Dagblaðið Vísir - DV - 06.04.2011, Blaðsíða 13

­starfsmanna­ Björgólf­ Thors­ á­ hlut­ í­
Given­shire­hafi­verið­tvær­hliðar­á­sama­
peningi,­ að­ tilgangur­ eignarhaldsins­
hafi­verið­sá­sami­en­á­ólíkum­tíma.
Misvísandi upplýsingar
Í­ gögnunum­ sem­ DV­ hefur­ undir­
höndum­eru­nokkuð­misvísandi­upp-
lýsingar­um­hluthafa­Hersis.­í­árshlut-
areikningi­ Hersis­ frá­ 30.­ júlí­ 2010­ eru­
eigendur­ félagsins­ sagðir­ vera­ þeir­
Andri­ Sveinsson,­ Birgir­ Már­ Ragnars-
son,­ Tómas­ Ottó­ Hansson,­ Þorvaldur­
Björnsson­og­Þór­Kristjánsson.­Í­hluta-
skrá­ sem­ fylgdi­ tilkynningu­ til­ ríkis-
skattstjóra­ um­ slitin­ á­ félaginu­ kom­
hins­ vegar­ fram­ að­ Björgólfur­ Thor­
hefði­keypt­allt­hlutafé­í­Hersi­þann­20.­
janúar­2008,­hlutafé­sem­var­að­nafn-
verði­ 830­ þúsund­ krónur.­ Kaupverðið­
er­ekki­tilgreint.
Í­ársreikningi­Hersis­fyrir­fyrri­hluta­
árs­kemur­fram­að­niðurfelldar­­skuldir­
félagsins­ nemi­ 70­ milljónum­ króna.­
Samkvæmt­ ársreikningi­ Hersis­ ­fyrir­
árið­ 2009­ var­ stofnað­ til­ umræddrar­
skuldar­árið­2009.­Ekki­er­tekið­fram­af­
hverju­ Hersir­ tók­ umrætt­ lán.­ Sá­ sem­
lánaði­ Hersi­ umræddar­ 70­ milljónir­
króna­var­Björgólfur­Thor­Björgólfsson­
samkvæmt­þeim­gögnum­sem­DV­hef-
ur­undir­höndum.­Björgólfur­virðist­því­
hafa­eignast­Hersi­með­því­að­leysa­fé-
lagið­til­sín­upp­í­skuldina.­Hersir­skil-
aði­tæplega­70­milljóna­króna­hagnaði­
á­ fyrri­ hluta­ árs­ 2010­ vegna­ þessarar­
niðurfærslu­ Björgólfs­ Thors­ á­ kröfu­
sinni­ á­ hendur­ félaginu.­ Með­ skulda-
niðurfærslunni­ eignaðist­ hann­ Hersi­
að­öllu­leyti.
Félaginu slitið í stað
gjaldþrotaskipta
Í­ álitsgerð­ frá­ endurskoðanda­ hjá­
KPMG,­Alexander­G.­Eðvardssyni,­sem­
dagsett­ er­ 9.­ ágúst­ þar­ sem­ tekin­ er­
­afstaða­ til­ slita­ félagsins­ segir:­ „Sam-
kvæmt­fyrirliggjandi­efnahagsreikningi­
er­ eigið­ fé­ félagsins­ neikvætt­ um­ sem­
nemur­um­36,5­milljónum­króna.­Hins­
vegar­ liggur­ fyrir­ yfirlýsing­ frá­ helsta­
kröfuhafa­félagsins­um­að­hann­sé­vilj-
ugur­til­að­kaupa­nýtt­hlutafé­í­félaginu­
gegn­skuldajöfnun­krafna­sinna.­Að­því­
gefnu­er­það­álit­okkar­að­ekkert­sé­því­
til­fyrirstöðu­að­félaginu­verðin­slitið.“­
Á­ hluthafafundi­ hjá­ Hersi­ þennan­
sama­dag,­9.­ágúst­2010,­var­svo­Hersi­
slitið.­ Undir­ þá­ fundargerð­ skrifuðu­
þeir­Andri­Sveinsson,­fyrir­hönd­Björg-
ólfs­ Thors,­ og­ Þór­ Kristjánsson,­ fyrir­
hönd­ Hersis.­ Í­ fundargerðinni­ segir:­
„Á­ fundinum­ var­ hins­ vegar­ upplýst­
að­ einn­ af­ kröfuhöfum­ félagsins­ [sem­
einnig­var­eini­hluthafi­félagsins,­Björg-
ólfur­Thor­Björgólfsson,­innskot­blaða-
manns]­ hefur­ lýst­ vilja­ sínum­ til­ þess­
að­fella­niður­kröfur­sínar­á­hendur­fé-
laginu­gegn­útgáfu­nýs­hlutafjár,­verði­
það­nauðsynlegt.­Í­því­ljósi­standa­all-
ar­líkur­til­þess­að­félagið­geti­staðið­við­
skuldbindingar­ sínar.­ Verði­ það­ hins­
vegar­ ekki­ raunin­ mun­ félagið­ verða­
gefið­ upp­ til­ gjaldþrotaskipta.­ Fyrir­
fundinum­lá­álitsgerð­endurskoðanda­
þess­ efnis­ að­ eignir­ félagsins­ hrökkvi­
fyrir­skuldum,­muni­kröfuhafi­félagsins­
breyta­kröfum­sínum­í­hlutafé.“
Félagið tæknilega gjaldþrota
Með­þessu­móti­hafði­Björgólfur­Thor­
eignast­ Hersi,­ félagið­ sem­ var­ í­ eigu­
nánustu­ samstarfsmanna­ hans­ og­
keypt­ hafði­ 1­ prósents­ hlut­ í­ Samson­
í­ blálok­ ársins­ 2005,­ og­ ákvað­ hann­
einnig­ að­ slíta­ skyldi­ félaginu­ í­ stað­
þess­ að­ gefa­ það­ upp­ til­ gjaldþrota-
skipta.­ Áhugi­ Björgólfs­ á­ félaginu­ er­
ekki­ mjög­ skiljanlegur­ í­ ljósi­ þess­ að­
hagnaður­félagsins­var­að­öllu­leyti­til-
kominn­vegna­niðurfærslu­á­skuld­sem­
hann­var­sagður­eiga­við­ félagið­ í­árs-
reikningi,­ eigið­ fé­ félagsins­ var­ nei-
kvætt­ um­ nærri­ fjörutíu­ milljónir­ og­
skuldir­ félagsins­ í­ ársreikningi­ árs-
ins­ 2010­ eru­ nærri­ fjörutíu­ milljónum­
hærri­ en­ skráðar­ eignir­ félagsins.­ Því­
virðist­ Björgólfur­ hafa­ eignast­ tækni-
lega­ gjaldþrota­ félag­ með­ skuldajöfn-
un­og­ákveðið­að­slíta­félaginu­um­leið­
frekar­en­að­láta­það­verða­gjaldþrota.
Þann­ 21.­ desember­ 2010­ gengu­
skilanefndarmenn­ Hersis­ svo­ frá­
hækkun­ á­ hlutafé­ félagsins­ ásamt­
Andra­ Sveinssyni,­ samverkamanni­
Björgólfs­ Thors,­ sem­ hefur­ umboð­
hans­ í­ málefnum­ Hersis.­ „Samkvæmt­
tillögu­ skilanefndar­ skulu­ nýir­ hlutir­
greiddir­ með­ skuldajöfnun,­ sbr.­ yfir-
lýsingu­hluthafa­þess­efnis­frá­9.­ágúst­
2010.“­ KPMG­ kvittaði­ því­ bæði­ upp­ á­
bókhald­Hersis­og­tók­þátt­ í­slitameð-
ferð­ félagsins­ í­ gegnum­ Jónas­ Rafn­
Tómasson,­lögfræðing­hjá­KPMG.
Ríkisskattstjóri undrandi
Embætti­ ríkisskattstjóra­ sá­ hins­ vegar­
ekki­skynsemina­í­þessum­viðskiptum­
og­ veitti­ skilanefnd­ Hersis­ aðeins­ lög-
gildingu­með­miklum­semingi,­ líkt­og­
áður­ segir.­ Áðurnefndur­ starfsmaður­
embættisins­ lýsti­ furðu­ sinni­ yfir­ við-
skiptunum­í­bréfi­til­Jónasar­enda­virð-
ast­þau­alls­ekki­hafa­farið­fram­á­við-
skiptalegum­forsendum.­
Í­bréfinu,­sem­finna­má­í­heild­sinni­
hér­til­hliðar,­sagði­Skúli:­„Ég­verð­enn­
að­ segja­ að­ ég­ skil­ ekki­ hvaða­ leik-
ur­ er­ þarna­ í­ gangi.­ Ef­ hann­ er­ í­ raun­
eini­ eigandi­ félagsins­ og­ jafnframt­
eini­kröfuhafi­er­auðvitað­eðlilegast­að­
hann­gefi­eftir­svo­mikinn­hluta­kröfu­
­sinnar­ strax,­ þannig­ að­ endurskoð-
andi­geti­með­góðri­samvisku­staðfest­
að­félagið­eigi­fyrir­skuldum.­Það­er­jú­
ein­ af­ forsendum­ fyrir­ því­ að­ löggilda­
megi­skilanefnd.­En­það­virðast­sumir,­
einkum­þeir­sem­helst­komu­þjóðinni­í­
ógöngur,­alltaf­þurfa­að­fara­pínulítið­á­
skjön­við­það­sem­er­eðlilegast­og­jafn-
vel­ skynsamlegast­ að­ gera.­ Mér­ finnst­
það­ satt­ að­ segja­ ótraustvekjandi,­ svo­
ekki­sé­meira­sagt,­þegar­eigandi­þessa­
félags­segist­ætla­að­„leitast­við­að­rétta­
af­ eigið­ fé­ félagsins­ gerist­ þess­ þörf­ til­
að­slitaferlið­geti­klárast“.“
Skúli­ samþykkti­ þó­ slitameðferð­
Hersis­ þó­ svo­ að­ hann­ segði­ að­ hann­
væri­að­„ganga­út­á­ystu­nöf­í­því­efni“.­
Fyrir­vikið­mun­slitameðferðin­á­Hersi­
fara­ fram­ á­ skrifstofum­ KPMG­ sem­
hluthafafundur­Hersis,­sem­Björgólfur­
Thor­ Björgólfsson­ á,­ valdi­ til­ verksins­
en­ ekki­ hjá­ óháðum­ skiptastjóra­ sem­
skipaður­ yrði­ af­ Héraðsdómi­ Reykja-
víkur­ í­ kjölfar­ gjaldþrots­ Hersis.­ Ætla­
má­að­ein­af­afleiðingum­þessa­verði­sú­
að­minni­upplýsingar­muni­koma­fram­
í­dagsljósið­um­eðli­starfsemi­Hersis­á­
síðastliðnum­árum.
Bréf forstöðumanns hjá ríkisskattstjóra
7. september 2010
„Sæll Jónas.
Já ég var að fara yfir þessi gögn og bið velvirðingar á hve málið
hefur tafist.
Ég verð enn að segja að ég skil ekki hvaða leikur er þarna í gangi.
Ef hann er í raun eini eigandi félagsins og jafnframt eini kröfuhafi
er auðvitað eðlilegast að hann gefi eftir svo mikinn hluta kröfu
sinnar strax, þannig að endurskoðandi geti með góðri samvisku
staðfest að félagið eigi fyrir skuldum. Það er jú ein af forsendum
fyrir því að löggilda megi skilanefnd. En það virðast sumir,
einkum þeir sem helst komu þjóðinni í ógöngur, alltaf þurfa að
fara pínulítið á skjön við það sem er eðlilegast og jafnvel skyn-
samlegast að gera. Mér finnst það satt að segja ótraustvekjandi, svo ekki sé meira sagt,
þegar eigandi þessa félags segist ætla að „leitast við að rétta af eigið fé félagsins gerist
þess þörf til að slitaferlið geti klárast“.
Vegna fyrri samskipta við þig trúi ég því að af hálfu skilanefndar verði unnið heiðarlega
að slitum félagsins og mun því löggilda skilanefndina þó ég sé að ganga á ystu nöf í því
efni. Af sérstökum ástæðum færð þú ekki bréfið fyrr en á mánudag.“
Kveðja/Regards
Skúli Jónsson“
Svar starfsmanns KPMG
8. september 2010
„Sæll Skúli.
Ég þakka traustið, en ætla að reyna að útskýra fyrir þér hver
staða félagsins er, a.m.k. miðað við þá skoðun sem ég [hef]
framkvæmt sjálfstætt.
Það eru tvær ástæður fyrir því hvers vegna þessi óvenjulega
leið er farin, en grundvöllurinn er auðvitað sá að óvissa er um
skuldbindingar félagsins.
Fyrra atriðið snýr auðvitað að því að nýr hluthafi kom að félaginu
á þessu ári og hann getur aldrei verið viss um hvaða skuldbind-
ingar kunna að hafa verið gerðar í tíð eldri hluthafa.
Seinna atriðið snýr auðvitað að því að nýr hluthafi kom að
félaginu á þessu ári [Björgólfur Thor, innskot blaðamanns] og hann getur aldrei verið
viss um hvaða skuldbindingar kunna að hafa verið gerðar í tíð eldri hluthafa.
Seinna atriðið snýr að því að á árinu 2006 ákvað félagið að taka þátt í fjárfestingaverk-
efni og veitti af því tilefni hlutafjárloforð að fjárhæð um 70 milljónir króna, skilyrt því að
aðrir hluthafar legðu fram hlutafé á móti. Hlutafjárhækkunin sem um ræddi var aldrei
kláruð, ekki greidd inn og þar af leiðandi ekki skráð. Ég tel því að allar skuldbindingar
félagsins vegna hlutafjárloforðsins séu fallnar niður, m.a. með vísun til 28. gr. laga nr.
138/1994, um einkahlutafélög, enda eru meira en fjögur ár síðan. Ef svo ólíklega myndi
vilja til að hækkun hlutafjár yrði talin lögmæt meira en fjórum árum síðar, þá er krafan
að mínu viti fyrnd, enda er almennur fjögurra ára fyrningarfrestur liðinn.
Það er því á grundvelli þessarar óvissu sem hluthafinn vill stíga varlega til jarðar, á þann
hátt að komi til þess að kröfulýsingar berist í bú félagsins á kröfulýsingarfresti, kröfur
sem skilanefnd myndi samþykkja, þá væri óheppilegt að hluthafinn væri búinn að af-
skrifa sínar kröfur og fengi því ekkert við slit félagsins.
Komi fram réttmætar kröfur í bú félagsins sem eru umfram það sem félagið ræður við,
þá er ljóst að skilanefnd ber að óska eftir gjaldþrotaskiptum, á grundvelli 5. mgr.88
ehfl., og mun það verða gert komi til þess.
Bkb, Jónas.“
Fréttir | 13Miðvikudagur 6. apríl 2011
Ríkisskattstjóri gáttaður
á fléttu Björgólfs Thors
Andri með umboðið Andri Sveinsson,
starfsmaður Björgólfs Thors, var einn af eig-
endum Hersis um tíma. Björgólfur veitti honum
jafnframt umboð sitt til að slíta félaginu eftir
að hann hafði eignast það sjálfur í fyrra.
Áttu meira en 20
prósent Hersir keypti hlut
í Samson í árslok 2005, eftir
að Magnús Þorsteinsson
hafði selt hlut sinn í félaginu.
Þá stóðu Björgólfs-
feðgar uppi með meira en 20
prósenta óbeinan eignarhlut
hvor í Samson og voru því
skilgreindir sem tengdir
aðilar samkvæmt reglum
bankans. Myndin var tekin í
Þjóðmenningarhúsinu árið
2002 þegar Samson keypti
Landsbankann.
Umboð
Björgólfs Thors
„Umboð – Frakkland, 7. ágúst 2010
Ég undirritaður, Björgólfur Thor Björg-
ólfsson kt. 190367-3479, veiti hér með
Andra Sveinssyni kt. 210971-3439, fullt og
ótakmarkað umboð mitt til að skrifa undir
öll skjöl og alla löggerninga er varða slit á
félagi mínu Hersir-ráðgjöf og þjónusta ehf,
kt. 600203-2070, þ.m.t. fundargerðir og
skjöl til opinberra yfirvald, svo að undir-
skriftin skuldbindi mig að lögum.
Allt sem Andri gerir fyrir mína hönd sam-
kvæmt umboði þessu, er jafngilt því að ég
hefði sjálfur gert. Umboð þetta gildir þar
til félaginu hefur verið formlega slitið, skv.
lögum. Björgólfur Thor Björgólfsson“