Dagblaðið Vísir - DV - 29.07.2011, Blaðsíða 44
44 Verslunarmannahelgin 29. júlí – 2. ágúst 2011
„Ég geri þetta allar verslunarmanna-
helgar,“ segir Viktor Hólm. Hann fer
úr þriggja vikna sumarfríi með fjöl-
skyldu sinni í Danmörku til að starfa
við Þjóðhátíð í Vestmannaeyjum og
fer síðan aftur út að henni lokinni.
„Ég kem heim í viku til að vera sviðs-
stjóri á Þjóðhátíð,“ segir Viktor en í
starfi hans á Þjóðhátíð felst að sjá um
að allt gangi smurt fyrir sig á stóra
sviðinu. Þetta er þó breyting frá fyrri
verslunarmannahelgum Viktors því
venjulega fer hann bara með einu
bandi. „Eða þá eins og í fyrra þar
sem ég fór með þremur böndum frá
Prime-umboðsskrifstofunni. En yfir-
leitt hef ég bara verið að róta fyrir eitt
band og þá sér maður bara um það,“
segir Viktor sem byrjaði á rótinu árið
1997 með Skítamóral. „Ég hef oft ver-
ið að útskýra fyrir fólki hvort þetta sé
skemmtileg vinna. Þetta er náttúru-
lega bara vinna og maður lítur á hana
sem slíka. Þetta er ótrúlega skemmti-
leg vinna og maður er í góðum fé-
lagsskap. Manni líður vel í vinnu sem
maður kann og gerir vel og það á við
þessa vinnu hjá mér,“ segir Viktor.
Ölvað fólk hundleiðinlegt
Hann segir neikvæðu hliðar starfs-
ins vera ýmsar líkt og gengur og ger-
ist í flestri vinnu. „Það getur oft verið
hundleiðinlegt að eiga við ölvað fólk.
Ég hef alltaf sinnt þessu starfi edrú,
enda tolla menn ekki lengi í þessari
vinnu ef þeir ætla að fara í þetta upp
á djammið,“ segir Viktor sem segir
marga halda að líf rótarans sé enda-
laus drykkja og skemmtun. „Þetta er
náttúrulega vinnan þín og getur ver-
ið alveg hörkuvinna. Eins og hjá mér
þá er þetta hörkuvinna um þessa
verslunarmannahelgi. Það er undir-
búningur fyrir helgina og svo byrjar
kannski einn dagur hjá mér klukkan
fjögur og stendur til fimm, sex á nótt-
unni og maður er að vinna allan tím-
ann. Svo koma mjög auðveldir dag-
ar inn á milli, oft fer ég með Bubba
Morthens þar sem við erum með
einn gítar og hann tekur nokkur lög,
þannig að þetta er mjög mismun-
andi.“
Hann segir einkenna góða rót-
ara að þeir séu vel með á nótunum.
„Þetta snýst um að vera á tánum og
vita hvað þú ert að gera. Það skiptir
rosalega miklu máli að hafa yfirsýn,“
segir Viktor sem segir það fara eft-
ir tónlistarmönnunum hversu mik-
il vinnan er. „Sumir eru gríðarlega
háðir róturum og aðrir spá ekkert í
þetta. Ég fer stundum að vinna með
böndum sem eru alveg í skýjunum
yfir því sem maður er að gera, en
mér finnst ég ekki hafa gert neitt, því
flest þessara banda sem ég hef unnið
með mæta á staðinn og þá er búið að
stilla upp. Maður setur á þá gítarana
og þeir spila og svo leggja þeir frá sér
gítarana og þeir fara. Það er allt gert
fyrir þá. Þannig á það líka að vera, til
þess ertu með rótara.“
Ekki mikill tónlistarunnandi
Viktor segist ekki hafa farið út á
þennan starfsvettvang vegna tón-
listarinnar. „Ég er ekkert svo mikill
tónlistarunnandi. Ég kom inn í þetta
með Skímó-flokknum í gamla daga
sem félagi í raun og veru,“ segir Vikt-
or sem á margar góðar minningar frá
þessum ferðalögum sínum um land-
ið með hljómsveitum.
„Jú, það er góð bók í kollinum á
mér. Það eru fáir sem upplifa þetta
frá minni hlið – að vera edrú allan
tímann. Menn segja það vera galla
við mig að ég muni þetta allt,“ seg-
ir Viktor og hlær. „En það getur líka
verið kostur, þegar menn eru að
rifja upp fortíðina.“ Hann segir það
nokkrum sinnum hafa komið í sinn
hlut að reka hljómsveitarmeðlimi á
lappir og koma þeim aftur í bæinn
eftir erfiða helgi. „Jú, jú. Maður lif-
andi, það er mitt hlutverk. Þeir mega
eiga það þeir sem ég hef unnið með
að þeir hafa hlýtt mér þegar ég segi:
„Núna erum við að fara.“ – og þá
er farið. En stundum þarf að finna
þessa kalla svo þeir verði ekki eftir,“
segir Viktor.
Hann segir goðsögnina um hið
glysmikla líf rótara vera hálfsanna.
„Það eru til allar týpur af róturum.
Það eru til menn sem eru bara að
þvælast með og redda brennivíni og
kallast rótarar, svo eru til aðrir sem
hafa þetta meira sem vinnuna sína
og sinna henni faglega. Ég held líka
að verðmiðinn á mönnum sé eftir
því.“
Rótarar sem djamma
tolla ekki lengi í starfi
Allt gert fyrir þá Viktor segir rótara reyna
eftir fremsta megni að mæta kröfum tón-
listarmanna. Viktor Hólm Jónmundarson er
á fullu allar verslunarmannahelgar.
Rótarar geta haft mjög góð áhrif á hljómsveitirnar
sem fara oft fögrum orðum um þá. Einn frægasti
rótari Íslands er maður að nafni Ágúst Ágústsson.
Hann er oftast kallaður Gústi rót og var hann það
mikilvægur stórsöngvaranum Björgvini Halldórs-
syni og hljómsveitinni Brimkló að þeir sáu sér ekki
fært að koma saman aftur árið 2003 nema Gústi
væri með í för. „Gústi hefur náttúrulega unnið
með okkur frá upphafi og ég og hann höfum starf-
að saman allt frá árinu 1968. Það er ekki hugsandi
að gera svona án hans,“ sagði Björgvin í samtali við
Morgunblaðið árið 2003.
Gústi rót
Þegar tónleikunum er lokið og áhorfendur fara til
síns heima, eiga rótararnir ærið verk fyrir höndum.
Þeir setja upp tækjabúnaðinn fyrir tónleika og pakka
öllu saman eftir þá. Það virðist gleymast að á bak við
hverja góða hljómsveit er oftast nær góður rótari.
DV ákvað því að heyra í tveimur góðum róturum sem
hafa starfað við þennan bransa um árabil. Annars
vegar er það Steinar Snæbjörnsson, rótari og verk-
efnastjóri hjá Exton, og hins vegar Viktor Hólm Jón-
mundarson, rótari með meiru.
„Þetta er í raun bara mikil vinna,“
segir rótarinn Steinar Snæbjörnsson,
sem starfar sem verkefnastjóri hjá
Exton, þegar hann er spurður hvað
felist í starfi rótarans. „Dagurinn
minn byrjar venjulega klukkan tíu,“
segir Steinar sem mun fylgja Fjalla-
bræðrum til Vestmannaeyja í ár þar
sem þeir stíga á svið á Þjóðhátíð.
„Ég mæti í raun og veru til Eyja
á fimmtudagskvöldinu og nota það
kvöld til að gera mig kláran með allan
búnaðinn. Svo er ég vaknaður á há-
degi á föstudegi og fer að stilla upp á
sviðinu og er að því til klukkan fimm.
Svo hefst prógrammið með Fjalla-
bræðrum þegar þeir lenda í Eyjum.
Það fer í rauninni allur dagurinn í
þetta. Það þarf að klára að stilla upp
fyrir hljóðprufu og setja upp sprengj-
urnar fyrir tónleikana. Ég er að klára
þetta klukkan fimm og svo syng ég
með Fjallabræðrum. Þetta er svona
klukkutími fyrir tónleika og klukku-
tími eftir tónleika. Þetta er hálftíma
prógramm sem ég er að setja upp
fyrir,“ segir Steinar.
Hann segir alla geta verið rótara.
„Þetta er bara spurning um áhuga.
Það sem einkennir góðan rótara eru
tímasetningarnar. Þú þarft að vera
stundvís og umfram allt að mæta öll-
um kröfum tónlistarmannanna. Þú
þarft að leysa verkefnin sem tónlist-
armennirnir setja þér fyrir. Þeir eru
oft með einhverjar háfleygar hug-
myndir sem ég þarf að finna lausn-
ir á,“ segir Steinar sem segir það gefa
sér mest við þetta starf að skila góðu
verki. „Þess vegna tekur maður mik-
inn tíma í að undirbúa tónleika. Mér
finnst í rauninni gaman að öllu því
sem telst til harks í þessari vinnu,“
segir Steinar þegar hann rifjar upp
tónleikaferð sína með hljómsveitun-
um Vicky og Agent Fresco árið 2009.
Þá spiluðu sveitirnar á tónlistarhá-
tíðunum Eistnaflugi og Úlfalda úr
mýflugu. „Maður keyrir hringinn í
kringum landið, heldur tvenna tón-
leika og gistir í fellihýsi allan tímann.
Þetta var ótrúlega skemmtileg ferð.“
Finnst harkið skemmtilegast
Mikil vinna Steinar segir rótarastarfið í raun vera mikla vinnu.
Steinar Snæbjörnsson fylgir Fjallabræðrum:
Þeir sem
aldrei sjást
David Gilmore var rótari fyrir hljóm-
sveitina Pink Floyd áður en Nick Ma-
son bað hann um að ganga til liðs við
bandið sem gítarleikari.
Noel Gallagher var rótari fyrir
hljómsveitina Inspiral Carpets áður
enn hann gekk til liðs við Oasis.
Kurt Cobain var rótari fyrir grugg-
bandið Melvins áður en hann stofn-
aði sína eigin sveit, Nirvana.
Lemmy var rótari fyrir Jimi Hend-
rix áður en hann gekk til liðs við
hljómsveitina Hawkwind. Hann
stofnaði síðar Motörhead.
Billy Powell var rótari fyrir Lynyrd
Skynyrd áður en hann gekk í sveitina
sem píanóleikari.
Kliph Scurlock var rótari hljóm-
sveitarinnar The Flaming Lips áður
en bandið bað hann um að gerast
trommuleikari sveitarinnar.
Rótarar sem urðu frægir
Rótaði Kurt Cobain rótaði fyrir hljómsveitina Melvins áður en hann stofnaði Nirvana.
Orðið „rótari“ er
dregið af enska orðinu
„road“. Á enskri tungu
er rótari oftast nær
kallaður „roadie“
og hafa Íslendingar
snarað því gróflega í
rótara.