Ægir - 01.08.2014, Qupperneq 120

116
Stærsta verkefni ráðgjafa- og hönnunar-
fyrirtækisins Skipasýnar um þessar
mundir er hönnun á ísfisktogurum fyrir
hraðfrystihúsið Gunnvöru í Hnífsdal og
Vinnslustöðina í Vestmannaeyjum.
Hönnun þeirra þykir sæta nokkrum tíð-
indum meðal annars vegna þess hve
sparneytin þau verða á olíu. „Hag-
kvæmni og eldsneytissparnaður hafa
verið keppikefli okkar í Skipasýn í gegn-
um árin en með nýju skipunum mun
væntanlega takast að minnka elds-
neytiseyðsluna um 35 til 40% miðað við
fyrri skip,“ segir Sævar M. Birgisson
skipatæknifræðingur og eigandi Skipa-
sýnar.
Skrúfan er mesti orkusóðinn
Sævar segir að í samstarfi við útgerðirn-
ar hafi orkunotkunin um borð verið kort-
lögð af mikilli nákvæmni. Þetta hafi með-
al annars leitt í ljós að hjá loðnuskipun-
um fara tæp 80% orkunnar í að knýja
skrúfuna, kælikerfið notar næstmesta
orku eða 8% og glussakerfið er í þriðja
sæti með 6%. „Í viðleitni til að auka hag-
kvæmni í rekstri skipanna hefur löngum
verið horft á alla aðra þætti en skrúfuna
sem er mesti orkusóðinn,“ segir Sævar.
Hann segir framleiðendur hvers kyns
búnaðar hafa stjórnað ferðinni í of ríkum
mæli í stað þess að útgerðirnar setji
sjálfar fram kröfur sem framleiðendur
þurfi að laga sig að. Sævar bendir á að
um 60% af orkunotkun togara fari í að
draga trollið. Með nýrri og mun stærri
skrúfum sem snúast hægar munu nýju
skipin nota 50-60% minni orku til að ná
sama togkrafti og þau gömlu. Hann rifjar
upp að í kringum 1973 hafi stór hluti
togaraflotans verið með skrúfur sem
voru 2 metrar í þvermál. Í olíukreppu
sem skall á nokkrum árum síðar var farið
í að stækka skrúfurnar í þrjá metra en
með því náðist 30-40% orkusparnaður.
„Af hverju menn staðnæmdust við
þriggja metra skrúfur er mér hulin ráð-
gáta, því þar höfum við verið síðan.
Skrúfurnar á nýju skipunum eru hins
vegar tæpir 5 metrar í þvermál og í sjálfu
sér á ekkert að takmarka skrúfustærðina
nema djúpristan og dýpt hafnanna sem
skipin eru að nota.“
Framleiðslustöð í Póllandi
Skipasýn sérhæfir sig í hönnun fiski-
skipa auk endurbóta- og breytingaverk-
efna. Fyrirtækið sem var stofnað á Ísa-
firði 1986 er lítið fjölskyldufyrirtæki þar
sem Sævar starfar ásamt konu sinni
Svanhvíti Leifsdóttur og börnum þeirra
Rakel og Birgi. Árið 1999 stofnaði Sævar
ásamt fleiri Íslendingum og Pólverjum
fyrirtækið ShipCon í Gdansk í Póllandi.
„ShipCon er í dag okkar aðal fram-
leiðslustöð en þar starfa 50 til 100
manns eftir því hvernig verkefnastaðan
er hverju sinni. Það var meðvituð
ákvörðun að fara þessa leið vegna þess
hve markaðurinn hér heima er sveiflu-
kenndur. Það sést kannski best þessa
dagana þegar keyptir eru í einni kippu
10 togarar og 6-8 nótaskip og svo gerist
kannski lítið sem ekkert næstu 20 árin.“
Sævar segir að mikið af nýsmíðavinnu
Skipasýnar fari fram í samstarfi við
ShipCon.
Spurður um ástand íslenska fiski-
skipaflotans segir hann að þrátt fyrir
háan aldur sé hann í nokkuð góðu
standi. „Við höfum átt því láni að fagna
að eiga vel menntaða og góða vélstjóra
sem hafa annast flotann vel. Við þurfum
að standa vörð um þá stétt,“ segir Sæv-
ar M. Birgisson.
skipasyn.is Bás A11a
Skipasýn ehf.
Grandagarði 14
Sími: 561 9595
skipasyn@skipasyn.is
Hagkvæmni og elds-
neytissparnaður er
keppikefli Skipasýnar
Sævar segir að nýju skipin sem Vinnslustöðin og Gunnvör hafa pantað, verði 35-40% spar-
neytnari en eldri skip. Hér er Sævar ásamt syni sínum Birgi sem einnig starfar hjá Skipasýn.