Dagblaðið Vísir - DV - 06.04.2011, Blaðsíða 16

Ráð til að borða meira brauð
Danir borða mikið af grófu rúgbrauði og hér
segir að fullorðnir ættu að borða 250 til
300 grömm af brauði og öðrum kornvörum
á dag.
n Veldu gott brauð svo þú hafir lyst á að
borða það.
n Kauptu passlegar stærðir svo það nái
ekki að verða þurrt og þú þurfir að henda
restinni.
n Veldu brauð sem er saðsamt en þar
má nefna brauð sem inniheldur mikið af
kolvetnum og trefjum. Þú getur fundið það
á þyngd brauðsins hvort það innihaldi mikið
af kolvetnum og trefjum.
n Þótt brauðið innihaldi sólblóma- eða
sesamfræ er ekki fullvíst að það sé hægt að
kalla það gróft brauð.
n Borðið ekki mikið af brauði með sól-
blóma- eða hörfræjum, því í þeim er tölu-
vert magn af þungamálminum kadmíum.
Kadmíum safnast fyrir í líkamanum og getur
haft slæm áhrif á nýrun.
n Skerið þykkar brauðsneiðar eða veljið
brauð sem er skorið í þykkar sneiðar. Ein
brauðsneið ætti að vera minnst 50 grömm.
n Borðið einnig brauð með heitum mál-
tíðum.
n Borðið brauð, líka rúgbrauð, sem milli-
máltíðir.
n Hendið brauði með myglublettum.
10-11 styrkir ABC
n „Mig langar að hrósa verslun 10-11
við Hverfisgötu. Þar eru til sölu góð-
gerðapáskaegg, framleidd af Freyju,
til styrktar ABC barnastarfi,“ stóð í
handskrifuðu bréfi sem barst
DV. Þar sagði bréfritari að til
eftirbreytni væri fyrir aðra
kaupmenn og framleiðendur
að velja sér góðgerða-
starf til að styðja í kring
um páska. Hann bætti
við að lítil túpa af tann-
kremi fylgdi hverju eggi.
Eldaðu mátu-
lega mikið
Ert þú einn af þeim sem átt erfitt
með að áætla hve mikinn mat þarf að
elda og býrð alltaf til aðeins of mikið
eða of lítið? Eða jafnvel einn af þeim
sem eldar fyrir heila herdeild þó það
séu aðeins tveir í mat? Þá ættir þú
að skoða síðuna lovefoodhatewaste.
com en þar er reiknivél sem finnur
út nákvæmlega hve mikið af hráefni
þú þarft í matseldina. Vefurinn var
stofnaður til að vekja fólk til umhugs-
unar um allan þann mat sem er hent
og fer til spillis en þar má finna ýmis
góð ráð til að komast hjá því. Á þann
hátt má bæði spara bæði pening og
hafa góð áhrif á umhverfið.
Vonbrigði mán-
aðarins
n „Máltíð mánaðarins var vonbrigði
mánaðarins,“ sagði svangur og von-
svikinn viðskiptavinur KFC. Eftir
langa vinnutörn fór viðskiptavinur-
inn um miðjan dag í bílalúgu KFC í
Faxafeni. Hann pantaði máltíð mán-
aðarins, svokallaðan Tower-borg-
ara, sem samanstendur af gosdrykk,
frönskum kartöflum og
kjúklingaborgara. Borg-
arinn reyndist kaldur
og þurr og bar þess
merki að hafa verið
búinn til í hádeginu.
„Ég var mjög svekkt eftir
að hafa borgað 899 krónur
fyrir máltíðina,“ sagði við-
skiptavinurinn.
SENDIÐ LOF EÐA LAST Á NEYTENDUR@DV.IS
LOF&LAST
Þak á reikninga vegna internets Vodafone hefur sett þær reglur hjá fyrirtækinu
að viðskiptavinir geta ekki stofnað til meiri kostnaðar en sem nemur 50 evrum, eða ríflega átta þúsund
krónum, vegna netnotkunar erlendis í farsímum. Viðskiptavinir geta látið hækka upphæðina í 150 evrur
eða 300 evrur ef þeir vilja nota netið áfram. Fram kemur í tilkynningu frá Vodafone að netráp í farsímum
hafi aukist til muna vegna tilkomu snjallsíma af ýmsu tagi. Mörg dæmi séu þess að fólk fái gríðarlega
háan símreikning í bakið þegar heim sé komið, vegna þess hve netnotkun sé dýr í mörgum löndum.
Dæmi sé um að einstaklingur hafi fengið reikning upp á 1,5 milljónir króna. Reglurnar eiga að vernda
viðskiptavininn en þær hafa verið við lýði á EES-svæðinu frá miðju síðasta ári í kjölfar tilskipunar Evrópu-
sambandsins.
16 | Neytendur Umsjón: Baldur Guðmundsson baldur@dv.is 6. apríl 2011 Miðvikudagur
Taktu þátt í flugkönnun Neytendasamtökin standa
fyrir lítilli könnun á meðal flugfarþega og hvetja alla neytendur til að
taka þátt. Í henni er spurt hvort þátttakendur hafi orðið fyrir barðinu á
töfum í áætlunarflugi. Spurningarnar lúta annars vegar að innanlands-
flugi en hins vegar að millilandaflugi til Evrópu, lengra en til Færeyja
eða Glasgow. Spurt er hversu oft farþegar hafi orðið fyrir seinkunum og
hvernig flugfélögin hafi brugðist við. Aðeins er um fimm spurningar að
ræða og er könnuninni því fljótsvarað.
Könnunin er opin til 23. apríl og verða niðurstöður hennar kynntar undir
lok mánaðarins, að því er fram kemur á ns.is.
Grænmeti, rúgbrauð, kartöflur og
vatn eru það sem ætti að vera uppi-
staðan í matnum okkar samkvæmt
matarpýramída sem dönsku neyt-
endsamtökin útbúa ár hvert. Pýra-
mídinn segir til um hvaða mat við
eigum að borða og í hvaða hlutföll-
um. Við vitum núna hvað er hollt og
gott fyrir okkur. Hins vegar getur það
reynst fólki erfiðara að breyta göml-
um vana og tileinka sér nýjar og betri
matarvenjur.
Á síðu sem danska Matvæla-
stofnunin heldur úti ásamt öðrum
opinberum stofnunum eru gefin
góð ráð um hvernig við getum tekið
upp heilsusamlegri matarvenjur en
hér eru ráðleggingar stofnunarinnar
um hvernig við getum bætt þessum
hollu matvælum inn í okkar daglega
neyslu.
n Fólki getur reynst erfitt að tileinka sér nýjar og betri matarvenjur n Hér eru
ýmis ráð sem danska Matvælastofnunin gefur um hvernig bæta má hollum
mat inn í daglega neyslu n Til dæmis er gott að halda matardagbók
Svona nærðu fram
betri matarvenjum
Ráð til að drekka
meira vatn
Þegar við drekkum vatn sjáum við líkam-
anum fyrir þeim vökva sem hann þarfnast
án þess að bæta við sykri. Bæði börn og full-
orðnir drekka allt of mikið af svaladrykkjum
með viðbættum sykri en rannsóknir sýna
samhengi á milli offitu og neyslu slíkra
drykkja. Með hverju glasi af sykurbættum
drykk sem við innbyrðum, aukast líkurnar á
yfirþyngd um 60 prósent. Það er því mikill
ávinningur í því að skipta út gosdrykkjum og
öðrum sætum drykkjum fyrir vatnið.
Nægilegt magn af vatni kemur auk þess í
veg fyrir að maður finni fyrir óþægindum svo
sem höfuðverk, einbeitingarskorti og svima.
Börn og fullorðnir ættu að drekka um það
bil 1,5 lítra af vökva á degi hverjum. Ef heitt
er í veðri eða maður stundar líkamsrækt
og svitnar þarf maður enn meiri vökva.
Of mikið magn af vatni getur þó verið
hættulegt og því varasamt að pína í sig
meira vatn en ráðlagt er.
Til þess að sjá líkamanum fyrir nægilegum
vökva upp á 1,5 lítra og um leið fá þau víta-
mín og steinefni sem við þurfum er hægt að
drekka eftirfarandi yfir daginn:
n 1 glas af hreinum ávaxtasafa
n ½ lítri af mjólkuvörum
n ½ lítri af kaffi (í mesta lagi, en kaffi er
vatnslosandi líkt og áfengi)
n Svalið þorstanum svo með vatni
Ráð til að bæta kartöflum inn í matardagskammtinn
n Kartöflur skulu taka meira pláss á matardisknum en kjöt. Reiknið með að minnsta kosti
300 grömmum af kartöflum á mann.
n Sjóðið stóran skammt af kartöflum og búið til kartöflusalat daginn eftir. Takmarkið
notkun á majónesi og sýrðum rjóma.
n Setjið kartöflur í nestisboxið, til dæmis sem álegg með kjötáleggi.
n Gerið ráð fyrir meira en einni bökunarkartöflu á mann. Látið framboðið ráðast af eftir-
spurn.
n Bökunarkartöflur geta verið sjálfstæð máltíð en þær má bera fram fylltar með skinku,
lauk og fitulítilli dressingu.
n Kartöflumús er vinsæl hjá yngstu kynslóðinni. Takmarkið þó smjör eða sleppið því alveg.
n Notið kaldar kartöflur í salat.
n Búið til kartöflusúpu og notið kartöflur í grænmetis- og fiskisúpur.
Hollur matur Með einföldum ráðum
getum við bætt matarvenjur okkar.
Banaslys af völdum áfengis eða vímuefna
n Á árunum 2005–2009 urðu 86 banaslys í umferðinni
n Áfengi, lyf og fíkniefni koma við sögu í 34 slysum, eða 40% banaslysa í umferðinni
n Lögleg lyf koma við sögu í 6 banaslysum, ein og sér eða með áfengi
n Oftast er um svefnlyf eða róandi lyf að ræða
n Ólögleg fíkniefni koma við sögu í 5 banaslysum, ein og sér eða með áfengi
n Amfetamín, alsæla, kannabis og kókaín hafa komið við sögu og amfetamínið oftar en hin
Ráð til að borða
meira af græn-
meti og ávöxtum
Jafnvel þótt maður viti að maður eigi að
borða minnst 300 grömm af grænmeti
og sama magn af ávöxtum á dag getur
verið erfitt fyrir suma að muna eftir
þessum matvælum. Ráð við þessu er að
skoða vel matarvenjur sínar og ágætis
leið til þess er að halda matardagbók
þar sem maður skrifar niður hvað maður
borðar yfir daginn og telja svo hve mikið
af ávöxtum og grænmeti maður hefur
innbyrt. Með þessu má auðveldlega sjá
hvað betur mætti fara. Grænmeti og
ávextir ættu að vera hluti af öllum mál-
tíðum dagsins sem og millibitum.
Gunnhildur Steinarsdóttir
blaðamaður skrifar gunnhildur@dv.is