Dagblaðið Vísir - DV - 09.07.2012, Side 2
Víkingarnir
snúa aftur
2 Fréttir 9. júlí 2012 Mánudagur
Blóðugur eftir
brotna flösku
Nærri 100 mál voru skráð og af
greidd hjá lögreglunni á höfuð
borgarsvæðinu frá klukkan 23:00 á
laugardagskvöld og fram til klukk
an 7 á sunnudagsmorgun. Lög
reglan sinnti til að mynda tveim
ur líkamsárásarmálum, í öðru
tilfellinu var maður skorinn með
brotinni flösku utan við skemmti
stað í miðborginni þannig að mik
ið blæddi úr handlegg. Upphaf
ið má rekja til ágreinings inni á
staðnum. Þá var maður sleginn
í höfuðið með glasi á dansgólfi
á skemmtistað í miðborginni og
hlaut hann við það skurði í andliti
og á hendi .Í báðum tilfellum voru
aðilar fluttir með sjúkrabifreiðum
á slysadeild en ekki er um alvar
lega áverka að ræða. Málin eru til
rannsóknar hjá lögreglu.
„Fjölvopnuð
kona“
Tilkynnt var um „fjölvopnaða“
unga konu fyrir utan skemmti
stað í miðborginni aðfaranótt
sunnudags. Konan var með hót
anir í garð dyravarða. Fram kom
að hún væri með piparúða, hníf
og kylfu. Konan fannst skömmu
síðar, þá með myndarlega stál
kylfu í handtöskunni. Í viðræðum
við varðstjóra viðurkenndi konan
að hafa verið með hníf skömmu
áður en lögreglu bar að en að
hún hefði tapað honum á hlaup
um en hnífnum hafði hún fundið
geymslustað milli brjósta.
Hún tók fram að hann hefði illa
tollað þar og ítrekað sigið niður á
maga og því fór sem fór. Það kom
ungu konunni, sem var nokkuð
ölvuð, á óvart að slíkur vopna
burður væri óheimill og að hún
yrði kærð fyrir að hafa umrædda
kylfu í fórum sínum.
55 fíkniefnamál
„Besta útihátíðin gekk mjög vel fyr
ir sig síðastliðna nótt,“ sagði Sveinn
K. Rúnarsson yfirlögregluþjónn á
Hvolsvelli, á sunnudag. Nærri fimm
þúsund manns voru á hátíðarsvæð
inu á Gaddstaðaflötum aðfara
nótt sunnudags. Fjórir voru fluttir
í fangageymslur vegna ölvunar og
fjórir voru fluttir í athvarf barna
verndar á Hellu ölvaðir en töluverð
ölvun var á svæðinu. Hátíðarhöld
gengu þó engu að síður vel fyrir sig,
að mati lögreglu.
Um 55 fíkniefnamál komu upp
á hátíðinni og nokkuð var um
pústra, en engar líkamsárásir hafa
verið kærðar. Þó gisti einn fanga
geymslur á föstudag, grunaður um
líkamsárás.
„Lögreglan er, heilt yfir, ánægð
með hátíðina sem fór að mestu
vel fram og má þakka það mörg
um samverkandi þáttum; góðu
skipulagi hátíðarinnar, öflugri gæslu
og síðast en ekki síst góðu veðri.
Í
slenskir auðmenn sem voru áber
andi fyrir efnahagshrunið haustið
2008 eru margir hverjir farnir að
sækja í sig veðrið að nýju. Þrátt
fyrir fjölmörg tilvik afskrifta og
niðurfellingar skulda standa þeir
margir upp sem stóreignamenn, nú
nokkrum árum eftir efnahagshrunið.
Milljarðaskuldum hefur verið velt á
herðar lánadrottna, sem í flestum til
fellum eru erlendir bankar, en oftar
en ekki er arðurinn sem fenginn var
úr fyrirtækjunum enn í vasa fyrrver
andi eigenda þeirra.
Losna undan milljörðum
Ekki liggur fyrir hversu miklar eign
ir fyrrverandi útrásarvíkingar lands
ins hafa til umráða eftir hrunið.
Flestir misstu sínar helstu eignir
þrátt fyrir að hafa haldið eftir mikl
um verðmætum. Ekki hefur verið
hægt að sækja arðgreiðslur fyrri ára
sem greiddar voru úr eignarhalds
félögum þessara einstaklinga sem
nú liggja eftir gjaldþrota. Hundruð
milljarðar króna hafa tapast með af
skriftum þessara fyrirtækja og nema
afskriftir tengdar helstu viðskipta
jöfrum landsins á fimmta hundrað
milljörðum króna, samkvæmt úttekt
sem birtist í helgarblaði DV síðast
liðinn föstudag.
Annað orð yfir tap
Orðið afskriftir þýðir í raun ekkert
annað en tap og þegar lán eru afskrif
uð er það sá sem lánaði fjármunina
sem tapar. Gert var ráð fyrir talsverð
um afskriftum þegar lán voru færð á
milli gömlu bankanna og þeirra sem
stofnaðir voru í kjölfar hrunsins. Það
tap skrifast á kröfuhafa gömlu bank
anna, sem eru að stærstum hluta er
lendir aðilar. Afskriftir í nýju bönk
unum skrifast hinsvegar á núverandi
eigendur bankanna, sem til að mynda
er ríkið í tilfelli Landsbankans.
Helsta ástæðan fyrir afskriftum
er sú að sá sem lánar peninginn sem
afskrifa þarf, metur það svo að það
borgi sig frekar að afskrifa en að ganga
harðar fram. Lánadrottnar telja sem
sagt betra að halda fyrirtækjunum lif
andi undir stjórn þeirra sem stofnuðu
til skuldanna frekar en að taka fyrir
tækin yfir. Mikið af afskriftunum eru
hinsvegar vegna fyrirtækja sem eiga
engar eignir og engum langar að eiga.
Kvótakóngar með tryggðar tekjur
Arðgreiðslur fyrri ára, úr fyrirtækjum
sem mörg hver eru nú gjaldþrota, og
eignir sem viðskiptajöfrarnir fengu
að halda vegna skuldauppgjöra við
Aðalsteinn Kjartansson
blaðamaður skrifar adalsteinn@dv.is
Atli Þór Fanndal
blaðamaður skrifar atli@dv.is
n Íslensku útrásarvíkingarnir snúa aftur n Verðmætar eignir og gamlar arðgreiðslur koma sér vel
Iðrun og endurreisn Guðmundur Ólafs-
son, hagfræðingur segir iðrun og refsingu
verða að fylgja upprisu og endurkomu.
Treysta víkingum Íslenskir bankar virð-
ast enn tilbúnir að lána stórum leikmönnum
íslensku útrásarinnar. Á meðan staðan er sú
er fátt óvænt við endurkomu víkinganna í
íslenskt atvinnulíf.
Bakkavararbræður
Bakkavararbræðurnir Lýður og Ágúst Guðmundssyn-
ir sáu á eftir stórum eignum í bankahruninu en þeir
voru meðal annars stærstu eigendur Exista, sem var
aðaleigandi Kaupþings banka. Þeir náðu að bjarga
fyrirtækinu sínu Bakkavör út úr Exista með nauðarsamn-
ingum sem gerðir voru við kröfuhafa félagsins, þrátt fyrir að einhverjir íslenskir
kröfuhafar hafi lýst yfir andstöðu sinni. Bakkavör Group var stærsta fyrirtæki landsins á
síðasta ári, með veltu upp á rúmlega 293 milljarða króna, samkvæmt umfjöllun
Frjálsrar verslunar um 300 stærstu fyrirtæki landsins í árslok 2011. Bræðurnir eru komnir
aftur á fullt skrið með fyrirtækið og eru farnir að gera sig breiða í íslensku viðskiptalífi.
Björgólfur Thor Björgólfsson
Björgólfur Thor Björgólfsson, sem var einn af stærstu hluthöfum
Landsbankans fyrir hrun, er einn þeirra manna sem verið hafa jafn
áberandi fyrir og eftir hrunið. Hann hefur frá hruni haldið því fram að
hann muni borga allar sínar skuldir og að ekkert verði afskrifað. Hann er
þó engu að síður tengdur fyrirtækjum sem hafa skilið eftir sig milljarða skuldir,
nærtækasta dæmið er að sjálfsögðu Landsbanki Íslands, þar sem hann var einn stærsti
eigandinn. Hann var þó ekki formlega hluti af stjórnendateymi bankans en faðir hans
og viðskiptafélagi sat þess í stað í stjórn bankans. Björgólfur er einn af ríkustu mönnum
landsins í dag en hann á verðmætar eignir bæði á Íslandi og fyrir utan landsteinanna.
Karl Wernersson Það stefnir í 90 milljarða
afskriftir hjá félögum sem tengjast Karli Wernerssyni. Þrátt fyrir það
er hann í góðum málum persónulega en hann er eigandi lyfjaverslan-
anna Lyfja og heilsu. Lyfjakeðjunni fékk hann að halda eftir að hafa
náð að semja um skuldir við Íslandsbanka. Lyf og heilsa veltir
milljörðum á hverju ári og er ljóst að fyrirtækið er mjög verðmætt. Karl hefur því fullar
forsendur fyrir því að koma með öfluga innkomu inn í íslenskt viðskipta líf að nýju, eins
og fyrir hrun, innan nokkurra ára.
Ólafur Ólafsson Afskrifa þurfti 64 milljarða hjá
félögum tengdum Ólafi Ólafssyni, sem jafnan er kenndur við
Samskip, eftir efnahagshrunið. Hann var maðurinn sem leiddi
S-hópinn við kaupin á Búnaðarbankanum í einkavæðingunni á fyrri
hluta síðasta áratugar. Hann fór hátt og fékk meira að segja Elton John
til að syngja í afmælinu sínu. Fallið var þó ekki svakalegra en svo að Ólafur á Samskip í
dag. Fyrirtækinu fékk hann að halda í skuldauppgjöri við Arion banka.
Bónusfeðgar Jón Ásgeir Jóhannes-
son og Jóhannes Jónsson stofnuðu til tugmilljarða
króna skulda í tengslum við Haga, Gaum, Baug og
1998 ehf. Félagið 1998 gat ekki staðið í skilum á skuld-
um sínum þegar það var tekið til gjaldþrotaskipta eftir
hrun. Afskrifa þurfti 30 milljarða króna. Félagið hélt utan um eignarhlut Jóns Ásgeirs og
fjölskyldu hans í mörgum verðmætustu fyrirtækjum landsins. Þrátt fyrir afskriftir,
gjaldþrota fyrirtæki og kyrrsetningu eigna er Jón Ásgeir þokkalega vel settur. Hann ekur
um á glæsibílum og býr ásamt eiginkonu sinni, Ingibjörgu Pálmadóttur, í einu dýrasta
og flottasta hverfi borgarinnar. Eignarhald á 365 miðlum, fjölmiðlasamsteypu Jóns
Ásgeirs er ekki farin langt en fyrirtækið er að mestu í eigu Ingibjargar. Þykjast margir sjá
fingraför Jóns á eignarhaldinu en hann starfar einmitt sem ráðgjafi hjá 365. Jóhannes
vinnur nú að opnun Iceland-verslana hér á landi. Það er því ekki annað að sjá en að þeir
feðgar séu aftur orðnir virkir í Íslensku atvinnulífi.
Víkingarnir snúa aftur
sína viðskiptabanka er meðal ástæða
fyrir því að auðmennirnir eiga aft
urkvæmt í íslenskt viðskiptalíf. DV
hefur áður fjallað um hvers vegna
erfitt getur reynst að teygja sig í vasa
útrásarvíkinganna og sækja þessar
greiðslur.
Þeir viðskiptamenn sem byggt
hafa fjárfestingar sínar á kvótaauð
æfum eru hvað best settir. Ekki aðeins
hafa þeir getað haldið arðgreiðsl
unum heldur hafa þeir fengið að
halda kvótanum sínum sem held
ur áfram að mala gull. Kvótaeigend
ur eins og Magnús Kristinsson, út
gerðarmaður í Vestmannaeyjum,
voru áberandi og fyrirferðamiklir í
íslensku athafnalífi á árunum fyrir
hrun en þeir notuðu margir hverjir
hagnað úr sjávarútvegi til fjárfestinga
í öðrum ótengdum greinum, eins
og bankastarfsemi. Þorsteinn Már
Baldvinsson, aðaleigandi Samherja,
eins stærsta útgerðarfélags Íslands,
var til að mynda stjórnarformað
ur Glitnis banka þegar hann féll en
hann var einn af eigendum bankans.
Iðrun forsenda upprisu
„Allir eiga sér endurreisn og upp
risu ef þeir iðrast og hafa tekið út
refsingu en sé það ekki þá eru það
vond skilaboð,“ segir Guðmundur
Ólafsson, hagfræðingur en DV leit
aði eftir mati hans á þýðingu þess
fyrir íslenskt atvinnulíf að stærstu
leikmenn útrásarinnar séu farn
ir að gera sig gildandi að nýju. Aðr
ir viðmælendur blaðsins tóku undir
þessi sjónarmið að afskriftir séu erf
iðar en oft illnauðsynlegar. Spurn
ingin sé þó hvort siðferðisleg endur
reisn íslensks atvinnulífs hafi átt sér
stað samhliða fjárhagslegri endur
skipulagningu.
Fjallað var um afskriftakónga Ís
lands í síðasta helgarblaði DV. Rétt
er að árétta að í þeirri umfjöllun sem
og hér, er fjallað um afskriftir í félög
um tengdum þeim aðilum sem hér
eru nefndir en ekki aðeins afskriftir á
persónulegri kennitölu þeirra. n
„Allir eiga
sér endur-
reisn og upprisu
ef þeir iðrast