Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.2011, Síða 42
n Ervil Morrell LeBaron var leiðtogi mormóna- og fjölkvænissöfnuðar n LeBaron fyrirskipaði
morð á fjölda andstæðinga sinna n Hann réttlætti morðin með trúarsetningu um friðþægingu
SPÁMAÐUR ILLSKUNNAR
42 | Sakamál Umsjón: Kolbeinn Þorsteinsson kolbeinn@dv.is 4.–6. mars 2011 Helgarblað
E
rvil Morrell LeBaron fædd-
ist 22. febrúar 1925. Hann
komst til æðstu metorða inn-
an LeBaron-fjölskyldunn-
ar og átti þrettán eiginkonur hið
fæsta. Einhverjar eiginkvenna Le-
Barons höfðu verið ólögráða þegar
hann kvæntist þeim og sumar hverj-
ar tóku þátt í þeim morðum sem Le-
Baron stóð að.
Áður en lengra er haldið er vert
að skoða nánar þann grunn sem
Ervil Morrell Lebaron spratt upp úr.
Eftir að mormónakirkjan Kirkja
Jesú Krists hinna síðari daga heilögu
lét opinberlega af fjölkvæni í kring-
um 1890 flutti hópur mormóna sem
aðhylltist fjölkvæni til Mexíkó með
það fyrir augum að iðka siði sína án
afskipta bandarískra stjórnvalda.
Í þessum hópi var Alma Day-
er LeBaron eldri og flutti hann árið
1924 ásamt fjölskyldu sinni; tveim-
ur konum og átta börnum, til norð-
urhluta Mexíkó og byggði sér býlið
Colona Lebaron, LeBaron-nýlend-
una, í Galeana í Chihuahua og kom
trúarlegu samfélagi á laggirnar.
Ervil treystir sig í sessi
Þegar Alma geispaði golunni árið
1951 færðust völdin innan samfélags-
ins til elsta sonar hans, Joels LeBaron,
sem að lokum stofnaði samfélagið í
Kirkju frumburðar hinna fyrstu tíma
og flutti söfnuðinn um set til Salt Lake
City í Utah í Bandaríkjunum.
Á fyrstu árum söfnuðarins stóð
Ervil Joel næst hvað völd áhrærði en
þegar fram liðu stundir samanstóð
söfnuðurinn af um þrjátíu fjölskyld-
um sem bjuggu í Utah, samfélagi
sem nefndist Los Molinos og þar
sem meðlimir söfnuðarins höfðu
hreiðrað um sig á Baja-skaganum í
Kaliforníu.
En árið 1972 skiptu bræðurnir
með sér völdum innan kirkjunnar
og Ervil stofnaði nýja kirkju, Kirkju
lambs Guðs, í San Diego í Kaliforn-
íu. Sama ár fyrirskipaði hann að Joel
bróðir hans skyldi myrtur þar sem
hann var staddur í Mexíkó.
Söfnuðurinn á Baja-skaganum
féll í skaut yngsta LeBaron-bróður-
ins, Verlans, sem Ervil reyndi ítrek-
að að koma fyrir kattarnef næsta
áratuginn.
Slapp fyrir horn
Réttað var yfir Ervil og hann sak-
felldur í Mexíkó fyrir morðið á Joel
en dómnum var snúið vegna tækni-
galla. Reyndar var haft á orði að mút-
ur hefðu komið við sögu. Stuðnings-
menn Ervils gerðu í kjölfarið árás á
Los Molinos með það fyrir augum
að koma Verlan fyrir kattarnef.
Verlan var þá staddur í Níkar-
agva, fjarri góðu gamni, en Los Mol-
inos var lagt í rúst og tveir menn
lágu í valnum.
Aðrir leiðtogar sem predikuðu
með fjölkvæni voru mikill þyrn-
ir í augum Ervils og árið 1975 fyrir-
skipaði hann morð á einum slíkum,
Bob Simons, sem leitað hafði hóf-
anna sem klerkur hjá frumbyggjum
Ameríku. Ervil Lebaron fyrirskipaði
morð á öðrum leiðtoga fjölkvænis-
söfnuðar mormóna, Rulon C. All-
red, árið 1977. Þrettánda eiginkona
Ervils, Rena Chynoweth, sá um
drápið í félagi við aðra konu að nafni
Ramona Marston.
Réttað var yfir Renu vegna
morðsins og hún sýknuð af ákær-
um. Reyndar játaði hún á sig morð-
ið árið 1990 í endurminningum
sínum, The Blood Covenant, Blóð-
sáttmálanum. Í bókinni lýsti hún
einnig lífinu innan söfnuðar Ervils
og sagði að heilaþvottur og ótti
hefðu verið notuð til að halda með-
limum í skefjum.
Enginn óhultur
Ervil LeBaron fyrirskipaði einnig
morð á fjölskyldumeðlimum á með-
al eigin fylgismanna. Tíunda eigin-
kona Ervils, Vonda White, var sak-
felld og dæmt til lífstíðarfangelsis
fyrir morðið á Dean Grover Vest,
einu handbenda Ervils. Dean hafði
sér til saka unnið að hafa reynt að
yfirgefa söfnuðinn. Vonda ku einnig
hafa séð um að stytta Noemi Zarate
Chynoweth aldur. Noemi var ein
eiginkvenna Buds Chynoweth, eins
tengdafeðra Ervils en dóttir hans,
Lorna Chynoweth, var ein eigin-
kvenna Ervils. Snúið?
Noemi hafði gagnrýnt starfshætti
Ervils og sett ofan í við hann þegar
hún kvæntist Bud. Samkvæmt vitn-
um aðstoðaði Thelma Chynoweth
(fyrsta eiginkona Buds og móð-
ir Lornu Chynoweth) við drápið á
Noemi.
Ervil LeBaron var einnig bendl-
aður við morðið á sinni eigin dótt-
ur, Rebeccu. Rebecca var þá sautj-
án ára, þunguð af sínu öðru barni
og hafði látið í ljós vilja til að yfirgefa
söfnuðinn. Talið er að Eddie Mars-
ton (stjúpsonur Ervils) og Duane
Chynoweth (mágur Ervils) hafi kyrkt
Rebeccu í apríl 1977.
Boðorð um morð á óhlýðnum
Þann 1. júní 1979 var Ervil LeBaron
handtekinn af mexíkósku lögregl-
unni og framseldur til Bandaríkj-
anna þar sem hann var ákærður og
sakfelldur fyrir að hafa fyrirskipað
morðið á Allred. Árið 1980 var hann
dæmdur til lífstíðarfangelsis og dó
á bak við lás og slá 16. ágúst 1981.
Verlan, bróðir Ervils, sem Ervil
hafði ítrekað reynt að fá myrtan,
dó í umferðarslysi í Mexíkóborg
tveimur dögum síðar.
Ervil sat ekki auðum höndum
þann stutta tíma sem hann var í
fangelsi. Hann skrifaði 400 síðna
„biblíu“, Bók hinna nýju sáttmála,
þar sem var meðal annars að finna
boðorð sem kvað á um að myrða
ætti óhlýðna safnaðarmeðlimi,
sem var að finna á lista Ervils yfir
fólk sem átti að sendi yfir móðuna
miklu. Tuttugu eintök voru prentuð
og síðan dreift.
Klukkan fjögur síðdegis, 27. júní
1988, voru þrír á listanum drepnir
og átta ára dóttir eins þeirra. Duane
Chynoweth, fyrrverandi fylgismað-
ur Ervils, og átta ára dóttir hans
voru skotin til bana við útréttingar.
Eddie Marston, stjúpsonur Ervils
og böðull, var skotinn til bana, og
Mark Chynoweth, sex barna faðir,
var skotinn þar sem hann var við
vinnu á skrifstofu sinni í Houston
í Texas.
Af þeim sjö sem stóðu að baki
„klukkan fjögur morðunum“ voru
fimm sakfelld. Einn sakborninga,
Cynthia LeBaron, vitnaði gegn
systk inum sínum gegn því að njóta
friðhelgi.
Talið er að allt að 25 manns hafi
verið myrtir fyrir tilstilli fyrirmæla
sem Ervil gaf út þegar hann var á
bak við lás og slá.
„Sama ár fyrirskip-
aði hann að Joel
bróðir hans skyldi myrtur
þar sem hann var stadd-
ur í Mexíkó.