Dagblaðið Vísir - DV - 16.02.2011, Síða 10

Fyrir Hæstarétti liggur að dæma í svo-
kölluðu vitnamáli sem snertir einka-
væðingu Búnaðarbankans. Héraðs-
dómur Reykjavíkur hafnaði beiðni
um að tilgreind vitni, fulltrúar kaup-
enda Búnaðarbankans (S-hópsins)
og einkavæðingarnefndar bæru vitni
sem varpað gæti ljósi á fjár- og skaða-
bótakröfur sem Þorsteinn Helgi Inga-
son hefur gert á hendur Búnaðar-
bankanum og síðar Kaupþingi og
Arion banka.
Lúðvík Bergvinsson, lögfræð-
ingur Þorsteins, hafði farið fram á
að Finnur Ingólfsson, Ólafur Ólafs-
son, Axel Gíslason, Kristinn Hall-
grímsson og fleiri fulltrúar S-hóps-
ins – kaupenda Búnaðarbankans
– yrðu leiddir til vitnis ásamt Baldri
Guðlaugssyni, Jóni Sveinssyni, Ól-
afi Davíðssyni, Guðmundi Ólasyni
og fleiri þáverandi fulltrúum einka-
væðingarnefndar. Ljóst má vera að
vitnaleiðsla yfir þeim sem gengu frá
sölu Búnaðarbankans yrði mikil-
vægt gagn við fyrirhugaða rannsókn
á einkavæðingu bankanna. Fulltrú-
ar Sjálfstæðisflokks og Framsóknar-
flokks töldu slíka rannsókn óþarfa
innan þingmannanefndar undir for-
ystu Atla Gíslasonar og lagði nefnd-
in á endanum ekki til slíka rannsókn.
Þingsályktunartillaga stjórnarliða
um rannsókn á einkavæðingu bank-
anna hefur nú legið óhreyfð á Alþingi
í fjóra mánuði.
Málið fyrir Hæstarétti
Þorsteinn Helgi Ingason höfðaði fyrst
mál gegn Búnaðarbankanum árið
2001, áður en bankinn var einka-
væddur, og krafðist 500 milljóna
króna skaðabóta vegna falsana á víxl-
um sem síðar leiddi til þess að bank-
inn gekk að eignum hans. Í stuttu máli
var mál Þorsteins fellt niður oftar en
einu sinni vegna ónógra sönnunar-
gagna, síðast 2008. Þorsteinn telur að
krafa hans hafi haft áhrif til lækkun-
ar á kaupverði S-hópsins á Búnaðar-
bankanum. Viðurkennt er að verðið
lækkaði frá samningsdrögum í nóv-
ember 2002 þar til endanlegur samn-
ingur var undirritaður í janúar 2003.
Vitnaleiðslur þær, sem Héraðs-
dómur Reykjavíkur hafnaði, áttu að
leiða í ljós hvort kröfur Þorsteins væru
réttmætar.
Fulltrúar Eignarhaldsfélags Sam-
vinnutrygginga og ríkisins mótmæltu
beiðninni um sönnunarfærslu en
fulltrúi ríkisins dró mótmæli sín síðar
til baka fyrir héraðsdómi.
Undir hæl bankans
Þorsteinn hefur frá upphafi talið
Búnaðarbankann hafa valdið sér
miklu tjóni er bankinn gekk að út-
gerð hans. Með vitnaleiðslunni
vildi hann leiða fram hvort seljend-
ur bankans hefðu gert ráð fyrir að
meint skaðabótakrafa kynni að falla
á bankann veturinn 2002 til 2003 og
að bankinn hefði verið seldur við
lægra verði en ella.
Í úrskurði héraðsdóms segir að til-
gangurinn með vitnaleiðslunni hafi
ekki verið sá að varpa ljósi á atvik
sem Þorsteinn taldi grundvöll skaða-
bótakröfu sinnar og því þætti hann
ekki hafa lögvarða hagsmuni af því að
vitnaleiðslan færi fram.
Svo er að sjá sem málið sé í eins
konar sjálfheldu, því nærtækasta leið-
in til að kalla fram ný sönnunargögn
felst væntanlega í því að leiða ofan-
greind vitni eiðsvarin fyrir dóm um
söluna á Búnaðarbankanum og end-
anlegt verð hans.
Málinu var áfrýjað til Hæstaréttar
og fékk hann það í hendur snemma í
síðasta mánuði.
Leynigögn týnast
Ekki einasta hafa dómstólar dæmt
Þorsteini í óhag í framangreindu máli
heldur hefur einnig gengið illa að afla
nauðsynlegra gagna innan stjórnkerf-
isins.
Hann hefur til að mynda ítrekað
leitað eftir trúnaðargögnum einka-
væðingarnefndar um sölu Búnaðar-
bankans sem virðast hafa gufað upp
í forsætisráðuneytinu, líklega vorið
2005.
Í fundargerðum einkavæðingar-
nefndar, vinnuskýrslum og í áreið-
anleikaskýrslu um sölu bankans er
ekki minnst á afslátt af kaupverði. Í
greinargerð lögfræðinga Þorsteins
segir þó frá einum fundi einkavæð-
ingarnefndar sem fram fór þann 6.
janúar árið 2003, aðeins fáeinum
dögum áður en endanlega var geng-
ið frá sölu bankans. Fram kemur að
á þessum fundi hafi krafa Þorsteins
verið tekin til sérstakrar umfjöllunar
og að ætla megi að S-hópurinn hafi
gert þá kröfu að ríkið tæki ábyrgð
á kröfu Þorsteins. Augljóslega hafi
S-hópurinn og einkavæðingarnefnd
tekist á um málið.
Fyrsta síðan fannst
Síðar segir í greinargerð lögfræðinga
Þorsteins að hann hafi leitað sérstak-
lega eftir að fá aðgang að minnis-
punktum sem vísað er til í umræddri
fundargerð. Þeir minnispunktar hafi
hins vegar ekki fundist. Við leit í for-
sætisráðuneytinu hafi þó á endanum
fundist fyrsta síða minnispunktanna.
Blaðsíðutala í horni skjalsins og loka-
málsgrein á síðunni bendi ótvírætt til
þess að minnispunktarnir hafi talið
fleiri blaðsíður. „Verður því ekki annað
séð en að afgangur skjalsins sé glatað-
ur eða að honum hafi verið eytt, sem
verður að teljast afar athyglisvert þeg-
ar um er að ræða eins stórt og umdeilt
mál og einkavæðing Búnaðarbankans
var og er enn,“ eins og segir í greinar-
gerð lögfræðinganna.
Þess má geta að ráðgjafarfyritæk-
ið Landwell, sem annaðist áreiðan-
leikakönnun varðandi sölu Búnaðar-
bankans, skilaði áliti 8. janúar 2003,
tveimur dögum eftir umræddan fund
einkavæðingarnefndar, og kvaðst ekki
treysta sér til þess að gefa álit á því
hver yrðu líklegust úrslit skaðabóta-
máls Þorsteins gegn bankanum. Mál-
ið var því greinilega rætt innan bank-
ans og einkavæðingarnefndar.
Hvað stóð á
týndu blaðsíðunum?
„Það má færa fyrir því sterk rök að
þessum gögnum hafi verið eytt í for-
sætisráðuneytinu vorið 2005. Einka-
væðingarnefnd vísar til þessara ganga
28. apríl 2005 og svo aftur 9. júní sama
ár. Ég hef fengið afhent þau gögn sem
einkavæðingarnefnd sendi úrskurð-
arnefnd um upplýsingamál,“ seg-
ir Þorsteinn sjálfur í samtali við DV.
„Það má fullyrða að ekkert af þeim
gögnum geti fallið undir 5. grein upp-
lýsingalaganna. Það má sjá af úr-
skurði nefndarinnar (A219 - 2005)
að hún hafði ekki gögn til úrlausnar
málsins sem féllu undir þá grein.“
Í umræddri grein er kveðið á
um að óheimilt sé að veita almenn-
ingi aðgang að gögnum um einka-
eða fjárhagsmálefni einstaklinga
„...sem sanngjarnt er og eðlilegt að
leynt fari, nema sá samþykki sem í
hlut á. Sömu takmarkanir gilda um
aðgang að gögnum er varða mikil-
væga fjárhags- eða viðskiptahags-
muni fyrirtækja og annarra lögaðila.“
Þess má geta að upphaflega óskaði
Sigríður Dögg Auðunsdóttir blaða-
maður eftir fundargerðum einkavæð-
ingarnefnar fyrir hönd Fréttablaðsins
árið 2005. Augljóslega fékk hún ekki
aðgang að blaðsíðu sem fyrst kom í
leitirnar 2010 hvað þá að blaðsíðun-
um sem glatast hafa af einhverjum
ástæðum í forsætisráðuneytinu.
„Framlagning þessara minnis-
punkta er bókuð í fundargerð einka-
væðingarnefndar. Það er því rökrétt að
mínu mati að ætla að þær blaðsíður
sem vantar augljóslega séu þau gögn
sem einkavæðingarnefnd vísaði til í
bréfi sínu til úrskurðarnefndar 28. apr-
íl og 9. júní árið 2005,“ segir Þorsteinn.
Með þessu á Þorsteinn við að á
týndu blaðsíðunum sé mögulega
að finna upplýsingar sem falli undir
bankaleynd og hafi ekki verið upplýs-
ingaskyld samkvæmt framangreindu
ákvæði.
10 | Fréttir 16. febrúar 2011 Miðvikudagur
Jóhann Hauksson
blaðamaður skrifar johann@dv.is
n Forsætisráðuneytið týndi trúnaðargögnum um sölu Búnaðarbankans n Alþingi
tefur rannsókn á einkavæðingu bankanna n Reynt að kalla S-hóps menn í vitnastúku
„Það má færa fyrir
því sterk rök að
þessum gögnum hafi
verið eytt í for sætis-
ráðuneytinu vorið 2005
Leynigögn
hverfa í
Stjórnarráðinu
Einkennilegt
að skjöl glatist
Lögfræðingar undrast
að trúnaðarskjal hafi
„týnst“ í forsætis-
ráðherratíð Halldórs
Ásgrímssonar.
Vitnalistinn Farið er fram á að meðlimir í einkavæðingarnefnd og S-hópnum beri vitni.
Ólafur Ólafsson Kenndur
við Samskip. Lykilmaður í
S-hópnum – fulltrúi Eglu hf. við
kaup á Búnaðarbankanum.
Guðmundur Ólason Fulltrúi
í einkavæðingarnefnd og síðar
forstjóri Milestone.
Finnur Ingólfsson Fyrr-
verandi ráðherra Framsókn-
arflokksins og fulltrúi VÍS við
kaupin á Búnaðarbankanum.
Axel Gíslason Fyrrverandi
forstjóri VÍS – fulltrúi Sam-
vinnulífeyrissjóðsins við kaupin
á Búnaðarbankanum.
Baldur Guðlaugsson
Fyrrverandi ráðuneytis stjóri og
fulltrúi í einkavæðingarnefnd.
Kristján Loftsson Forstjóri
Hvals hf. – fulltrúi Kers hf. við
kaupin á Búnaðarbankanum.
Ólafur Davíðsson Formaður
einkavæðingarnefndar.
Jón Sveinsson Framsókn-
armaður og lögfræðingur í
einkavæðingarnefnd.