Dagblaðið Vísir - DV - 29.02.2012, Qupperneq 17

Dómstóll götunnar
Ég myndi vinna um það
bil frítt fyrir þjóðina
Þá mynd tók
ég af vefsíðu
Ólafur Ragnar Grímsson íhugar stöðu sína. – DVHildur Lilliendahl safnar niðrandi ummælum karla. – DV
Í skugga valdboðsins
„Já, ekki reykja. Ég ætlaði mér
alltaf að leggja þúsundkallinn til
hliðar þegar ég hætti sextán ára
að reykja.“
María Hildur Maack
53 ára í doktorsnámi
„Versla í Bónus, það er ódýrast.“
Lilja Rún
28 ára starfar með geðfötluðum
„Drekka vatn og fara á
bókasafnið.“
Hjördís Jónsdóttir
37 ára starfsmaður SINE
„Ekki eyða peningum í vitleysu.
Takið með ykkur nesti.“
Dagur Steingrímsson
19 ára þjónn
„Akkúrat það sem ég er að gera
núna. Skilja bílinn eftir og labba.
Ég safna saman því sem þarf
að útrétta á bílnum og geri allt í
einu, til að spara.“
Erla Vilborg Adólfsdóttir
64 ára atvinnulaus
Átt þú sparnað-
arráð til handa
lesendum DV?
A
f grein Þorvalds Gylfasonar hér
í blaði 17. febrúar sl. er ljóst að
okkur greinir á um hvort tekst
að gera tillögur stjórnlagaráðs
um nýja stjórnarskrá þannig úr garði að
þjóðin geti í atkvæðagreiðslu tekið af-
stöðu til hennar. Hann er bjartsýnn og
segir að stjórnlagaráð kunni að vinna
hratt og vel og allar úrtölur séu ástæðu-
lausar. Ég er hins vegar einn þeirra fjöl-
mörgu sem lýst hafa efasemdum. Í stað
þess að hefja þjark um þetta sýnist mér
hollast að hlíta dómi reynslunnar og
hann fellur væntanlega innan fárra
mánaða.
Í lok greinarinnar víkur Þorvaldur
að allt öðru og óskyldu máli, sem sé
skoðunum mínum á stjórn fiskveiða.
Með því að blanda persónu minni með
þessum hætti inn í atkvæðagreiðslu
um framangreindar tillögur, er mál-
inu drepið á dreif, en slíkt innlegg hefur
aldrei þótt gott í rökræðu – raunar ekki
umræðu almennt – enda er hún þá farin
að snúast um eiginleika manna en ekki
röksemdir. Gagnstætt rökum mínum og
ráðgjöf, segir Þorvaldur að mannrétt-
indanefnd Sameinuðu þjóðanna hafi í
álitsgerð árið 2007 komizt að þeirri nið-
urstöðu að stjórnkerfi fiskveiða bryti í
bága við mannréttindi – nánar tiltekið
26. gr. alþjóðasamnings um borgaraleg
og stjórnmálaleg réttindi frá 1979. Álitið
hafi verið birt „með bindandi fyrirmæl-
um til ríkisstjórnarinnar um að nema
mannréttindabrotaþáttinn burt úr fisk-
veiðistjórnarkerfinu“ en þeim fyrir-
mælum ekki verið hlýtt.
Liggur þá næst fyrir að líta nánar
á álitið sem ekki var einróma; af 24
nefndarmönnum töldu 6 að ekki hefði
verið brotið gegn mannréttindum.
Fyrst er rétt að geta þess, að álit
mannréttindanefndarinnar eru ekki
lagalega bindandi, en kunna að sjálf-
sögðu að hafa siðferðileg og pólitísk
áhrif. Þess eru mörg dæmi að ríki þar
sem lýðræði og mannréttindi eru í
heiðri höfð, hafi haft slík álit að engu,
meðal annars vegna óljósra fyrirmæla
og illa rökstuddra.
Í álitinu um fiskveiðistjórnarkerf-
ið er lagt til grundvallar að skipting
kvóta hafi verið miðuð við veiðireynslu
árin 1980–1983 og það viðmið síðan
haldizt. Þetta er rangt. Eftir 1983 hefur
stjórnkerfið margsinnis verið endur-
skoðað og breytingar gerðar allt fram á
þennan dag og enn er það til skoðunar.
Af þessum röngu forsendum er síðan
dregin sú ályktun að brotið hafi verið
það ákvæði í lögunum um stjórn fisk-
veiða, að nytjastofnar á Íslandsmiðum
séu sameign þjóðarinnar, orðum sem
hafa enga bitastæða merkingu í laga-
texta. Hér er ályktun mannréttinda-
nefndarinnar reist á röngum forsend-
um og studd orðum sem eru nánast
merkingarlaus – og hvað stendur þá
eftir? Þessi merkingarlausu orð á síðan
að festa í 34. gr stjórnarskrárfrumvarps
stjórnlagaráðs um að auðlindir lands
og sjávar sem eru ekki í einkaeign, séu
sameiginleg og ævarandi eign þjóðar-
innar. Og þetta frumvarp „stjórnlaga-
ráðs innsiglar ósigur Sigurðar Líndal
og Bjargar Thorarensen fyrir mann-
réttindanefnd SÞ.“ segir Þorvaldur og
þá væntanlega einnig ósigur minni
hluta nefndarmannanna. Hér er nú
hvorki hógværð né lítillæti fyrir að
fara, enda mælt í umboði hinnar nýju
valdastofnunar – stjórnlagaráðs. Í
skugga valdboðsins skal málið útkljáð
og allri rökræðu lokið.
Að lokum verður ekki komizt hjá
að nefna að ýmsir stjórnmálamenn og
fylgjendur þeirra telja lagatexta með
óljósum orðum og fögrum yfirlýsing-
um til prýði. Þeir fagna slíkum textum,
því að í skjóli þeirra gefst aukið svig-
rúm til pólitískra umsvifa, en hinu er
ekki gaumur gefinn að áður en var-
ir eru þeir orðnir hlífðarskjöldur geð-
þóttaákvarðana og spillingar.
Stuðningsmenn forseta Á meðan hópur stuðningsmanna Ólafs Ragnars Grímssonar kom sér fyrir inni á Bessastöðum til þess að afhenda honum áskorun um að bjóða sig
fram í fimmta skiptið, áttu þessir vélhjólakappar stund milli stríða við forsetabústaðinn og fengu sér að reykja. mynd Sigtryggur Ari JóHAnnSSonMyndin
Umræða 17miðvikudagur 29. febrúar 2012
1 Blaðamaður í slagsmálum við ljósmóður á fæðingardeild
Blaðamaðurinn Douglas Kennedy lenti
í átökum við nokkrar ljósmæður þegar
hann reyndi að yfirgefa fæðingardeild
með nýfæddan son sinn í New York.
2 Gekk fram á allsbera konu á Skólavörðustíg Í aðsendri grein
sem birtist í Fréttablaðinu segir Björg
Magnúsdóttir frá því þegar hún gekk
fram á nakta konu sem kastaði af sér
þvagi á Skólavörðustíg um liðna helgi.
3 Popparinn sótti fíkniefnin í fríi með fjölskyldunni Vissi ekki
að sterarnir væru ólöglegir.
4 „Sumir segja að þetta sé gamli Bubbi, ég veit það ekki“
Bubbi Morthens um nýja plötu sína,
Þorpið.
5 Heimilisfjármálin: Vörumst þessar gildrur Neytendur lenda oft
í gildrum þegar kemur að fjármálum.
6 Fékk barnleysið á heilann Rósa Hlín reyndi í fimm ár að eignast barn.
7 . Agné: „Ég vissi allan tímann að ég var ekki ófrísk“ Agné neitar
að hafa eignast barnið og hefur engar
útskýringar á því hvers vegna það þykir
vera sannað að hún hafi fætt barn.
Mest lesið á DV.is
Kjallari
Sigurður
Líndal
„Hér er nú hvorki
hógværð né lítillæti
fyrir að fara, enda mælt í
umboði hinnar nýju valda-
stofnunar – stjórnlaga-
ráðs.
H
agvöxtur eftir hrun hefur að
mestu leyti byggst á auknum
sjávarafla og einkaneyslu þeirra
sem skattgreiðendur björguðu
með fullri innlánstryggingu og verð-
tryggingin verndaði gegn eignarýrnun
eftir hrun. Á sama tíma hafa skuldsett
heimili neyðst til að ganga á séreignar-
sparnað sinn og taka rándýr yfirdrátt-
arlán til að standa í skilum með lán sem
enn á ný vaxa með ógnarhraða vegna
nýs verðbólguskots. Nú er svo komið
að 26 þúsund einstaklingar eru í alvar-
legum vanskilum við fjármálastofnanir
og önnur fyrirtæki og hafa aldrei verið
fleiri. Ljóst er að alvarleg skuldastaða
margra heimila mun verða ein helsta
hindrunin á leið okkar út úr kreppunni.
Sértæk skuldaúrræði og dómsúrskurðir
auka á misskiptinguna og reiðina í sam-
félaginu. Samstaða mun ekki nást nema
stjórnarflokkarnir hætti að kynda undir
ágreiningi og leiti sátta með almennri
leiðréttingu lána og afnámi verðtrygg-
ingar.
Enn á ný er ætlunin að bregðast við
skuldavandanum með því að taka sér-
staklega út einn hóp lántakenda. Nú á
að búa til enn eitt skuldaúrræðið fyrir
þá sem tóku sitt fyrsta lán eftir 2004.
Skuldaúrræði hinnar „norrænu velferð-
arstjórnar“ eru í anda frjálshyggjunnar,
þ.e. einstaklingsbundnar lausnir í gegn-
um dómskerfið og skuldaaflausn hjá
þeim sem eru í mestri neyð. Fordæmis-
gildi dóma er oftast takmarkað og þeir
auka misskiptinguna milli þeirra sem
ekki voru með nákvæmlega eins lán en
tóku á sig sama forsendubrestinn. Von
er á mörg þúsund málaferlum vegna
mögulega ólöglegra lána. Málaferli sem
nú þegar hafa dregið endurreisnina á
langinn og kostað fólk mikla fjármuni
og fyrirhöfn. Einstaklingar hafa verið
látnir sækja rétt sinn gagnvart fjár-
málafyrirtækjum en ekki öfugt – þvert
á loforðið um skjaldborg heimilanna.
Mikil og vaxandi reiði er í samfélaginu
með óréttlætið og misskiptinguna sem
sértæk skuldaúrræði ríkisstjórnarinnar
og þröng túlkun á dómum Hæstaréttar
hafa alið af sér.
Í Ástralíu og Bretlandi hefur verið
gripið til peningamillifærsluleiðarinn-
ar til bjargar bönkum. Ég hef áður rætt
um hana og Ólafur Margeirsson hefur
aðlagað hana að Íslandi. Peningamilli-
færsluleiðin felur í sér að Seðlabank-
inn gefur út skuldabréf fyrir kostnað-
inum af skuldaleiðréttingunni, þ.e. 200
milljarða, og lánar eignarhaldsfélagi
sínu sem greiðir skuldsettum heim-
ilum upphæðina. Slík skuldabréf eru
gefin út þegar fjármagna þarf halla á
ríkissjóði og telst því ekki vera „töfra-
bragð“. Heimilin eru síðan skylduð til
þess að fara með greiðsluna frá eignar-
haldsfélaginu í bankann og borga
niður höfuðstól lána sinna. Bankarnir
yrðu síðan að leggja 200 milljarða inn-
greiðslu heimilanna inn á reikning
hjá Seðlabankanum. Engin verðbólga
verður af völdum 200 milljarða milli-
færslunnar, þar sem peningarnir enda
hjá Seðlabankanum. Kostnaður af þess-
ari leið fellur á banka, lífeyrissjóði og
Íbúðalánasjóð sem fá lægri vaxtatekjur
af eignum sínum. Þess ber að geta að
ekki er hægt að fella niður allar skuldir
heimilanna, þar sem vaxtatekjur fjár-
málastofnana yrðu þá svo litlar að þær
yrðu gjaldþrota.
Björgum heimilunum
Kjallari
Lilja Mósesdóttir
Ég brá syni mínum
fyrir mér sem skildi
Megas vildi ekki taka í höndina á ráðherra Framsóknarflokksins. – Kastljós