Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.2014, Blaðsíða 16

Helgarblað 7.–10. mars 201416 Fréttir
Engar hótanir en
óljós skilaboð frá ESB
Framhald aðildarviðræðnanna virðist alfarið í höndum Íslendinga
E
nn stendur til að slíta aðildar-
viðræðum Íslands við Evrópu-
sambandið eins og tillaga ut-
anríkisráðherra gerir ráð fyrir.
Tekist hefur verið á um í fram-
haldinu af tillögunni hversu auðvelt
er fyrir Ísland að hefja aðildarferli að
nýju. Sé ferlið skoðað í heild sinni, allt
frá því að Alþingi samþykkti að sækja
um aðild og til dagsins í dag, kem-
ur í ljós að það er afar umfangsmik-
ið. Þegar er búið að loka ellefu samn-
ingsköflum af 33 en enn hefur Ísland
ekki afhent sambandinu samnings-
afstöðu sína í fjórum köflum. Þar á
meðal eru kaflar um sjávarútveg og
landbúnað sem eru þeir kaflar sem
flestir telja mikilvægustu kaflana í
samningaviðræðunum.
Misvísandi skilaboð frá ESB
Tilraunir stjórnarinnar til að keyra
málið í gegn á þinginu hafa sætt mik-
illi gagnrýni og hafa stjórnarand-
stöðuþingmenn spurt af hverju mikil-
vægt sé að draga umsóknina til baka
með svona miklum hraða. Útskýr-
ingar stjórnarliða á því eru að ekki sé
hægt að halda viðræðunum í lausu
lofti. Sigmundur Davíð Gunnlaugsson
forsætisráðherra vísaði til þess í viðtali
í Kastljósi í vikunni að þrýst hafi verið
á ríkisstjórnina að taka ákvörðun.
Ekki liggur fyrir hvenær sú krafa
kom fram en stækkunarstjóri Evrópu-
sambandsins, Stefan Füle, hefur sagt
að Ísland stjórni ferðinni. Skilaboð-
in hafa hins vegar alls ekki verið skýr.
José Manuel Barrosso, forseti fram-
kvæmdastjórnar sambandsins, hef-
ur til að mynda sagt að klukkan tifi og
það sé allra hagur að ákvörðun verði
tekin án frekari tafa. Matthias Brink-
mann, sendiherra Evrópusambands-
ins á Íslandi, segir hins vegar engan
þrýsting vera af hálfu Evrópusam-
bandsins. „Það er algjörlega undir Ís-
landi komið að ákveða þetta og við
komum ekki nálægt slíku. Þetta er
ákvörðun Íslands, íslensku þjóðarinn-
ar og ríkisstjórnar hennar,“ sagði hann
í viðtali við RÚV á miðvikudag.
Áfram mótmælt á Íslandi
Búið er að mótmæla fyrirhuguðum
slitum á aðildarviðræðunum á
Austur velli reglulega frá því að
ákvörðunin var kynnt. Boðað hef-
ur verið til mótmæla fyrir utan Al-
þingishúsið næstkomandi laugar-
dag og hafa þegar um 1.500 boðað
komu sína á fundinn en átta þús-
und manns mættu á mótmælafund
síðastliðinn laugardag. Á sama tíma
hafa 45 þúsund skrifað undir áskor-
un á þingið að slíta ekki viðræðunum
og efna til þjóðaratkvæðagreiðslu um
framhaldið. Skoðanakannanir sýna
svo mikinn stuðning þjóðarinnar við
þjóðaratkvæðagreiðslu, eða rúmlega
80 prósent. Vilji þjóðarinnar virðist
því vera nokkuð skýr.
Það er hins vegar ekki komið í
ljós hvort stjórnarflokkarnir verði
við kröfu fólksins um þjóðaratkvæði
og orðin „pólitískur ómöguleiki“
heyrast gjarnan í samhenginu. Aft-
ur á móti hafa, eins og DV fjallaði
um á þriðjudag, minnst fimm stjórn-
arþingmenn, úr báðum stjórnar-
flokkunum, lýst yfir vilja til að ræða
við stjórnarandstöðuna á þingi um
málið og opnað á einhvers konar
málamiðlun. Hefur þá tillaga Vinstri
grænna um hlé og þjóðaratkvæða-
greiðslu undir lok kjörtímabilsins
verið nefnd sérstaklega.
Þegar komin undanþága
Samningaviðræðurnar hafa staðið
yfir síðan 27. júní árið 2011 að loknu
rýniferli á lögum á Íslandi og í Evrópu-
sambandinu. Á því tímabili hafa 27
kaflar verið ýmist opnaðir eða klárað-
ir. Í minnst einum af köflunum sem
hafa verið opnaðir er búið að sam-
þykkja ótímabundna undanþágu frá
regluverki Evrópusambandsins fyrir
Ísland í formi sérlausnar. Fjallað er
um þetta atriði í viðauka við skýrslu
Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands
sem Gunnar Bragi Sveinsson, núver-
andi utanríkis ráðherra, lagði fram
á Alþingi nýverið en andstæðingar
aðildarviðræðnanna hafa meðal
annars vísað í skýrsluna þegar þeir
hafa haldið fram að engar undanþág-
ur séu í boði frá regluverkinu.
Sérlausnin sem þegar hefur verið
Staða viðræðnanna
Viðræðum lokið:
n Utanríkis-, öryggis- og varnarmál
n Hugverkaréttur
n Félagaréttur
n Neytenda- og heilsuvernd
n Frjáls för vinnuafls
n Menntun og menning
n Vísindi og rannsóknir
n Fyrirtækja- og iðnstefna
n Réttarvarsla og grundvallarréttindi
n Samevrópskt net
n Samkeppnismál
Viðræður hafnar:
n Opinber innkaup
n Upplýsingasamfélagið og fjölmiðlar
n Orkumál
n Flutningastarfsemi
n Félags- og vinnumál
n Framlagsmál
n Fjárhagslegt eftirlit
n Hagtölur
n Fjármálaþjónusta
n Tollabandalag
n Frjálsir vöruflutningar
n Efnahags- og peningamál
n Utanríkistengsl
n Umhverfismál
n Skattamál
n Byggðastefna og samræming
uppbyggingarsjóða
Samningsafstaða afhent:
n Matvælaöryggi og dýra- og
plöntuheilbrigði
n Dóms- og innanríkismál
Samningsafstaða liggur ekki fyrir:
n Sjávarútvegur
n Landbúnaður og dreifbýlisþróun
n Frjálsir fjármagnsflutningar
n Staðfesturéttur og þjónustufrels
Aðalsteinn Kjartansson
adalsteinn@dv.is

Svona hefur ferlið verið frá upphafi
16. júlí 2009 Alþingi samþykkir
að sækja um aðild að Evrópusam-
bandinu. 33 þingmenn greiddu
atkvæði með tillögunni, 28 á móti og
tveir sátu hjá. Allir flokkar nema Sam-
fylkingin klofna í atkvæðagreiðslunni.
17. júlí 2009 Jóhanna Sigurðar-
dóttir forsætisráðherra og Össur
Skarphéðinsson utanríkisráðherra
senda formanni ráðherraráðs
ESB bréf þar sem tilkynnt er um
aðildarumsóknina.
22. júlí 2009 Össur
Skarphéðinsson utanríkis-
ráðherra afhendir formanni
ráðherraráðs Evrópu-
sambandsins formlega
aðildarumsókn Íslands að
sambandinu.
27. júlí 2009 Fundur utan-
ríkisráðherra ESB samþykkir að
vísa umsókn Íslands til fram-
kvæmdastjórnar ESB og fela
henni að vinna álit á umsókninni.
17. júní 2010 Leiðtoga-
ráð Evrópusambandsins
samþykkir að hefja aðildar-
viðræður við Ísland.
27. júlí 2010 Aðildar-
viðræður Íslands og ESB
hefjast formlega með
ræðu Össurar Skarphéð-
inssonar utanríkisráðherra
á ríkjaráðstefnu ESB og
Íslands.
15. nóvember
2010 Fyrsti rýnifund-
ur Íslands og ESB fer
fram. Á rýnifundunum
var farið yfir löggjöf
beggja aðila í þeim 33
efnisköflum
Apríl 2011 Fyrstu samningsafstöður
Íslands afhentar Evrópusambandinu.
20. júní 2011
Rýniferlinu lýkur.
27. júní 2011 Eiginlegar
samningaviðræður á milli
Íslands og ESB hefjast að
lokinni rýnivinnu.
27. apríl 2013
Stjórnarmeirihlut-
inn fellur í kosning-
um til Alþingis.
22. maí 2013 Ný
ríkisstjórn mynduð
undir forystu Sigmundar
Davíðs Gunnlaugssonar
forsætisráðherra.
Apríl 2013 Össur
Skarphéðinsson
utanríkisráðherra
skilaði Alþingi
skýrslu um stöðu
aðildarviðræðna
við ESB.
22. október 2009
Íslensk stjórnvöld skila
svörum við spurningalista
framkvæmdastjórnar ESB.
24. febrúar 2010
Framkvæmdastjórn
ESB skilar áliti á
umsókn Íslands um
aðild að sambandinu
og mælir með því
að hefja samninga-
viðræður.
14. janúar 2013
Stjórnarflokkarnir
(Samfylking og VG)
ákveða að hægja á
aðildarviðræðun-
um við ESB.
13. júlí 2013
Gunnar Bragi
Sveinsson
utanríkisráðherra
fundar með
Stefan Füle,
stækkunarstjóra
ESB, og gerir grein
fyrir ákvörðun
nýrrar ríkisstjórn-
ar að gera hlé á
viðræðunum.