Dagblaðið Vísir - DV - 01.04.2014, Síða 27

Vikublað 1.–3. apríl 2014 Lífsstíll Bílar 27
„Brjóstagjöf einkamál móður og barns“
É
g ætla bara að láta þetta ráð­
ast,“ segir Gunnur Lilja Júlí­
usdóttir, sem er enn með 22
mánaða son sinn á brjósti.
Gunnur Lilja segist hafa feng­
ið alls kyns viðbrögð við brjósta­
gjöfinni. „Ég hef verið spurð hvort
hann sé virkilega enn þá á túttunni
og meira að segja frá fólki ótengdu
mér. En almennt sýnir fólk þessu
skilning. Strákurinn er með fæðu­
óþol og ef ég er einhvers staðar þar
sem ég get ekki gefið honum eitt­
hvað sem er öruggt er gott að geta
treyst á brjóstið,“ segir hún en bæt­
ir við að eflaust væri hún enn með
hann á brjósti þótt hann væri ekki
með fæðuóþol. „Ég er mjög hlynnt
tengslauppeldi og öllu sem snýr að
því og brjóstagjöf er mjög stór hluti
af góðum tengslum. Hann sofn­
ar út frá brjóstinu
á kvöldin og
rumskar einu
sinni til tvisvar til
að drekka. Það er
ekkert mál. Hann
kann á þetta og
bjargar sér bara
sjálfur og skopp­
ar yfir mig til að
skipta um brjóst.
Ég þarf ekkert
að vakna þótt ég
rumski kannski.“
Hún viður­
kennir að ef­
laust sé sonurinn
háðari henni en gengur og gerist.
„Almennt er hann mjög öruggur í
samskiptum og félagslyndur og það
eru fleiri ástæður en brjóstagjöf­
in fyrir því að hann sé svona háð­
ur mér. Við búum í Reykjavík en öll
fjölskyldan er fyrir norðan og svo
hefur pabbi hans verið að vinna
en ég í námi svo ég sinni honum
mun meira. Ég hef ekki enn þá far­
ið frá honum yfir nóttu enda hef ég
enga þörf fyrir það. Ef ég þyrfti þess
myndi ég finna lausn á því.“ n
E
lstu börnin voru saman á
brjósti í eitt ár,“ segir Karen
Gunnhildur Elísabetardótt­
ir, þriggja barna móðir og
áhugakona um brjóstagjöf.
Karen viðurkennir að hafa ver­
ið efins um brjóstagjöf eldri barna
áður en hún varð sjálf mamma.
„Ég man að mér fannst hálf furðu­
legt að sjá stálpuð börn drekka en
þegar ég var sjálf komin í þessa
stöðu fannst mér þetta svo ótrú­
lega eðlilegt. Mig langaði ekki að
taka brjóstið af þeim fyrr en þau
væru tilbúin.“
Elsta barn Karenar var á brjósti
til þriggja ára og næstelsta barnið
til tveggja og hálfs árs. Yngsta
barnið hennar er hins vegar að­
eins fjögurra vikna. „Ég var ekkert
mikið að auglýsa að ég væri ófrísk
með barn á brjósti. Þetta var mest í
huggulegheitum heima fyrir,“ segir
hún og bætir við að hún hafi feng­
ið alls kyns tilmæli frá ljósmæðr­
um. „Sumar töldu að brjóstagjöf­
in gæti haft áhrif á samdrættina en
ég ákvað að finna hvernig líkami
minn brygðist við. Það var aldrei
neitt vandamál.“
Staðfesting á ást
Hún segir brjóstagjöfina hafa veitt
elsta barninu staðfestingu á því að
hún elskaði þau bæði jafn mik­
ið. „Þau voru svo yndisleg þegar
þau voru saman á brjósti. Hann
strauk henni um höfuðið og hélt
í höndina hennar á meðan þau
voru að drekka. Þetta var alveg
yndislegt og hjálpaði honum varð­
andi afbrýðisemi.
Mér hefur alltaf fundist brjósta­
gjöf tilvalið tæki til að tengjast
börnunum aftur eftir leikskólann
og til að vinna upp tímann sem
maður hefur þurft að vera frá þeim
yfir daginn. Svo þegar þau voru
lasin fengu þau oftar. Það er ótrú­
lega mikil huggun í því að geta
boðið þeim brjóstið þegar þau eru
veik eða líður eitthvað illa.“ n
Brjóstið er huggun
Sofnar út frá brjóstinu
K
ostirnir eru þeir sömu og þegar börn­
in eru yngri. Mjólkin breytist voða­
lega lítið eftir því sem börnin eldast.
Hún er enn rík af próteinum, fitu og
vítamínum og verndar börn gegn veikind­
um og minnkar líkur á ofnæmi,“ segir Ingi­
björg Baldursdóttir, hjúkrunarfræðingur og
brjóstaráðgjafi, um kosti langrar brjóstagjaf­
ar.
Tók fjögur börn að öðlast öryggi
Ingibjörg á sjálf fjögur börn, á aldrinum 23
mánaða til sjö ára. Elsta barnið hafði hún á
brjósti í níu mánuði, tvö næstu í 21 mánuð
en það yngsta í þrjú ár og níu mánuði. „Það
tók mig fjögur börn að fá loksins að vera í
friði með þetta,“ segir hún brosandi en bæt­
ir við að með hverju barninu hafi hún orðið
öruggari í móðurhlutverkinu. „Ég treysti mér
betur til að taka ákvarðanir sjálf í stað þess að
hugsa um skoðun fólksins í kring.“
Fordómar gegn ýmsu
Ingibjörg, sem stendur fyrir námskeiðum í
brjóstagjöf hjá fjölskyldumiðstöðinni Lygnu,
segir gagnrýni á langa brjóstagjöf oft byggða
á vanþekkingu. „Það eru miklir fordómar
gagnvart ýmsu í brjóstagjöf, bæði gagnvart
mæðrum sem hafa ekki börn sín á brjósti og
þurfa að gefa pela og gagnvart mæðrum sem
kjósa að vera með barn sitt lengur á brjósti
en gengur og gerist. Margar mæður finna fyr­
ir þrýstingi á að hætta þegar barnið nær sex
mánaða aldri og eftir eitt ár er þrýstingur­
inn orðinn mjög mikill. Ekki bara frá nánasta
umhverfi heldur jafnvel frá ókunnugu fólki.“
Ein gagnrýnisröddin snýr að því að eldri
börn gætu munað eftir brjóstagjöfinni. „Ég
hef talað við fólk sem man eftir sinni brjósta­
gjöf og hef aldrei vitað um neinn sem segir
að það séu ekki góðar minningar. Brjósta­
gjöf tengist hlýju og notalegheitum og slík­
ar minningar hljóta að vera mun ánægjulegri
en margar aðrar,“ segir Ingibjörg og bætir við
að börn sem búi við hlýju og öryggi verði ör­
uggir og sjálfstæðir einstaklingar.
Ekki bara hippamömmur
Aðspurð segir hún eldri brjóstbörn ekki
háðari mæðrum sínum en gengur og gerst.
„Eftir því sem börnin eldast tengja þau að
þegar mamma er þá er brjóstið í boði en
annars ekki.
Ég mæli með fyrir foreldra að vera ekki
að taka fyrir fram ákvarðanir um brjóstagjöf­
ina heldur láta hlutina frekar þróast. Það er
mikill misskilningur að það séu bara hippa­
mömmur sem borða hörfræ sem eru lengi
með börn sín á brjósti. Margar lögðu ekki
upp með það í upphafi að vera með barnið
lengi á brjósti en þannig æxluðust hlutirnir.
Svo finnst mér að þetta eigi að vera einka­
mál hvers og eins, og jafnvel meira einka­
mál mömmunnar og barnsins heldur en föð­
urins,“ segir hún en bætir við að stuðningur
föður sé mikilvægur. „Pabbarnir mæta oftast
með á námskeiðin enda er stuðningur þeirra
og móðurömmu gríðarlega mikilvægur. Með
þeirra stuðningi eru meiri líkur á að hlutirnir
gangi upp.“ n
Tæplega fjögurra ára á brjósti„Það tók mig fjögur börn
að fá loksins að vera í
friði með þetta
„Strákurinn er
með fæðuóþol
og ef ég er einhvers
staðar þar sem ég get
ekki gefið honum eitt-
hvað sem er öruggt er
gott að geta treyst á
brjóstið.
Gunnur Lilja Sonur Gunnar Lilju er 22 mánaða og enn á brjósti.
Tengslauppeldi
Sonur Gunnar sofnar út
frá brjóstinu. Á myndinni
er hann að athafna sig
en aðferðirnar geta orðið
ansi skrautlegar.
Brjóstaráðgjafi Ingibjörg var með
yngsta barnið á brjósti í þrjú ár og níu
mánuði. Mynd Birna BryndíS ÞorkELSdóTTir
karen Gunnhildur Karen
segir brjóstagjöfina hafa
hjálpað við afbrýðiseminni.