkosturinn gleymist oft í
þessari umræðu.
„Það er ódýrt að vera ekki
BORGARUMHVERFI HEFUR
ÁHRIF Á HAMINGJU FÓLKS
Ekki lengur
furðufugl
Nokkrir punktar úr fyrirlestri Sigrúnar Helgu um áhrif borgarumhverfis
á hamingju en hún studdist m.a. við bókina Happy City eftir Charles
Montgomery:
 Í doktorsritgerð við Umeå-háskóla var sýnt að fólk sem er lengur
en 45 mínútur á leið til vinnu er 40% líklegra til að skilja.
 Svissnesk rannsókn sýndi að fólk sem er klukkutíma á leið til vinnu
þarf 40% hærri laun til að vera jafn ánægt með lífið og þeir sem ganga
til vinnu.
 Bresk rannsókn sýndi að farþegar á háannatímum (í lest eða bíl)
upplifa meiri streitu en orrustuflugmenn og óeirðalögreglumenn, á
meðan ganga og hjólreiðar eru streitulosandi.
 Rannsókn í Kaliforníu sýndi að eftir því sem nemendur ganga meira,
þeim mun hamingjusamari eru þeir.
 Þeir sem búa í „bílaháðum“ hverfum þekkja og treysta síður ná-
grönnum sínum heldur en þeir sem búa í betur tengdum hverfum.
 TransMilenio verkefnið í Bogota (2000): Róttækar umbætur, „hrað-
strætóar“ og hömlur settar á einkabílaakstur. Ekki nóg með að ferða-
tími hafi styst um 20%, þá nær helmingaðist slysatíðini og morðtíðnin
lækkaði líka, þó að glæpatíðni í landinu væri að aukast á sama tíma.
SIGRÚN HELGA LUND, DOKTOR Í TÖLFRÆÐI, VAR EIN
ÞEIRRA SEM HÉLDU ERINDI UM ÁHRIF BORGARUMHVERFIS
Á HAMINGJU Á FUNDI Á VEGUM REYKJAVÍKURBORGAR Í
VIKUNNI. HÚN ER JAFNFRAMT EINN AF STOFNENDUM
SAMTAKA UM BÍLLAUSAN LÍFSSTÍL.
Inga Rún Sigurðardóttir ingarun@mbl.is
Mikil neysla á sykruðum drykkjum, svo sem gosdrykkjum og djús, eykur að öllum líkindum
hættu á sykursýki af tegund 2. Hvað aðra sjúkdóma varðar, t.d. hjarta- og æðasjúkdóma og
áhættuþætti þeirra eða dauða, hafa of fáar rannsóknir verið gerðar til að hægt sé að draga
ályktanir um tengsl þessara þátta við sykurneyslu. Þetta kemur fram á landlaeknir.is.
Sykraðir drykkir og sykursýki af tegund 2
Á meðfylgjandi mynd má sjá sér-
stakt „einangrunarbox“ en myndin
er tekin á Paddington-lestarstöð-
inni í miðborg London í vikunni.
Boxinu var komið fyrir af Macmill-
an-stuðningsfélaginu fyrir krabba-
meinssjúka til að vekja athygli á nýj-
um tölum sem sýna að í kringum
550.000 manns með krabbamein í
Bretlandi eru einmana. Hægt er að
sjá inn um einangrunarboxið en
ekki er hægt að horfa út úr því.
Þetta á að vekja einmanaleika- og
einangrunartilfinningu þá sem
margir krabbameinssjúklingar upp-
lifa eftir greiningu.
AFP
Einmanaleiki og krabbamein
ÁTAK Í BRETLANDI