Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.2014, Qupperneq 21

Helgarblað 7.–10. mars 2014 Fréttir 21
„mikil frelsisskerðing“
n Kynferðisleg áreitni samfélagslegt mein n Fjórar konur segja sögu sína n Áreittar á götum úti, í vinnu og á djammi n Áreitnin hófst snemma
kjark og baráttuþrek og þor. Samt var
þetta einhver gaur sem ég hafði ver-
ið að hitta og var svolítið skotin í. Ég
gat ekki sofnað af því að ég vissi ekki
hvernig það myndi enda, en ég hætti
ekki að tala við hann.“
Hildur: „Er þetta ekki líka oft svona
„æ kommon, gerum þetta?“ Ég hef
farið heim með strákum án þess að
ætla að sofa hjá þeim og þá voru þeir
mjög undrandi á því af hverju ég hefði
þá komið heim með þeim. Ég vissi
ekki að ég mætti ekki gera það nema
vera að samþykkja að sofa hjá þeim.
En margir strákar virðast halda það.“
Erfitt að setja mörk
Diljá: „Ég hef oft gert grín að því þegar
ég þarf að toga bolinn upp af því að
ég stend einhvern að því að stara á
brjóstin á mér. En það hefur alltaf
óþægileg áhrif, slær mig út af laginu
og hefur áhrif á öryggi mitt og jafn-
vægi. Ég hef reynt að skilja þetta út
frá einhverjum frumhvötum en það
breytir því ekki að mér líður illa í þess-
um aðstæðum.“
Hildur: „Það er líka frumhvöt að
borða en við stelum ekki mat hvert
frá öðru. Það er hægt að bæla margar
frumhvatir. Þú sefur til dæmis ekki í
vinnunni.“
Diljá: „Kannski er það partur af
þessum „survival“ mekkanisma að
reyna að finna ástæður í stað þess að
ætla einhverjum að vilja vera vondur
við mann.“
Hildur: „Kannski eru konur líka að
leita að afsökun fyrir að „konfronta“
þetta ekki. Þær taka þátt í meðvirkn-
inni af því að það er drulluerfitt að
setja þessi mörk og bregðast við þegar
farið er yfir þau. Sérstaklega í aðstæð-
um þar sem þessi framkoma er hluti
af kúltúrnum og andmæli þýða að þú
sért leiðinlega pían.“
Inga Magnea: „Það vantar líka
inn í þessa umræðu hvernig þú set-
ur mörk.“
Diljá: „Og hlustar á tilfinningarnar
og bregst við samkvæmt þeim.“
Inga Magnea: „Það er kannski
ekkert skrýtið að okkur finnist erfitt að
setja þessi mörk. Í leikskóla þykir það
krúttlegt þegar krakkar eru skotnir og
vilja kyssa einhvern þótt hann vilji
það ekki. Eins þegar strákarnir eru að
stríða eða meiða stelpurnar og það
er viðkvæðið að þeir séu bara skotnir
í þeim. Það er kannski ekkert skrýtið
að menningin sé eins og hún er.“
Pakkað saman í hrós
Hildur var ekki nema ellefu ára þegar
strákarnir í bekknum byrjuðu að klípa
í rass og brjóst stelpnanna. „Ég man
að ég hló en mér fannst þetta skrýt-
ið og leið illa með þetta. Í fyrsta skipti
sem einhver kom við píkuna á mér
var í heita pottinum og það var hlegið
að því. Ég fór leið heim því mig lang-
aði til að ráða því sjálf hver gerði þetta
í fyrsta skipti. En það var tekið af mér.
Þessi strákur er enn vinur minn í
dag. Þetta var aldrei rætt. Það var bara
kúltúrinn í vinahópnum að strákarn-
ir káfuðu á stelpunum og þær sögðu
ekkert. Þetta var líka á þeim árum að
mér fannst spennandi að fá viður-
kenningu og það var eins og við ætt-
um að líta á þetta sem hrós.“
Vera: „Á þessum árum eru flestir
viðkvæmir fyrir og vilja vera hluti af
hópnum.“
Diljá: „Ekki ljót.“
Vera: „Nei, það væri hræðilegt.“
Hildur: „Talandi um hrós. Menn
hafa komið upp að mér og misboð-
ið mér en pakkað því einhvern bún-
ing þannig að þeir virðast rosalega
almennilegir. Menn hafa viðhaft
athugasemdir um brjóstin á mér en
matreitt það á mjög undarlegan hátt,“
segir hún og tekur dæmi: „Einu sinni
sat ég á kaffihúsi þar sem ég tók eft-
ir því að maður sat einn og horfði á
mig. Síðan gekk hann að mér og sagð-
ist vera búinn að horfa á allar konurn-
ar þarna inni og ég væri með flottu-
stu brjóstin. Ég varð svo hissa að ég
þakkaði honum fyrir en sat eftir með
óþægilega tilfinningu.
Stundum hef ég svarað fullum
hálsi þegar einhver klípur í rassinn
á mér á skemmtistað. Þá er mér sagt
að róa mig, vera ekki svona fúl. Einu
sinni gripu menn í brjóstin á vinkonu
minni og töluðu um þau fyrir framan
okkur eins og hún væri einhver hlutur.
Þegar ég spurði hvað þeir væru eigin-
lega að gera héldu þeir því fram að ég
væri bara öfundsjúk af því að ég væri
ekki með eins stór brjóst og hún og
þeir voru ekki að klípa í brjóstin á mér.
Viðbrögðin eru svo oft svona, að mað-
ur sé öfundsjúkur, smámunasamur
eða húmorslaus. Þeir taka þig líkam-
lega og setja þig niður og ef þú gagn-
rýnir það þá taka þeir persónuleika
þinn og setja hann niður.“
Flassararnir
Hildur: „Þessir menn eru stundum
svo meinlausir í fasi. Einu sinni lenti
ég í flassara í Öskjuhlíðinni með vin-
konum mínum. Hann sá hvar við
lögðum bílnum og hvar við vorum
og plantaði sér þar á milli og sat þar
allsber og skælbrosandi að runka
sér þegar við komum. Það var ekki
ógnvekjandi af því að við vorum
margar saman en auðvitað var þetta
ógeðslegt.“
Vera: „Þegar ég var tólf ára og var
að ganga í gegnum kirkjugarð með
vinkonu minni mættum við manni
sem bauð okkur pening fyrir að rúnka
sér fyrir framan okkur. Við bökkuð-
um hræddar út og hann varð svo
„Þetta
er eins
og ostaskeri
sem er stöðugt
að sneiða af
öryggi mínu
Grýtt á götum úti
Vera Sölvadóttir, 32 ára kvikmynda- og
dagskrárgerðarkona, var viku að brotna niður
undan kynferðislegri áreitni í París. Var seinna
grýtt fyrir að svara fyrir sig.
Káfið hófst
snemma
Hildur Knútsdóttir, 30 ára rithöf-
undur, fékk ekki að ráða því hver
snerti píkuna á henni í fyrsta sinn.
Það var tekið af henni í sundi. „Þangað kom alls-
ber maður með
tittlinginn beinstífan upp
í loftið. Við hlupum bara
út. Þetta var svo absúrd.
M
y
n
d
S
ig
tr
y
g
g
u
r
a
r
i