Dagblaðið Vísir - DV - 29.07.2011, Blaðsíða 54

54 | Viðtal 29. júlí – 2. ágúst 2011 Helgarblað
teiknimyndina. „Veiðið bara einn
fisk,“ segir Hrafn. „Veiðið hann sam-
an.“ Hann stendur upp, opnar ís-
skápinn og nær í grillaðan kjúkling
sem hann sker litla bita af til að nota
í beitu. Þrír litlir strákar með eina
veiðistöng, leikstjóri og blaðamaður
fara út á pall – sem er gamalt, ryðg-
að skipsdekk. Strákarnir klifra niður
stiga og að lítilli tjörn á lóðinni þar
sem nokkrir urriðar synda. Brátt er
einn búinn að bíta á.
„Þið skuluð sleppa honum, hann
er svo magur,“ segir Hrafn. Annar
fiskur bítur fljótlega á og Hrafn sér
um að ganga frá honum. Skilur hann
síðan eftir á bakka. Það á að grilla
hann síðar.
Dreymir kvenkyns engla
Hrafn býður upp á sýningarferð um
húsið áður en viðtalið heldur áfram.
Við förum í opið skýli við sjóinn
sem Hrafn byggði. Járnblómagarður
skreytir þakið. Ryðgað akkeri á litlum
hól. Viðarkettir upp við húsið. Heitur
pottur í kjallaranum. „Þetta er ekta
Benjamin Franklin-ofn,“ segir Hrafn
um ofn sem stendur í kjallaranum.
Þar er líka hægt að grilla. „Franklin
var uppfinningamaður og smíðaði
eldingarrofann.“
Gufubað. Gestaherbergi þar sem
dýnur liggja á hvítmáluðum klöpp-
um. Leynigöng virðast liggja úr vegg
þar – hver veit hvert? Þetta hús er
eins og völundarhús. Við göngum
upp á aðalhæðina og áfram upp á
þá næstu þar sem um hundrað leir-
englar skreyta veggi. Af hverju safnar
hann englum? „Það var verið að selja
hluti úr kirkju sem hafði hrunið í eld-
gosi á Filippseyjum og þar á meðal
engla. Ég keypti þá fyrir slikk. Mér
fór að þykja svo vænt um þá að ég fór
að kaupa fleiri engla.“ Dreymir Hrafn
stundum engla? „Mig dreymir bara
kvenkyns engla.“
Síðan förum við upp á þak en
leikstjórinn hefur látið útbúa stiga
þangað upp. Við horfum yfir. „Holds-
veikraspítalinn stóð þar sem kerfill-
inn er og allt þetta svæði sem er tyrft
hér fyrir ofan var náttúrugalleríið. Ég
myndi skilja að það hefði verið rifið
ef það væri einhver tilgangur með
þessu. En hér er bara enn ein gras-
flötin með engu á.“
Trúir á álfa og huldufólk
Hrafn talaði um bænir, eða frek-
ar kvæði, eftir Hallgrím Pétursson.
Hann safnar englum en dreymir
kvenkyns engla. Er hann ekki trúað-
ur?
„Ég trúi á álfana og huldufólkið
í steinunum hérna í kring. Því fyr-
ir mér er þetta „separate reality“;
það er að segja veruleikinn er eins
og maður skynjar hann. Það skynja
engir tveir sama hlutinn á sama hátt.
Það er kannski það sem gerir heim-
inn spennandi. Það er alltaf hægt að
sjá hann upp á nýtt og á þann hátt
er ég kannski trúaður. Ég trúi því að
það sé margt fyrir utan sjónsvið okk-
ar sem við vitum ekkert um. Ef það
er til einhver kraftur sem væri hægt
að kalla guð, sem gæti þá verið ein-
hvers konar rafmagnsbylgja eða vídd
sem við þekkjum ekki, þá trúi ég. En
ekki á guð sem er athyglissjúkur og
vill láta tilbiðja sig.“
Hefur leikstjórinn orðið var við
álfa og huldufólk í steinunum? „Já,
það er af því að ég kalla þá fram í
minni fantasíu. Ég trúi því. Ég leyfi
mér stundum að trúa mínu eigin
ímyndunarafli.“
Kúba og Taíland
Hrafn Gunnlaugsson var einhverju
sinni staddur á kvikmyndahátíð í Pú-
ertó Ríkó þegar hann ákvað að dvelja
á Kúbu í nokkra daga. Hann hafði
lengi heillast af ljóðum Federico
García Lorca og Pablo Neruda auk
þess sem hann segir spænskar og
suðuramerískar bókmenntir spenn-
andi. Hann langaði til að geta lesið á
frummálinu. Hann heillaðist af Kúbu
og í nokkur ár fór hann reglulega
þangað til að nema spænska tungu í
háskólanum í Havana.
Hrafn hefur síðustu ár farið
nokkrum sinnum til Taílands til að
nema taílensku við Chulalacorn-
háskólann í Bangkok. „Taíland hef-
ur alltaf heillað mig meira en önnur
lönd. Það er kannski þessi afstaða:
Að hið mjúka sigri hið harða, sem
er einmitt hugmyndin í Hrafninn
flýgur; þessi mýkt sem hið búddíska
þjóðfélag býr til. Og kannski þetta
lífsform – virðingin fyrir lífinu, um-
burðarlyndi og tillitssemi sem er svo
fjarlægt þessum hrotta sem ég var í
gamla daga.
Ég hef verið að velta fyrir mér
búddismanum og jóganu. Svo finnst
mér taílenskur matur besti matur
sem hægt er að borða. Hann er svo
mikið byggður upp á marineringu í
alls konar ediki sem er fengið úr kók-
os, ananas, kóríander og fleiru. Það
er til svo mikið af kryddum í Taílandi.
Þegar ég var í háskólanum í Bang-
kok var ég í skólanum frá kortér yfir
átta á morgnana til tvö á daginn og
svo voru matreiðslukúrsar frá fimm
til sjö.
Þarna er kominn einn túristi í við-
bót, sérðu,“ segir Hrafn. Svartklædd
kona með svarta, síða fléttu gengur
hægum skrefum fram hjá húsinu og
niður að sjó. Gæti verið atriði úr bíó-
mynd.
Þjófóttur fíll
Hann rifjar upp eftirminnilegt at-
vik í Bangkok. „Ég stóð á götuhorni
og hafði stungið appelsínu í vasann.
Ég fann allt í einu að einhver var að
róta í vasanum og hélt ég væri að
fara að grípa vasaþjóf og sneri mér
eldsnöggt við. Þá var þetta fíll sem
hafði séð appelsínuna standa upp
úr vasanum. Þetta var mjög skrýtin
upplifun. Það voru byggingarfram-
kvæmdir þarna og fíllinn var notaður
til að lyfta staurum. Eigandinn hafði
greinilega farið að huga að öðru og
þá hafði fíllinn rölt yfir til mín.“
Hrafn segir að eftir því sem hann
fari til fleiri landa því skýrari sýn fái
hann á eigið land og eigin menn-
ingu. „Maður skilur hana betur. Ég
skil betur hvað Íslendingasögurnar
og þessi arfur sem við eigum er mik-
ilvægur ef við ætlum að vera þjóð. Ég
held að þetta týnist einn daginn ef
við pössum ekki betur upp á arfinn
og Ísland verður partur af því sem
kallast fjölmenningarþjóðfélag sem
ég veit eiginlega ekki hvað er. Ég held
að sérhver menning sé merkileg út af
fyrir sig en það er ekki nauðsynlegt
að hræra þessu öllu saman í einn
nornapott.“
Feðgarnir læra á píanó
Hrafn lærir ekki bara taílensku. Hann
lærir á píanó eins og sonurinn. „Þetta
er að koma. Ég æfi mest „theme“ úr
kvikmyndum af því að ég þekki þau.“
Hann nefnir Lara’s Theme úr Doctor
Zivago og Love Theme úr The God-
father. „Ég á frekar auðvelt með að til-
einka mér tónlist og læri lög utan að
um leið og ég heyri þau.“
Uppáhaldslagið? „Það lag sem mér
finnst skemmtilegast að spila á píanó-
ið er Famous Blue Raincot eftir Leon-
ard Cohen og Love Theme úr The
Godfather. Það er alveg yndislegt.“
Vill bæta fyrir misgjörðir sínar
Leikstjóri um 30 kvikmynda. Fimm
barna faðir. Nemandi. Ferðalangur í
þessu lífi. Hver er stærsti draumur-
inn í dag? „Það er svo margt sem ég
á óuppgert. Mig dreymir um að áður
en ég fer frá nái ég að sættast við til-
veruna, verði kominn á lygnan sjó
og búinn að bæta fyrir misgjörðir
mínar; þann hrottaskap sem ég hef
stundum sýnt í gegnum lífið. Það
þurfti kannski vegna þess að mað-
ur hefur ekkert sinn vilja í gegn sem
leikstjóri nema stundum að setja
hnefann í borðið. Myndirnar hefðu
aldrei orðið það sem þær eru nema
af því að maður eiginlega lagði lífið
að veði í hvert skipti.“
Farmaður á landi
Sjórinn er lygn þennan júlídag. „Það
er líka gaman þegar brimar. Það er
fátt sem hefur heillað mig meira en
þegar brimið gengur yfir húsið.“
Hvað er sjórinn í huga Hrafns
Gunnlaugssonar? „Þegar ég var
krakki ætlaði ég að verða farmaður
og sigla um öll heimsins höf. Hafið
bláa hafið hugann dregur, hvað er
bak við ystu sjónarrönd? Ég hef oft
velt því fyrir mér hvað væri bak við
ystu sjónarrönd. Það er það sem ég
hef oft verið að leita að. Þess vegna
hef ég farið um allan heiminn. Það
hafa verið forréttindi sem hafa fylgt
mínu starfi sem kvikmyndaleikstjóri
að mér hefur verið boðið á kvik-
myndahátíðir á ótrúlegustu stöðum
á jarðkringlunni.
Ég sé bara annað fjall fram und-
an eftir hvert fjall sem ég hef klifið.
Ég hef alltaf verið farmaður í sjálfum
mér og að því leyti líka hef ég algjör-
lega breytt um stíl eftir hverja mynd.
Þá hef ég gert allt öðruvísi mynd.
Hrafn Gunnlaugsson hefur aldrei
farið að gera myndir eftir Hrafn
Gunnlaugsson.“
Er lífið eins og leikrit? Bíómynd?
„Lífið er eins og leikari sem fer upp
á svið og ólmast þar. Ég upplifi mik-
ið lífið á þennan hátt. Það koma kafl-
ar og svo skiptist leikritið. Maður er
ungur og svo eldist maður. Ég held
að vandinn við að vera ungur sé að
maður er ekki nógu gamall til að
kunna að njóta þess.“
Hrafn Gunnlaugsson er 63 ára.
Á ungan son. Er námsmaður. Á sína
drauma, hvort sem þeir tengjast
mögulegri bíómynd eða kvenkyns
englum.
„Mig dreymir bara
kvenkyns engla.
Vill bæta fyrir misgjörðir sínar Hrafn
segist stundum hafa sýnt hrottaskap.
Miklir vinir Aron og Hrafn á Edduverð-
laununum í febrúar.
MynD RóbeRT Reynisson