Dagblaðið Vísir - DV - 21.06.2010, Blaðsíða 13
þinginu. „Oft virðist vera sem hún
hafi ekki haft nægilegan styrk til að
keyra frumvörp í gegn. Þar stendur
langhæst Icesave-frumvarpið. Að
því leyti hefur veturinn einkennst
af því að menn séu í hálfgerðri
minnihlutastjórn og þá verður snú-
ið að koma góðum málum í gegn,“
segir Birgir.
Hann segir stjórnarflokkana
hafa svipaða lífssýn þegar komi að
félagslegum áherslum og því hafi
reynst auðveldara að keyra þau
mál í gegnum þingið. „Hún hefur
annað gildismat en þær sem áður
hafa verið. Þarna fáum við að sjá
að þetta er vinstristjórn sem leggur
áherslu á félagsleg mannréttinda-
mál. Þar hafa verið tekin mjög at-
hyglisverð skref,“ segir Birgir.
Hann segir vinstrisinnaða hug-
myndafræði byggjast á að standa
vörð um þá sem standi höllum fæti.
Ríkisvaldið geti stýrt meira ferð-
inni á meðan hinn vængurinn leggi
minni áherslu á inngrip ríkisins
á markaðnum. „Það er greinileg-
ur áherslumunur, þetta eru önnur
og mýkri gildi sem fá hljómgrunn,“
segir Birgir.
Minnir á aðdraganda
búsáhaldabyltingarinnar
Einar Mar Þórðarson, stjórnmála-
fræðingur við Háskóla Íslands, seg-
ir ýmislegt hafa gengið á í stjórnar-
samstarfinu á þessu ári. „Þarna eru
ýmis lög sem taka á vandamálum
skuldara þótt ýmsum finnist sem
það hafi ekki verið gengið nógu
langt og aðgerðirnar skili ekki eins
miklu og þær ættu að gera. Mörg-
um finnst skrítið þegar landið er
í miklum erfiðleikum að þar séu
samþykkt lög um bann við nektar-
dansi eða ljósabekkjanotkun,“ seg-
ir Einar.
Hann líkir þessu við störf þings-
ins eftir jólafrí í janúar 2009 þegar
fyrsta mál á dagskrá var sala létt-
víns og bjórs í verslunum. Mörg-
um hafi fundist að Alþingi ætti að
ræða merkilegri hluti, hvort sem
fólk var sammála þeim í grunninn
eða ekki.
Einar segir að mörg mál virð-
ist hafa verið ríkisstjórninni erfið
þrátt fyrir að kveðið sé á um þau í
stjórnarsáttmála og að sæmilegur
einhugur sé um þau hjá stjórnar-
flokkunum. Skiptar skoðanir hafi
verið um sameiningu ráðuneyta
hjá stjórnarflokkunum og þá sér-
staklega sameiningu iðnaðarráðu-
neytis við sjávarútvegs- og land-
búnaðarráðuneytið. „Þá er einn
stærsti prófsteinn stjórnarinnar
eftir þegar þarf að fara yfir fjárlög
næsta árs. Þetta er kaldhæðni ör-
laganna, að vinstristjórn þurfi að
taka á einum stærsta niðurskurði
sem ráðist hefur verið í á kerfinu,“
segir Einar sem telur málið verða
mjög erfitt fyrir stjórnina. Sérstak-
lega þar sem þar starfi tveir félags-
hyggjuflokkar.
RíkisstjóRn í minnihluta
ÞETTA GERÐI ALÞINGI
Lög uM gjaLdeyrisMáL Hert á reglum og auknar heimildir
veittar Seðlabanka Íslands í eftirliti með gjaldeyrisviðskiptum. Þar
er honum meðal annars gert heimilt að beita þá dagsektum sem upplýsa hann
ekki fyllilega um gjaldeyrisviðskipti sín.
Lög uM fjárMáLafyrirtæki Ítarleg lög þar sem reglur um
starfsemi fjármálafyrirtækja eru hertar. Í nýju lögunum er meðal
annars að finna ákvæði um meðferð starfslokasamninga og bann við lánveitingu
með veðsetningu í hlutabréfum. Þá eru lagðar fram skilgreiningar á tengslum
stjórnarmanna og stjórnenda fjármálafyrirtækja, svo eitthvað sé nefnt.
Bygging nýs LandspítaLa Stofnað verður nýtt opinbert
hlutafélag sem hafa á umsjón með undirbúningi að byggingu nýs
Landspítala við Hringbraut. Félagið fékk tuttugu milljónir króna í hlutafé.
HjúskaparLög Samþykktar voru breytingar á lögum um
hjúskap þannig að ekki er lengur gerður greinarmunur á samvist
gagnkynhneigðra og samkynhneigðra.
réttarstaða skuLdara Heimild var veitt fyrir því að fólk
gæti búið áfram í húsnæði sem hefur verið tekið til gjaldþrota-
skipta í allt að tólf mánuði gegn því að borga leigu til kröfuhafa.
Lög uM eMBætti sérstaks saksóknara og Meðferð
sakaMáLa Rannsóknarskyldur embættis sérstaks saksóknara
voru skilgreindar sem og samband hans við ríkissaksóknara. Auk þess voru fram-
lög til embættisins aukin, svo embættið getur fjölgað starfsmönnum í áttatíu.
sanngirnisBætur Greiðslur sanngirnisbóta til þeirra sem
sættu illri meðferð hjá stofnunum eða heimilum ríkisins og hlutu
varanlegan skaða af. Bæturnar geta numið allt að sex milljónum króna. Aðdrag-
anda málsins má rekja til þess þegar upp komst um illa meðferð á drengjum sem
vistaðir voru á Breiðavíkurheimilinu.
regLur uM skipun dóMara Reglur um skipun dómara voru
skilgreindar nánar og hertar, þannig að dómsmálaráðherra væri
bundinn af áliti dómnefndar um hæfni umsækjenda um embætti dómara. Með
lögunum var gert óheimilt að skipa einhvern í embætti dómara sem nefndin
hefði ekki talið hæfastan meðal umsækjenda.
Lög uM vinnustaðaskírteini Samkvæmt lögunum eiga
atvinnurekendur að sjá til þess að starfsmenn fyrirtækisins fái
vinnustaðaskírteini. Þar skuli koma fram upplýsingar um nafn og kennitölu
viðkomandi starfsmanns og atvinnurekanda ásamt mynd af starfsmanninum.
Þegar eftirlitsfulltrúar fara í heimsóknir á vinnustaði skulu starfsmenn framvísa
skírteinunum.
LjósaBekkjanotkun ungMenna Bann var lagt við notkun
ljósabekkja hjá ungmennum undir átján ára aldri nema gegn
læknisráði. Framvegis verða viðskiptavinir ljósastofa að framvísa persónuskilríkj-
um sem sýna fram á aldur þeirra.
BrottfaLL Laga uM afkynjanir Lög sem heimiluðu
stjórnvöldum að gera aðgerðir á fólki til að koma í veg fyrir að
það yki kyn sitt voru felld úr gildi. Til þess að framkvæma aðgerðirnar þurfti
leyfi landlæknis og nefndar um afkynjanir. Slíkar aðgerðir voru framkvæmdar á
fjórum karlmönnum frá árinu 1938 til ársins 1975.
kyrrsetning eigna Skattrannsóknarstjóra var veitt heimild
til að krefjast kyrrsetningar hjá skattaðilum sem sættu rannsókn
embættisins væri hætta á því að eignum yrði skotið undan eða þær glötuðust
eða rýrnuðu. Þetta var gert til að tryggja væntanlega skattkröfu, fésekt og
sakarkostnað í þeim málum sem eru í rannsókn.
Lög seM koMust í gegn og þau seM urðu eftir
Bann við nektarsýninguM Undanþága til nektarsýninga í
atvinnuskyni á veitingastöðum var felld brott. Í frumvarpi að lögunum
sagði að rekstraraðilum hefði átt að vera ljóst að rekstur nektardansstaða byggðist á
undanþágu frá meginreglu laga um að veitingastöðum væri hvorki heimilt að bjóða
upp á nektarsýningar né með öðrum hætti gera út á nekt starfsmanna.
saMningar uM gagnaver Iðnaðarráðherra var veitt heimild til
samningaviðræðna við Teha Investments, Novator og Verne Holdings
um rekstur og uppbyggingu gagnavers í Reykjanesbæ. Í lögunum er meðal annars
langur kafli þar sem kveðið er á um hver skattlagning fyrirtækisins skuli vera.
aLMenn greiðsLujöfnun Aðlögun skulda að greiðslugetu og
eignastöðu skuldara. Gert ráð fyrir að kröfuhafi og skuldari semji sín á
milli um eftirgjöf skulda eða breytingu á skilmálum lánasamninga þar sem horft er til
þess hvernig báðir aðilar geti hámarkað gagnkvæman ávinning af því að gefa eftir í
töpuðum kröfum. Skuldaaðlögunin er tímabundið úrræði.
þjóðaratkvæðagreiðsLur Heildarlög þar sem kveðið er á
um framkvæmd og meðferð þjóðaratkvæðagreiðslna. Lög um
þjóðaratkvæði hafa ekki verið sett hér á landi áður þrátt fyrir að kveðið sé á um það í
stjórnarskrá landsins.
siðaregLur fyrir stjórnarráðið Þegar ríkisstjórn Samfylking-
ar og Vinstri-grænna tók fyrst saman í febrúar árið 2009 hugðist hún
setja siðareglur fyrir ráðherra og stjórnsýslu ríkisins. Nú verður sett á fót nefnd sem
hefur það hlutverk að skrifa upp slíkar reglur.
stjórnLagaþing Frumvarp um stjórnlagaþing, sem kemur
saman til að fjalla um breytingar á stjórnarskrá Íslands, náði í gegn
á lokaspretti þingsins. Á seinni stigum málsins var lagt til að efnt yrði til þjóðfundar
áður en stjórnlagaþingið yrði haldið þar sem fólk gæti látið skoðanir sínar í ljós.
varnarMáLastofnun Til stóð að leggja niður Varnarmálastofnun
og samþætta verkefni hennar verkefnum annarra opinberra stofnana
í samræmi við áform um stofnun innanríkisráðuneytis. Frumvarpið var samþykkt að
lokum með breytingum.
LykLafruMvarp Gerir ráð fyrir því að fólk geti skilað inn lyklum að
eignum sínum gegn því að kröfur falli ekki á það. Hvorki hefur gengið
né rekið í afgreiðslu frumvarpsins sem bíður enn afgreiðslu í allsherjarnefnd Alþingis.
afnáM vatnaLaga Ríkisstjórnin hugðist afnema umdeild lög frá
árinu 2006 sem gerðu ráð fyrir því að öllu jarðnæði eða fasteign fyldi
eignarréttur á því vatni sem á henni eða um hana rynni. Þessi áform gengu ekki eftir
og var gildistöku laganna þess í stað frestað fram í október á næsta ári.
icesave-fruMvarpið Komst með naumindum í gegnum þingið en
var synjað staðfestingar af Ólafi Ragnari Grímssyni, forseta Íslands. Efnt
var til þjóðaratkvæðagreiðslu um málið í mars þar sem lögin voru kolfelld.
fjöLMiðLaLög Heildarlög um fjölmiðla náðu ekki í gegn. Þar er
meðal annars gert ráð fyrir að sjálfstæðri stofnun, Fjölmiðlastofu, verði
komið á laggirnar. Hún skuli hafa eftirlit með starfsemi fjölmiðla.
fækkun ráðuneyta Forsætisráðherra kynnti í síðustu viku
frumvarp sem gerði ráð fyrir því að ráðuneytum yrði fækkað um þrjú,
úr tólf í níu. Gæti náð í gegn í vikunni.
uMBoðsMaður skuLdara Stofnun verði sett á laggirnar sem
standi vörð um hagsmuni skuldara. Hún skuli veita þeim aðstoð við að
taka á greiðsluerfiðleikum og leita lausna við þeim. Umboðsmaður á líka að taka við
ábendingum fólks um galla á lánastarfsemi og fara með framkvæmd greiðsluaðlög-
unar.
GæTI oRÐIÐ
AÐ LöGum
vARÐ EkkI
AÐ LöGum
vARÐ AÐ
LöGum
Birgir guðmundsson Segir að
fél ags legar áherslur hafi verið greinilegar í
störfum ríkisstjórnar Samfylkingar og VG.
Bjarni Benediktsson í pontu Sjálfstæðismenn náðu fram umfangsmiklum breyting-
um á frumvarpi um stjórnlagaþing áður en það var samþykkt.
mánudagur 21. júní 2010 fréttir 13