Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.2010, Blaðsíða 75

Þetta er eitt skrýtnasta dýr sem ég hef séð,“ blogg-ar bandaríski líffræðing-urinn og rithöfundurinn
Jerry A. Coyne um skordýrið sem
hér sést á stóru myndinni. Það er
af tegund horntifa og lifir í Brasil-
íu. Myndin sýnir afsteypu af þessu
dýri sem þýski listamaðurinn Al-
fred Keller (1902–1955) gerði fyrir
Náttúrugripasafnið í Berlín. Fjall-
að var um verk Kellers í hinu virta
vísindatímariti Nature í nóvember.
Coyne trúði ekki sínum eigin aug-
um. Afsteypan hlyti að vera af skor-
dýri sem Keller þessi hefði skáld-
að, hugsanlega undir áhrifum hins
súrrealíska spænska málara Sal-
vadors Dalí.
„Það fyrsta sem líffræðingur
gerir þegar hann sér svona nokkuð
er að hugsa: „Þetta dýr getur ekki
verið til,“ og síðan flettir hann því
upp á Google. Og viti menn, þetta
skordýr er svo sannarlega til,“ skrif-
ar Coyne.
Ótrúleg listaverk
Þýski listamaðurinn Alfred Keller
bjó til gríðarlega vandaðar eftir-
líkingar af ýmsum skordýrum fyr-
ir Museum für Naturkunde í Berlín
(Náttúrugripasafn Berlínar). Þessi
verk hans hafa verið sýnd á mynd-
listarsýningum víða um heim,
enda þykja þau mörg með ólíkind-
um vönduð, en um leið stórfurðu-
leg.
„Keller beitti mikilli nákvæmni
þegar hann bjó til eftirmynd-
ir skordýranna. Hann eyddi heilu
ári í hverja afsteypu. Hann sýndi
gríðarlega þolinmæði og ótrúlega
kunnáttu. Ein flugan eftir hann
er til dæmis þakin 2.653 örsmá-
um hárum,“ skrifar Martin Kemp,
blaðamaður Nature. „Keller hjó
út stórkostlegar myndir sem
verða ekki leiknar eftir. Hvert lík-
an er meistaraverk.“
Fjölbreytt ætt dýra
„Horntifa er heiti skordýra af sam-
nefndri ætt (Membracidae) er
lifa á safa úr greinum og sprotum
trjáa,“ stendur í Íslenskri orðabók.
Horntifur lifa í öllum heimsálfum
fyrir utan Suðurskautslandið en þó
búa aðeins þrjár tegundir af 3.200
þekktum tegundum í Evrópu. Sú
sem sést á myndinni í túlkun Al-
fred Keller er af bras-
ilísku ættinni Bocydi-
um globulare.
Þróunin virðist hafa
framkallað ótrúlega fjöl-
breyttar horntifur, eins og sést hér
á síðunni.
Furðulegir hnettir
Jerry A. Coyne heldur áfram að
undrast á Bocydium globulare:
„Hvað í fjandanum er þetta skraut
á frambolnum? Fyrst giskaði ég á
að þetta væri einhvers konar kyn-
færi sem karldýrið hefði komið sér
upp til að lokka
kvendýrið til sín.
En bæði kynin
skarta víst þessum
furðulegu kúlum,“
bloggar líffræðing-
urinn og bendir á
að kenning Martins
Kemp, blaðamanns
Nature, sé frekar líkleg:
„Þessir tómu hnettir halda
sennilega rándýrum í burtu eins
og furðulegir útvextir margra ann-
arra horntifa.“
„En við sjáum samt að hnettirn-
ir eru þaktir hárum. Það gæti bent
til þess að þeir búi yfir óþekktu
hlutverki. Ef Salvador Dalí hefði
fundið upp skordýr, hefðu þau lit-
ið út eins og horntifurnar,“ bloggar
líffræðingurinn og rithöfundurinn
Coyne.
Þýski listamaðurinn Alfred Keller starfaði hjá Náttúruminjasafni Berlínar fyrir margt löngu og gerði
ótrúlegar afsteypur af skordýrum. Hér sést afsteypa af skordýri af ætt horntifa. „Hvað í fjandanum er
þetta skraut á frambolnum?“ spyr virtur líffræðingur á bloggi sínu.
Hinn súrrealíski
fjölbreyti-
leiki lífsins
Ef Salvador Dalí hefði fundið upp skordýr, hefðu þau litið út eins og
horntifurnar.
Skordýrið hanS
dalÍ? Afsteypa Þjóð-
verjans Alfreds Kellers
af hinni stórfurðulegu
horntifutegund
Bocydium Globulare.
Mynd náttúruMinjaSaFn
BerlÍnar
hvað er á Seyði hér? Líffræðilegur
fjölbreytileiki jarðarinnar er svo sannarlega
lyginni líkastur. Horntifur af ýmsum gerðum.
föstudagur 10. desember 2010 umsjón: helgi hraFn guðMundSSon helgihrafn@dv.is skrýtið 75