Bókasafnið - 01.06.2010, Blaðsíða 30

30
bókasafnið 34. árg. 2010
aukið vægi líkt og hefur tíðkast hér á landi sem og annars
staðar. Heldur er aukin áhersla lögð á það að flokkstölur hafi
sömu merkingu sem víðast til að auka vægi þeirra við að brjóta
niður múra milli mismunandi tungumála.
Um Dewey-kerfið má segja að það er síungt þó meira
en 130 ár séu frá fyrstu útgáfu þess Undirbúningur fyrir
nýja útgáfu er í fullum gangi og þrír vinnuhópar starfa til
dæmis á vegum Evrópska notendafélagsins (European DDC
Users Group, 2009) til undirbúnings henni, það er um 340
(lögfræði), 370 (menntamál), 930 (fornleifafræði) svo og um
upplýsingatækni.
Áhugavert væri að skoða nánar flokkun á bókasöfnum
hérlendis, hvernig Dewey-kerfinu er beitt á einstökum
söfnum svo og sögu flokkunar hér landi. Brautryðjendastarf
Jóns Ólafssonar við innleiðingu og útbreiðslu Dewey-kerfisins
hér á landi er ótvírætt. Það væri einnig verðugt verkefni að
skoða betur starf hans að bókasafnsmálum en frekari skoðun
efnisins verður að bíða betri tíma
Abstract
On the Dewey Decimal Classification System (DDC)
and its usage in Iceland
The article discusses subject or library classification, gives a
short outline of the Dewey Decimal Classification System
(DDC), some background information on the library world in
Iceland and a short overview of the recent status of the library
and information services in the country as well. Describes
the introduction of the DDC system in Icelandic libraries
in the year 1900 by Mr. Jón Ólafsson, it´s promulgation and
usage. Reports on the different translations of the DDC into
Icelandic. Traces the use of the DDC versions in different
Icelandic libraries, e.g. for subject analysis and for shelving as
well. Discusses the use of the Danish Dewey in the Reykjavík
City Library, the DDC options used in Iceland to give local
emphasis and a shorter number to Icelandic language and
literature and the expansion of Table 2 for Iceland and further
specific Icelandic traditions in classification. Concludes by
talking about future vision of the use of the DDC in Iceland.
Heimildir
Auður Gestsdóttir. (1997). 21. útg. Dewey-kerfisins: Dewey for Windows.
Bókasafnið, 21, bls. 63-67.
Ágústa Pálsdóttir. ( 2009). Framhaldsnám á meistarastigi í bókasafns- og
upplýsingafræði við Háskóla Íslands. Bókasafnið, 33, bls. 4-6.
Björn Sigfússon. (1956). Flokkun safnsbóka. Menntamál, tímarit um
uppeldis- og skólamál, 29, bls. 137-142.
Björn Sigfússon & Ólafur F. Hjartar. (1952). Bókasafnsrit 1. Myndunar- og
skráningarstörf. Afgreiðsla. Bókaval. Reykjavík: Menntamálaráðuneytið.
Chan, L. M. & Hodges, T. L. (2007). Cataloging and classification. An
Introduction. Lanham: Scarecrow Press.
Dewey, M. (1970). Flokkunarkerfi fyrir íslenzk bókasöfn. Reykjavík:
Bókafulltrúi ríkisins.
Dewey, M. (1987). Flokkunarkerfi. Þýtt og staðfært fyrir íslensk bókasöfn
eftir 11. styttri útgáfu Dewey Decimal Classification. Reykjavík:
Samstarfsnefnd um upplýsingamál.
Dewey, M. (1997). Abridged Dewey Decimal Classification and Relative Index.
(Ed. 13). Ed. by Joan S. Mitchell & Julianne Beall. Albany: Forest Press.
Dewey, M. (2002). Flokkunarkerfi Deweys ásamt afstæðum efnislykli. Stytt
íslensk útgáfa. Ritstjóri Guðrún Karlsdóttir. Reykjavík: Landsbókasafn
Íslands – Háskólabókasafn.
Dewey, M. (2003). Dewey Decimal Classification and Relative Index. (Ed. 22).
Ed. by Joan S. Mitchell et al. Dublin, Ohio: OCLC.
Dewey, M. (2004). Abridged Dewey Decimal Classification and Relative Index.
(Ed. 14). Ed. by Joan S. Mitchell et al. Albany: Forest Press
European DDC Users Group (EDUG). Sótt 9. janúar 2010 af www.slainte.org.
uk/edug.
Friðrik G. Olgeirsson. (2004). Á leið til upplýsingar. Saga Bókavarðafélags
Íslands, aðildarfélaga þess og Félags bókasafnsfræðinga. Reykjavík:
Upplýsing.
Gils Guðmundsson. (1987). Ævintýramaður: Jón Ólafsson ritstjóri. Reykjavík:
Vaka-Helgafell.
Guðmundur G. Hagalín. (1955). Leiðbeiningar um flokkun og skráningu bóka.
Reykjavík: Fræðslumálaskrifstofan.
Guðmundur G. Hagalín. (1961). Um almenningsbókasöfn.
Fræðsla og bendingar um skipan þeirra og rekstur. Reykjavík:
Fræðslumálaskrifstofan.
Guðrún Karlsdóttir. (1997). Flokkun í Landsbókasafni Íslands –
Háskólabókasafni, Bókasafnið, 21, bls. 58-61.
Handbók skrásetjara Gegnis. (2009, 29. desember). Sótt 31. janúar af http://
hask.bok.hi.is/.
Ingibjörg Steinunn Sverrisdóttir. (1997). Upphaf og þróun lestrarfélaga.
Í Guðrún Pálsdóttir & Sigrún Klara Hannesdóttir (ritstjórar), Sál
aldanna. Íslensk bókasöfn í fortíð og nútíð, bls. 25-35. Reykjavík:
Félagsvísindastofnun Háskóla Íslands, Háskólaútgáfan.
Íslensk útgáfuskrá. (2007-). Reykjavík: Landsbókasafn Íslands –
Háskólabókasafn. [Rafræn útgáfa: www.utgafuskra.is.]
Jón Jacobson. (1919-1920). Landsbókasafn Íslands 1818-1918. Minningarrit.
Reykjavík: Landsbókasafn Íslands.
Jón Ólafsson. (1899, 12. desember). Hagnýting bókasafna. Ísafold, (77),
bls. 307.
Jón Ólafsson. (1902). Smábókasöfn – ýmislegt um fyrirkomulag þeirra,
einkum röðun og skrásetning. Tímarit Hins íslenska bókmenntafélags,
23, bls. 84-110.
Lög um almenningsbókasöfn nr. 42/1955.
Lög um Landsbókasafn Íslands – Háskólabókasafn nr. 71/1994.
Lög um lestrarfélög og kennslukvikmyndir nr. 42/1955.
Lög um skylduskil nr. 23/1886.
Margrét Björnsdóttir. (1997). Skólasafnamiðstöð Reykjavíkur. Í Guðrún
Pálsdóttir & Sigrún Klara Hannesdóttir (ritstjórar), Sál aldanna. Íslensk
bókasöfn í fortíð og nútíð, bls. 435-448. Reykjavík: Félagsvísindastofnun
Háskóla Íslands, Háskólaútgáfan.
Mitchell, J. S., Rype, I., Svanberg, M. (2009, August). Mixed translations of
the DDC: Design usability, and implications for knowledge organization
in multilingual environments. Looking at the past and preparing for the
future. Paper presented at the IFLA satellite preconference. Florence. Sótt
6. september 2009 www.ifla2009satelliteflorence.it/meeting2/program/
assets/MitchellRypeSvanberg.pdf.