Dagblaðið Vísir - DV - 04.11.2011, Blaðsíða 40

Þ
að sem okkur langaði að
gera var að upphefja þenn-
an hóp vegna þess að lang-
fæstar stelpur eru með mik-
ið sjálfstraust og mótaða
sjálfsmynd á unglingsárunum, og
okkur langaði að hafa áhrif á það,“
segir Kristín Tómasdóttir, höfundur
bókarinnar Stelpur A–Ö Upplýsinga-
brunnur fyrir forvitnar stelpur, að-
spurð hvers vegna hún fór að skrifa
fræðslurit fyrir stelpur. Í fyrra gaf
hún út bókina Stelpur! ásamt Þóru
Tómasdóttur systur sinni en sú bók
er einnig upplýsingarit fyrir stelpur,
sérstaklega á unglingsaldri. Kristín
tekur á móti blaðamanni á heimili
sínu snemma morguns en hún hafði
varað við því að hún yrði örugglega
með hafragraut í hárinu. Að vel at-
huguðu máli kemur blaðamaður þó
ekki auga á hafragrautinn.
Kristín er kvenskörungur mik-
ill og lætur sig margt varða. Hún er
með B.A.-gráðu í sál- og kynjafræði
og hefur lagt stund á mastersnám í
opinberri stjórnsýslu. Ásamt því að
ráðleggja ungum stúlkum um lífið
og tilveruna þá starfar Kristín sem
ráðgjafi hjá Geðhjálp. Hún er fram-
kvæmdastjóri Landsambands æsku-
lýðsfélaga og gegnir einn-
ig stöðu formanns Félags
einstæðra foreldra.
Byggð á spurningum
stelpna
Þegar systurnar kynntu
bókina sína í félagsmið-
stöðvum í fyrra héldu
þær að hún væri tæm-
andi viskubrunnur, en það
kom þó á daginn að svo var
ekki. „Við buðum stelpun-
um upp á að skrifa svona
tabú spurningar á blað og
þar fengum við ótrúleg-
an hafsjó af merkilegum
spurningum. Ég var alltaf
með bókina okkar og vitn-
aði mikið í hana og við náðum vissu-
lega að spanna mjög margt í fyrri
bókinni. En þarna komu bara „con-
crete“ spurningar sem okkur fannst
vanta svör við. Bókin er í rauninni
þeirra bók. Þetta eru þeirra spurn-
ingar og ég bara svara þeim,“ segir
Kristín til að lýsa því hvernig bókin
er uppbyggð. Hún segir að eðlilega
hafi mikið af spurningum um kyn-
líf og kynþroska komið upp, en það
var einnig mikið um djúpar pæling-
ar, til dæmis um eftirsjá, samskipti og
stjórnmál. Þrátt fyrir að Kristín hafi
skrifað bókina ein þá gerði hún það
fyrir hönd þeirra Þóru og svörin eru í
fyrstu persónu fleirtölu.
Ýmislegt gæti komið
Þóru á óvart
Aðspurð segir Kristín að
þær hafi eiginlega tengt við
allar spurningarnar í bók-
inni en vissu þó alls ekki
svörin við öllu. Sum svörin
vísa í persónulega reynslu
og segir Kristín bókina
vissulega verða persónu-
legri fyrir vikið. „Til dæmis
þegar ég var að skrifa um
að plokka augabrúnirn-
ar þá mundi ég eftir því
þegar ég var lítil þá rakaði
ég helminginn af auga-
brúnunum í einhverri til-
raunastarfsemi. Ég vissi
ekkert hvað ég var að gera. Ég
var svona átta, níu ára og það var gert
endalaust grín að mér því ég var með
hálfar augabrúnir ógeðslega lengi.“
Kristín setti þessa reynslusögu í bók-
ina svo hún gæti verið öðrum stelp-
um víti til varnaðar.
„Ég held að Þóra sé svolítið stress-
uð yfir þessu,“ segir Kristín hlæjandi
og vísar þar í reynslusögurnar í bók-
inni. „Hún veit ekkert alveg allt. Hún
er ekki búin að lesa hana alveg frá a
til ö. Það gæti verið eitthvað í henni
sem kemur henni á óvart.“
„Er í lagi að við krúnurökum
okkur?“
Þóra er þremur árum eldri en Krist-
ín en miðað við hvað þær systur
hafa unnið mikið saman þá kemur
blaðamanni á óvart að heyra að þær
hafi alls ekki verið vinkonur á ung-
lingsárunum, heldur þvert á móti.
„Þóru fannst ég alveg gjörsamlega
óþolandi. Það var ekki fyrr en ég var
svona sautján að ég varð gjaldgeng.
Ég hermdi mjög mikið eftir henni en
hún var ekkert skemmtileg við mig.
Það er alveg ótrúlegt að mér hafi þótt
eitthvað mikið til hennar koma sko,“
segir Kristín. Hún viðurkennir að
þær systurnar hafi verið uppreisn-
argjarnir unglingar og oft dansað á
línunni, eins og hún orðar það. Hún
vill þó ekki meina að þær hafi verið
vandræðaunglingar heldur hafi þær
þekkt sín mörk. „Við tékkuðum vel
á því hvar mörkin lægju. Við spurð-
um til dæmis ekki hvort við mætt-
um krúnuraka okkur, við gerðum
það bara og athuguðum þannig við-
brögðin.“
Hún viðurkennir að foreldrar
þeirra hafi oft verið ráðalausir eins
og gengur meðal foreldra en að þær
hafi engu að síður hlotið mjög gott
uppeldi.
Systurnar eru þrjár, en Sóley Tóm-
asdóttir borgarfulltrúi er elst þeirra.
Kristín segir að systkinauppeldi hafi
verð ríkjandi í þeirra hópi og sé enn.
Þær hika ekki við að gagnrýna hver
aðra en þola illa gagnrýni frá öðrum
gagnvart hver annarri.
Fyrir alla sem upplifa sig sem
stelpur
Kristín segir að bókin sé hugsuð sem
leiðarvísir, því stuðningur á ung-
lingsárunum sé alltaf mikilvægur.
Hún bendir á að ekki eigi allar stelp-
ur eldri systur eða foreldra til að leita
til og því vanti þær oft upplýsingar.
Bókinni er ætlað að mæta þeirri upp-
lýsingaþörf.
Kristín segir bókina þó alls ekki
eingöngu ætlaða unglingsstúlkum
á aldrinum tólf til átján ára. Heldur
höfði hún til allra sem upplifi sig
sem stelpur og í þeim hópi eru bæði
mömmur og ömmur. Hún segir bók-
ina oft nýtast sjálfri sér í allri umræðu
við vinkonur sínar. „Ég lendi oft í því
í daglegu tali að vitna í bækurnar
eða upplýsingar sem ég varð mér út
um meðan á skrifum stóð. Til dæm-
is kaflinn um ástarsorg, hann hefur
oft nýst ef einhver nákominn mér er
í ástarsorg,“ segir Kristín en í bókinni
er tekið vel á slíkum málum. Hún
viðurkennir að hún sé mikil áhuga-
manneskja um ástina og ástarsorg.
Hjálpar fólki í ástarsorg
Sem ráðgjafi hjá Geðhjálp hefur
Kristín séð um sjálfshjálparhópa fyr-
ir fólk sem er í ástarsorg og hjálpað
því að vinna úr henni. „Það sem við
gerum er að að ýta undir að fólk taki
ástarsorg alvarlega, sé meðvitað um
afleiðingar ástarsorgar og að fólkið í
kringum fólk í ástarsorg hlúi vel að
því eins og það myndi hlúa að fólki
í sorg yfir höfuð.“ Kristín bendir á
að afleiðingar ástarsorgar séu með-
al annars þunglyndi, depurð, þrá-
hyggja og svefnleysi. Fólk leitar sér
því yfirleitt frekar hjálpar vegna þess-
ara kvilla en áttar sig ekki á þeir gætu
tengst ástarsorg fyrr en farið er að
greina vandann.
Ástarsorg getur mótað líf fólks
„Ástarsorg er í raun hálfgert áhuga-
mál hjá mér. Sérstaklega hvað þetta
er stórt mál í lífi margra og hvað ást-
arsorgin hefur ótrúlega mikil áhrif.
Ástin er eitthvað sem unglingsstelp-
ur pæla fáránlega mikið í og mót-
ar þeirra líf mjög mikið. Ein ástar-
sorg þegar þú ert þrettán ára getur
haft veruleg áhrif á ástarlíf viðkom-
andi það sem eftir er,“ segir Kristín.
En þekkir hún ástarsorgina af eig-
in raun? „Já, ég hef lent í ástarsorg,
blessunarlega, enda er það lærdóms-
ríkt ferli. Aftur á móti er ég ekki í ást-
arsorg í dag,“ segir Kristín og brosir
eins og ástfangin ung kona. Hún vill
ekki ræða það frekar en heldur áfram
að brosa.
„Ástin getur verið ótrúlega góð og
hún getur líka verið súr. Maður tek-
ur áhættu með því að vera ástfang-
in, áhættu sem felst í því að geta lent
í ástarsorg. Ég held að það sé eitt-
hvað sem margir lenda í einhvern
tíma á ævinni. Ég vorkenni svolítið
fólki sem hefur ekki lent þar því þeg-
ar á botninn er hvolft þá styrkir ástar-
sorgin þann sem fyrir henni verður.“
Skemmtilegast að vera
mamma
Kristín ólst upp í Noregi frá sjö ára
aldri til fjórtán ára aldurs og hún seg-
ir það hafa verið mjög erfitt fyrir sig
að flytja aftur heim til Íslands. Það
hafi verið svolítið eins og að skipta
um líf. Það var henni erfitt að skilja
við norsku vinina og í raun þurfti
hún að fara í gegnum ákveðið sorg-
arferli sem tók hana langan tíma að
vinna úr. Hún var þó heppin að lenda
í góðum vinahópi á Íslandi sem gerði
henni þetta auðveldara fyrir og hef-
ur haft jákvæð áhrif á hennar líf allar
götur síðan.
Á meðan blaðamaður spjallar við
Kristínu pípir síminn hennar. Það
eru skilaboð frá Sóleyju systur henn-
ar. Hún er stödd í útlöndum og vill
vita hvaða stærð Mattías, tveggja ára
sonur, Kristínar notar af fötum. Hún
svarar því um hæl. Kristín ljómar öll
þegar hún talar um son sinn. „Matt-
ías er bara yndislegur og ég veit ekki
hvar ég væri án hans. Það skemmti-
legasta í lífi mínu er að vera mamma,“
segir Kristín og brosir.
40 | Lífsstíll 4.–6. nóvember 2011 Helgarblað
Icelandair hótel Klaustur
Veislumáltíð
milli jökla
Villibráðarhlaðborð
Laugardagskvöldin
12., 19. og 26. nóvember
7.450 kr.
Gisting í tveggja manna herbergi,
hlaðborð og morgunverður
14.900 kr. á mann.
Jólamatseðill
Glæsilegur fjögurra rétta hátíðar­
matseðill aðeins þessa tvo daga.
Laugardagskvöldin
3. og 10. desember
6.990 kr.
Gisting í tveggja manna herbergi,
jólamatseðill og morgunverður
10.150 kr. á mann.
Borðapantanir:
Sími 487 4900 eða
á klaustur@icehotels.is.
Sérkjör á mat og gistingu fyrir hópa
ofangreindar helgar.
Rakaði af sér auga-
brúnirnar átta ára
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
solrun@dv.is
Viðtal
n Kristín Tómasdóttir var að gefa út bókina Stelpur A-Ö n Svörin í bókinni
byggja mörg á eigin reynslu n Hjálpar fólki að takast á við ástarsorg
Upplýsingabrunnur
Kristín segir bókina
höfða til allra þeirra sem
upplifa sig sem stelpur,
mömmur og ömmur eru
þar ekki undanskildar.
Uppreisnargjörn Kristín viðurkennir að foreldrar hennar hafi oft verið ráðalausir yfir upp-
átækjum systranna. Þær dönsuðu vel á línunni, eins og hún orðar það. mynd SigTryggUr Ari