Fréttablaðið - 07.01.2015, Blaðsíða 6
7. janúar 2015 MIÐVIKUDAGUR| FRÉTTIR | 6
OFBELDI Börn sem verða vitni að
líkamlegu ofbeldi á heimili sínu
sýna sömu einkenni kvíða og þung-
lyndis og börn sem sjálf hafa orðið
fyrir ofbeldi. Þetta kemur fram í
rannsókn í sálfræði eftir Lucindu
Árnadóttur. Rannsóknin var hluti
af meistararitgerð hennar. Niður-
stöður hennar voru kynntar á ráð-
stefnu á vegum Heilbrigðisvísinda-
sviðs Háskóla Íslands sem fram fór
í gær og fyrradag.
„Þessi börn sem tóku þátt í rann-
sókninni sýndu margvíslega sam-
eiginlega þætti og fjöldi erlendra
rannsókna hefur greint sem
áhættuþætti ofbeldis gegn börn-
um,“ segir Lucinda.
Niðurstöðurnar voru unnar
upp úr gögnum sem safnað var
meðal barna sem sóttu hópmeð-
ferð sem starfrækt var á vegum
Barnaverndarstofu. Börnin sem
voru í meðferðinni höfðu annað-
hvort orðið fyrir heimilisofbeldi
eða orðið vitni að því. Samkvæmt
niður stöðunum voru einkenni kvíða
og þunglyndis mun algengari en hjá
börnum sem höfðu ekki búið við
ofbeldi á heimili auk þess sem þau
sýndu ýmsan félagslegan vanda.
Ekki hefur áður verið gerð rann-
sókn hérlendis á því hvaða áhrif
það hefur á börn að verða vitni að
ofbeldi á heimilinu. „Margir telja
að ef barnið sjái ekki ofbeldið með
berum augum þá viti það ekkert
af því og þar af leiðandi hafi það
engin áhrif á barnið, því að ofbeld-
inu er ekki beint gegn því. Börn
geta orðið vitni að ofbeldinu með
öðrum hætti. Þau geta heyrt rifr-
ildi, öskur eða brothljóð. Svo skynja
þau þetta óáþreifanlega andrúms-
loft sem ofbeldið skapar. Þau geta
líka séð afleiðingar ofbeldis eins og
marbletti á móður eða aðra alvar-
lega áverka.“
Lucinda telur mikilvægt að
skimað sé fyrir sálfélagslegum
vanda þeirra barna sem hafa lent
í þessum aðstæðum. „Erlend-
ar rannsóknir sýna að geðrænn
vandi barna spáir fyrir um geð-
rænan vanda á fullorðinsárum.
Þess vegna viljum við alltaf koma
í veg fyrir að börn þrói með sér
sálfélagslegan vanda eins og kvíða
og þunglyndi. Það er mikilvægt að
þeir aðilar sem koma að þessum
hópi barna skimi fyrir einkennum.“
Hún segir tvær stórar rannsókn-
ir sýna að allt að 10-13% íslenskra
barna hafi annaðhvort verið beitt
ofbeldi eða orðið vitni að því á
heimili sínu fyrir 18 ára aldur.
„Niðurstöður mínar eru í samræmi
við niðurstöður annarra erlendra
rannsókna. Þær undirstrika alvar-
leg áhrif heimilisofbeldis á börn á
Íslandi sem við það búa, hvort sem
því er beint gegn þeim sjálfum eða
öðrum á heimilinu.“
viktoria@frettabladid.is
1. Hvað heitir nýr forstjóri Norræna
hússins?
2. Hvað hafa margir Sýrlendingar
fl úið til Líbanons á síðustu misserum?
3. Í hvaða íslenska fyrirtæki á danski
fjárfestirinn Lars Grundtvig hlut?
SVÖR:
1. Mikkel Harder. 2. 1,5 milljónir. 3. Marel.
UPPLIFA
ÞUNGLYNDI
OG KVÍÐA
Börn sem verða
fyrir ofbeldi
eða verða vitni
að því á heimili
sínu upplifa
meiri sálfélags-
legan vanda en
börn sem hafa
ekki orðið fyrir
ofbeldi.
NORDICPHOTOS/
GETTY
Sömu einkennin hjá
vitnum og þolendum
Ekki er marktækur munur á einkennum kvíða og þunglyndis milli barna
sem hafa orðið vitni að ofbeldi og barna sem hafa sjálf orðið fyrir líkamlegu
ofbeldi á heimili sínu. 10-13% íslenskra barna búa við þennan veruleika.
Margir
telja að ef
barnið sjái
ekki ofbeldið
með berum
augum þá viti
það ekkert af
því og þar af leiðandi hafi
það engin áhrif á barnið,
því að ofbeldinu er ekki
beint gegn því.
Lucinda Árnadóttir,
sálfræðinemi.
UMHVERFISMÁL Landsvirkjun segir
að lítil breyting hafi orðið á fjölda
grágæsa í varpi og á fellistöðum
á Héraði eftir að vatni var veitt
úr Hálslóni Kárahnjúkavirkjunar
yfir í Lagarfljót frá árinu 2007.
Að því er segir í skýrslu frá
Landsvirkjun voru grágæsir tald-
ar af landi og úr lofti árin 2005 og
2013. Einnig var stuðst við óbirtar
rannsóknir höfundar skýrslunnar,
Halldórs Walters Stefánssonar, á
fjölda gæsa í varpi og á fellistöðv-
um á Héraði. Alls hafi 7.726 grá-
gæsir sést árið 2005 en 8.750 grá-
gæsir árið 2013.
„Hin síðari ár hefur grágæsa-
varp á Héraði þó dregist nokkuð
saman en sams konar þróun má sjá
utan jökulvatna. Niðurstöðurnar
benda því til þess að vatnaflutn-
ingarnir hafi haft takmörkuð áhrif
á tegundina. Ekki er talin þörf á
að fylgjast lengur með grágæsum í
tengslum við Kárahnjúkavirkjun,“
segir í skýrslunni. - gar
Vatnaflutningar úr Hálslóni í Lagarfljót hafa takmörkuð áhrif á gæsastofna:
Kárahnjúkar fækka ekki gæsum
GRÁGÆS Árið 2005 voru 7.726 grágæs-
ir taldar á Héraði og 8.750 gæsir árið
2013. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
SJÁVARÚTVEGUR Ólafur Áki Ragn-
arsson, sveitarstjóri Vopnafjarðar-
hrepps, fagnar því ef forsvars-
menn Vopnfisks ehf. telja sig geta
unnið úthlutaðan byggðakvóta
sveitarfélagsins í heimabyggð á
yfirstandandi fiskveiðiári. Vonar
hann að útgerðaraðilar og Vopn-
fiskur nái saman svo vinnsla geti
hafist sem fyrst.
„Við höfum margoft í haust
boðið forsvarsmönnum Vopn-
fisks austur til viðtals við okkur
en það ekki gengið. Við gátum
því ekki beðið lengur og óskuð-
um eftir undan þágu frá vinnslu-
skyldu byggðakvóta. Það er hins
vegar keppikefli okkar að vinnsla
hefjist í heimabyggð því það eykur
bæði fjölbreytni starfa í byggðar-
laginu og einnig auðveldar það
útgerðaraðilum að sækja fiskinn.
Nú er bara vonandi að menn komi
sér saman,“ segir Ólafur Áki.
Forsvarsmenn Vopnfisks hafa
lagt inn til atvinnuvegaráðuneyt-
isins greinargerð þar sem þeir
gagnrýna ósk Vopnafjarðarhrepps
um undanþágu á vinnsluskyldu
byggðakvóta.
„Það er ekki við okkur að sak-
ast í sveitarstjórninni. Við höfum
óskað eftir samræðum við fyrir-
tækið og ekki fengið í haust. Nú
vonum við bara að útgerðaraðil-
ar og vinnslan semji um verð. Það
þarf að veiða þennan byggðakvóta
sem okkur hefur verið úthlutað og
því mikilvægt að vinnsla geti þá
hafist sem allra fyrst í byggðar-
laginu,“ segir Ólafur Áki, sveitar-
stjóri Vopnafjarðarhrepps. - sa
Sveitarstjóri Vopnafjarðarhrepps vonar að Vopnfiskur geti unnið byggðakvótann í heimabyggð:
Fagnar því ef vinnsla hefst á Vopnafirði
SVEITARSTJÓRINN Ólafur Áki Ragnars-
son segist hafa margoft boðið forsvars-
mönnum Vopnfisks til viðtals.
Aðalfundur ÍSTEX hf. verður haldinn
fimmtudaginn 15. janúar 2015, kl. 15:00
í húsnæði félagsins í Mosfellsbæ.
Dagskrá
1. Almenn aðalfundarstörf samkvæmt 15. grein
samþykkta félagsins.
2. Breytingar á samþykktum félagsins:
a – Breyting á 5. grein: Lögð eru til skýrari ákvæði um lækkun hlutafjár.
b – Breyting á 13. grein: Lagt er til að fellt sé út úr samþykktum að lögmæti
aðalfundar sé háð því að mætt sé fyrir ákveðinn hluta hlutafjár.
3. Tillaga stjórnar um heimild til lækkunnar hlutafjár.
4. Önnur mál, löglega upp borin.
Ársreikningur félagsins, tillögur að breytingum samþykkta og tillaga
um heimild til lækunnar hlutafjár munu liggja frammi á skrifstofu félagsins
í Mosfellsbæ viku fyrir aðalfund hluthöfum til sýnis.
Aðgöngumiðar og fundargögn verða afhent á skrifstofu félagsins
að Völuteig 6 í Mosfellsbæ, á fundardag.
Mosfellsbæ 6. janúar 2015.
Stjórn ÍSTEX hf.
20%
AFSLÁTT
UR
Lyfjaauglýsing
Allar stærðir og styrkleikar
Gildir til 31. Janúar
Samtök um sorg og sorgarviðbrögð
NÝ DÖGUN
www.nydogun. is www.sorg. is sorg@sorg. is
Anna Valdimarsdóttir sálfræðingur fjallar um áföll,
mótlæti og lífsþroska út frá sjónarhóli
jákvæðrar sálarfræði á fræðslukvöldi Nýrrar dögunar
fimmtud. 8. janúar kl. 20:00 í safnaðarheimili Háteigskirkju.
Kaffiveitingar og allir velkomnir.
VEISTU SVARIÐ?
0
3
-1
2
-2
0
1
5
2
3
:5
3
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
7
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
7
7
A
-D
A
0
C
1
7
7
A
-D
8
D
0
1
7
7
A
-D
7
9
4
1
7
7
A
-D
6
5
8
2
8
0
X
4
0
0
5
B
F
B
0
4
8
s
_
6
_
1
_
2
0
1
5
C
M
Y
K