Dagblaðið Vísir - DV - 21.06.2010, Blaðsíða 15

Ég var eiginlega fyrir löngu búin að ákveða að Íslenski barinn væri stórlega ofmetinn. Þess vegna ætlaði ég aldrei að fara þangað. Ég bjóst
nefnilega við því að verða fyrir vonbrigðum. Svona
eins og þeir sem sáu Avatar löngu á eftir öllum hin-
um og höfðu fengið að heyra mánuðum saman að
þetta væri besta mynd í heimi. Þeir gátu ekki
orðið annað en vonsviknir. Ég hef auðvitað
enn ekki séð Avatar.
Allt of lengi hef ég hlustað á vini mína
og kunningja segja hvað Íslenski barinn
sé frábær og góður og meiriháttar. En
aldrei fór ég á staðinn. Einn félagi minn
tók því til sinna ráða og hreinlega bauð
mér á Íslenska barinn í hádegismat nýver-
ið. Ég fékk mér latté, humar og latté. Það
var æði!
Að sitja á Íslenska barnum er
svolítið eins og að fara í heimsókn
til ömmu, svona ömmu sem hefur
handsaumaðar myndir á veggjum og
bakar skonsur. Einhverjir eiga jafn-
vel ömmu sem heldur sérstaklega
upp á Halldór Laxness og á Íslenska
barnum er hægt að gæða sér á hrein-
dýraborgara í Laxnesshorninu, um-
kringdur myndum af Nóbelsskáld-
inu.
Íslenski barinn stendur við Austurvöll, þar sem Kaffibrennslan var
lengi til húsa. Við sátum á efri hæðinni þar sem nú er þægileg birta eft-
ir að nýir eigendur ákváðu að taka hlera af stórfínum gluggum í loftinu.
Það fór því bara mjög vel um mig þegar humarinn var borinn á borðið af
brosmildri stúlku.
Réttirnir á matseðlin-
um bera flestir íslensk og
skemmtileg nöfn. Þannig
heitir lambaskankinn bless-
aður „Gísli á Uppsölum“. Ég
fékk mér „Humarhátíð“ sem
kostar 1990 krónur. Grillaður
humarinn var borinn fram
með smjörsteiktum svepp-
um og rauðlauk, ofan á grill-
uðu hringlaga brauði með
hvítlaukssósu. Með þessu
voru borin fram kartöflustrá
og sæt chilli-sósa til hliðar.
Sessunautur minn fékk
sér hamborgara sem var bor-
inn fram með hníf í gegnum
hann miðjan. Vegna hnífst-
ungunnar spurði ég hvort þetta væri Framsóknarborgari en hann hét víst
bara Útrásarvíkingurinn. Humarinn var safaríkur og bragðmikill, og réttur-
inn í heild sinni mjög gómsætur. Kartöflustráin komu mér aðeins á óvart því
þau voru ekki tiltekin á matseðlinum, en þau voru fínn bónus.
Á Íslenska barnum má greinilega fá góðan mat á góðu verði en það sem
mér fannst best af öllu var umgjörðin og stemningin. Að halda á matseðl-
inum sjálfum kemur manni strax í rétta gírinn því hann er afar þjóðlega úr
garði gerður og það gladdi litla hjartað mitt að finna á honum mynd af frú
Vigdísi Finnbogadóttur. Íslenski barinn er íslenskur út í gegn. Þrátt fyrir
nafngift hamborgarans er þar ekkert sem minnir á góðæristímann heldur
er heimsókn á Íslenska barinn eins konar afturhvarf til þjóðlegri tíma, al-
vöru tíma. Nema reyndar bjórinn í frosnu ölkrúsunum. Ég ætla að fá mér
svoleiðis næst. Þar næst verður það svo appelsín í gleri með lakkrísröri. Ó
já. Það er á matseðlinum.
Erla Hlynsdóttir
Vigdís Finnboga
á matseðlinum
erla fór á veitingahús
mánudagur 21. júní 2010 neytendur 15
PaPrikur ekki í ísskáP „Geymslu-
þol jarðarberja er takmarkað og þau má ekki geyma þar
sem sterkur ilmur þeirra getur spillt öðrum matvör-
um, einkum á þetta við um egg og mjólkurvörur. Besti
geymsluhiti á jarðarberjum er 2-8°C,“ segir á vefnum
islenskt.is. Þar má finna ógrynni upplýsinga um það
hvernig meðhöndla skal grænmeti og ávexti. Vissir þú
til dæmis að ekki er ráðlagt að geyma paprikur í ísskáp
því þá verða þær linar?
dómurinn fordæmisgefandi „Eftir
þessa fundi og samráð talsmanns neytenda við fjölmarga aðra
löglærða og hagsmunaaðila, svo og af opinberri umræðu að
dæma, meðal annars fræðimanna og lögmanna, virðast flestir
deila þeirri skoðun talsmanns neytenda að dómarnir hafi víð-
tækt og mikið fordæmisgildi,“ segir Gísli Tryggvason, talsmaður
neytenda, um nýfallinn hæstaréttardóm um ólögmæti gengis-
tryggðra lána. Hann segir að sammæli virðist um að dómarnir nái
til sambærilegra íbúðarlána.
lánið nánast hverfur
vexti á þeim tíma; um 30 til 40 þúsund
krónur á ári.
Gengishækkunin
einfaldlega felld niður
Hæstaréttarlögmaðurinn Sigurður G.
Guðjónsson er einn þeirra löglærðu
manna sem hafa svarað því hvernig
endurreikna eigi stöðu myntkörfulán-
anna. Hann sagði í samtali við Press-
una fyrir helgi að sá sem skuldaði nú
100 milljónir króna vegna láns sem í
upphafi var 30 milljónir, ætti einfald-
lega að fá 70 milljónirnar niðurfelldar.
Ekki verður annað séð en að fjár-
mögnunarfyrirtækin séu mát, það er,
þau hafi fáa eða enga leiki í stöðunni
til að snúa við áhrifum þess dóms
sem féll í Hæstarétti. Þá hafa stjórn-
völd gefið það út að engin lög verði
sett sem skerða rétt lántakenda. Ráð-
herrar hafa þó gefið í skyn að skoðað
verði hvort setja þurfi lög til að binda
lausa enda en ekki fæst séð að stjórn-
völd hafi heimild til að íþyngja lán-
takendum gengistryggðra lána með
hærri vaxtakjörum, svo dæmi sé tek-
ið.
Miðað við þetta verður endur-
útreikningur lánanna ekki flókinn í
sjálfu sér. Gengishækkunin verður
með öllu felld niður og þær greiðslur
sem lántakendur hafa innt af hendi
dragast frá upprunalegum höfuðstóli,
miðað við þá 3 til 5 prósenta vexti sem
á flestum myntkörfulánum voru.
Lítið eftir af láninu
Miðað við ofangreindar forsendur
má gefa sér að afborgun af millj-
ón króna láni til fimm ára (tekið
2007) hafi að jafnaði verið 30 þús-
und krónur á mánuði (upphæðin
hefur sveiflast mikið vegna hruns
krónunnar). Sá sem hefur greitt þá
upphæð í þrjú ár hefur greitt 1.080
þúsund krónur í heildina. Ef vext-
irnir eru fjögur prósent má reikna
með að áfallnir vextir séu samtals
120 þúsund krónur, gróflega áætl-
að. Miðað við þessar forsendur ætti
lánið að standa í 40 þúsund krónum
en þá á líklega eftir að reikna drátt-
arvexti á þá upphæð sem lántak-
inn hefur ofgreitt á þessum þremur
árum. Upphæðin sem eftir stend-
ur verður því líklega enn lægri og í
raun lítið sem ekkert eftir af láninu.
Skaðabætur vegna
fjárhagslegs skaða
Loks má þess geta að Marinó G.
Njálsson, stjórnarmaður í Hags-
munasamtökum heimilanna, hef-
ur bent á að fjármálafyrirtækin hafi
mjög líklega skapað sér bótaskyldu
gagnvart lántökum. Hann segist
á bloggi sínu ekki eiga við þá aug-
ljósu bótaskyldu vegna ofgreiðslu
afborgana og vaxta heldur fjárhags-
legan skaða sem lántakar hafa orð-
ið fyrir vegna ólöglegrar hækkunar
höfuðstóls og greiðslna. „Í mörgum
tilfellum hafa lántakar þurft að taka
ný og óhagstæð lán, selja eignir á
fáránlegu verði, verið sviptir eign-
um sínum, verið settir í gjaldþrot
eða þurft að leita úrræða á borð við
sértæka skuldaaðlögun og greiðslu-
aðlögun.  Þetta hefur sundrað fjöl-
skyldum, valdið heilsutjóni vegna
álags og dæmi munu vera um að
fólk hafi svipt sig lífi.  Sumt verður
ekki bætt og líklega verða fjármála-
fyrirtækin heldur ekki krafin um
það. Annað munu lántakar sækja á
hendur fyrirtækjunum,“ segir Mar-
inó.
Lán tekið sumarið 2007 í jenum og frönkum
n Upphaflegt lán: 1.000.000 kr.
n Fjögur prósent vextir í þrjú ár: 120.000 kr.
n Greiðslur: 1.080.000 kr. (30 þúsund að meðaltali á mán.)
n Niðurstaða: Skuldar 40.000 kr.*
*Frá ættu að dragast dráttarvextir.
Svona stendur lánið:
íslenski barinn
Verð:
Stemning:
Bragð:
Þjónusta:
Heildareinkunn:
veitingahús