Dagblaðið Vísir - DV - 04.07.2014, Blaðsíða 18

Helgarblað 4.–7. júlí 201418 Fréttir
prósent af því gjaldi sem notendur á
síðunni leggja á bílana sína.
„Það er aðalmálið að fólk sé með
bílana sína rétt tryggða. Í skilmál-
um trygginga er sagt að eigandi bíls-
ins sé skyldugur til að tilkynna það
ef breytingar verða á áhættuflokki.
Tryggingafélögin skilgreina einn
áhættuflokk til dæmis þannig að bíll-
inn sé leigður út. Þá þarf annaðhvort
að semja um þetta eða greiða auka-
lega fyrir þann tíma sem bíllinn er
leigður út. Við höfum ýtt mikið á eft-
ir því að fólk geri þetta,“ segir Viktor,
en notendur fá þó enga tilkynningu
um þetta þegar þeir skrá bílinn sinn
á síðuna. Því gæti þetta farið framhjá
mörgum, sem geta þá átt von á endur-
kröfu frá tryggingafélaginu sínu ef upp
kemur tjón hjá leigjandanum.
Skriffinnska allsráðandi
Samhliða sprengingunni í ferðaþjón-
ustu hafa litlar breytingar átt sér stað
í regluverkinu og gildir þá einu um
hvað ræðir. Í bílaleigugeiranum er
fyrst nú verið að endurnýja lögin en
kerfið í dag virðist ekki almennilega
vita hvernig eigi að taka á bílaleigu-
þjónustu eins og CarRenters býð-
ur upp á. Annað slíkt fyrirtæki er í
burðarliðnum og vinnan við að koma
því á fót, samkvæmt lögum og regl-
um, hefur tekið þrjú ár. Verkefnið hef-
ur verið unnið í samvinnu við alla að-
ila sem mögulega gætu haft eitthvað
að segja, tryggingafélög, Samgöngu-
stofu og atvinnuvega- og nýsköpun-
arráðuneytið. Skriffinnskan hefur
verið mikil og erfið viðureignar, sam-
kvæmt heimildum DV, en nú sér loks
fyrir endann á því og líklegt er að fyr-
irtækið taki til starfa bráðlega. Form-
ið er það sama, fólk getur leigt út bíl-
ana sína en í stað þess að leigja beint
til ferðamanna er fyrirtækið milli-
liður. Það leigir bílana af eigendum
og áframleigir til ferðamanna eða
annarra viðskiptavina. Bílarnir þurfa
að uppfylla ýmis skilyrði en trygginga-
mál verða í höndum fyrirtækisins svo
engin hætta er á endurkröfu.
„Vonandi verður
ekki offjárfesting“
Viktor segir að þeir séu í þessu til
að græða. „Það er lúmskt dýrt að
reka þessa síðu og það voru ekki svo
margir bílar á skrá hjá okkur síðasta
sumar. Nú eru miklu fleiri bílar á skrá,
en í fyrra komum við út í tapi. Auðvit-
að erum við í þessu til að græða sjálf-
ir en við erum að þessu til að hjálpa
öðrum sem vilja gera það líka, búum
til grundvöll fyrir fólk sem getur skap-
að sér tekjur af ferðamönnum.“ Þegar
blaðamaður spyr hvort þetta sé ein
af birtingarmyndum gullæðis segir
hann: „Já, ætli það ekki. Það er spurn-
ing hvað fólk meinar nákvæmlega
með því. Auðvitað er þetta vaxandi
iðnaður með mörgum tækifærum,
vonandi verður bara ekki offjárfesting
í honum,“ segir Viktor.
„Við erum máluð upp
sem einhver grýla“
Umræðan um gullæðið í íslenskri
ferðaþjónustu getur verið óvægin
og bitnar jafnvel helst á þeim sem
eiga það síst skilið. Að sjálfsögðu er
ekki hægt að setja alla þá sem starfa
í ferðaþjónustu undir sama hattinn.
„Það er fullt af fólki í ferðaþjónustu
sem er bara að vinna vinnuna sína
og er bara að gera það af heiðarleika
og heilindum. Við erum máluð upp
sem einhver grýla í fjölmiðlum en ég
held að stærstur hluti fólks sé að gera
þetta af heilindum. Mér finnst það al-
veg mega koma fram líka.“ Þetta seg-
ir Auður Ösp Ólafsdóttir, eigandi I
heart Reykjavík, í samtali við DV. Auð-
ur Ösp heldur úti bloggsíðunni I he-
art Reykjavík og hefur frá því í apr-
íl síðastliðnum einnig boðið upp
á gönguferðir með leiðsögn um
Reykjavík. Hún segir umræðuna
um ferðaþjónustuna á Íslandi hafa
verið afar neikvæða að undan-
förnu.
Hafa ekki áttað
sig á gullæðinu
Sem áður segir byrjaði Auður
Ösp að bjóða upp á gönguferð-
ir með leiðsögn um Reykjavík
fyrir erlenda ferðamenn fyrr á
þessu ári. Hún segir viðtökurnar
hafa farið fram úr hennar björt-
ustu vonum og segir augljóslega
eftirspurn eftir þjónustu sem þessari.
Þess má geta að umfjöllun um göngu-
ferðir Auðar Aspar rataði á síður New
York Times um síðustu helgi. Þriggja
til fjögurra klukkustunda gönguferð
kostar 6.000 krónur hjá Auði, 5.000
krónur sé hún bókuð á netinu. Þá
býður hún einnig upp á prívat göngu-
ferðir á 25 til 29 þúsund krónur og prí-
vat gönguferðir ásamt ljósmyndum á
35 þúsund krónur. „Ég myndi halda
að ég væri frekar ódýr miðað við aðra
sem eru með svona ferðir,“ segir Auð-
ur Ösp spurð út í verðlagið.
Í gegnum starf sitt er Auður Ösp
oft í afar persónulegum samskipt-
um við ferðamenn. Hvaða tilfinningu
hafa þeir á verðlaginu hér á Íslandi?
„Almennt séð eru gestirnir mínir
gríðarlega ánægðir með land og þjóð
og tala mjög mikið um hvað við erum
vingjarnleg og hjálpsöm. Auðvitað örl-
ar á því að fólk kvarti yfir að hlutirnir
kosti mikið á Íslandi en meirihlutinn
talar ekki um það og ég hef átt mörg
samtöl við fólk þar sem það talar um
að verðlagið á Íslandi sé mjög sam-
bærilegt við þeirra heimkynni.“ En
hefur þá ekkert gullæði gripið um sig
innan stéttarinnar? „Að sjálfsögðu
finnur maður fyrir því,“ segir Auð-
ur Ösp. „En enn sem komið er finna
ferðamennirnir ekki fyrir því.“
„Eru með dollara í augun-
um“
„Við skulum bara játa
það, einhverjir eru
með dollara í aug-
unum – eða evr-
ur – og yfirverð-
setja allt.“ Þetta
segir Kári Jón-
asson,
meðstjórnandi í stjórn Félags leið-
sögumanna, í samtali við DV. Hann
segir gullæðið þó alls ekki vera alls
staðar, til dæmis sé hægt að fá köku-
sneið á góðu verði á Akureyri og kaffi-
bolla á tvö hundruð krónur á Dalvík.
Einnig má nefna að á Hótel Djúpavík
er boðið upp á ókeypis kaffi og te.
Sniðganga perlurnar
„Við leiðsögumenn erum náttúrlega
algjörlega á móti þessari skúramenn-
ingu,“ segir Kári og á við gjaldtökuna
á vinsælum ferðamannastöðum hér á
landi. „Ég veit að sumar ferðaskrifstof-
ur hafa sagt við sína hópa að þau megi
ekki fara inn á til dæmis hveraröndina
austur fyrir Námaskarð og ekkert upp
í Víti eða Leirhnjúk. Það getur ver-
ið erfitt að útskýra þessa hluti fyrir
ferðamönnum. Hluti af hópnum vill
kannski borga átta hundruð krónur og
fara á þessa staði en hinn hluti hópsins
vill ekki borga. Þá hafa ferðaskrifstof-
ur bara gripið til þess ráðs að sleppa
þessum stöðum.“
Kári segir ríkið alls ekki hafa stað-
ið í stykkinu við að veita fé til ýmissa
ferðamannastaða. Þrátt fyrir það sé al-
gjörlega óforsvaranlegt að innheimta
gjald hér og þar um landið. „Ef ver-
ið væri að veita einhverja þjónustu þá
væri þetta öðruvísi. Ég hef oft sagt að
mér finnst sjálfsagt að taka gjald ef fólk
þarf að fara á klósett enda er það gert
víða í útlöndum. Svo skil ég ekkert í því
heldur af hverju það er ekki tekið bíla-
stæðagjald á þessum stöðum. Ef þú
þarft að fara með barnið þitt eða aldr-
aða móður á bráðamóttökuna í Foss-
vogi þá þarftu að greiða bílastæðagjald
og ert sektaður um þúsundir króna ef
þú gleymir að borga, en síðan er ekki
tekið bílastæðagjald á fjölmennum
stöðum eins og Þingvöllum.“
Hækka gistináttaskatt
Kári hefur ekki trú á því að svokall-
aður náttúrupassi muni leysa vanda-
málið. „Ég hef ekki nokkra trú á því
að þessi náttúrupassi verði nokkurn
tíma að veruleika. En það er gistinátta-
gjald í gildi hér á landi og ég skil ekkert
í stjórnvöldum hvers vegna þau hafa
ekki gjaldið eins og það var upphaflega
hugsað. Upphaflega var það hugsað
þannig að það væru hundrað krónur
á hvern mann á hverja nóttu en síðan
komu þeir sem eru í ferðaþjónustunni
og börðust fyrir því að þetta yrði frekar
hundrað krónur á hverja einingu. Nú
er þetta þannig að þú borgar hund-
rað krónur á einingu hvort sem það
er einn maður í tjaldi eða átta manna
fjölskylda í raðhúsi. Ef gistináttagjaldið
yrði bara hækkað í tvö hundruð krón-
ur á mann á hverja nóttu, og yrði inn-
heimt með virðisauka, yrði þetta mál
bara úr sögunni,“ segir Kári Jónasson
leiðsögumaður að lokum.
Vill siga lögreglu á
innheimtumenn
Átroðningur á ferðamannasvæðum
hefur aukist mjög þegar ferðamönn-
um hefur fjölgað svo mikið sem raun
ber vitni. Landeigendur kalla eftir að-
gerðum yfirvalda og sumir þeirra
eru orðnir langþreyttir og hafa
gripið til eigin aðgerða, sem
yfirleitt felst í gjaldtöku.
Peninginn á svo að nýta í
viðhald og verndun stað-
anna sem laða ferðamenn
að sér. Þetta er raunin í
Vatnshelli, sem að vísu
er í eigu ríkisins eins og
Silfra, í Reykjahlíð, Bláa
Lóninu, Þríhnúkagíg,
Hveragarði og Náma-
skarði. Landeigenda-
félag Geysis hóf að
rukka gesti í mars en
í apríl var sett lög-
bann á gjaldtökuna.
V
erslun á Laugaveginum
hefur gjörbreyst á örfáum
árum. Minjagripaverslan-
ir, eða lundabúðir eins og
þær eru stundum kallaðar, hafa
sprottið upp eins og gorkúlur
um allan Laugaveginn og víðar í
miðbænum. Nú er svo komið að
nánast ekkert er hægt að kaupa
í miðbænum annað en lunda-
bangsa og lopapeysur. Blaða-
maður DV gerði óvísindalega
könnun á fjölda þeirra. Aðferðar-
fræðin var sú að á leið sinni heim
frá Tryggvagötunni að Hlemmi
taldi blaðamaður allar lunda-
búðir sem á vegi hans urðu. Í ljós
kom að á þessari leið eru rúm-
lega 20 lundabúðir en fjöldinn er
töluvert meiri ef með eru taldar
til dæmis bókabúðir sem í æ rík-
ari mæli selja minjagripi af þessu
tagi.
Lundabúðir
á Laugavegi
Vinsælustu
ferðamanna-
staðirnir
Samkvæmt könnun sem Ferða-
málastofa gerði eru eftirfarandi
staðir fjölsóttustu ferðamanna-
staðir landsins:
Sumar
1. Reykjavík 94,3*
2. Þingvellir/Geysir/Gullfoss 72
3. Vík í Mýrdal 52,4
4. Skaftafell 47,6
5. Skógar 45,3
6. Akureyri 42
7. Mývatnssveit 42
8. Húsavík 42,1
9. Ásbyrgi/Dettifoss 32,3
10. Snæfellsnesþjóðgarður 30,9
Vetur
1. Reykjavík 95,3
2. Þingvellir/Geysir/Gullfoss 61
3. Vík 32,6
4. Skógar 27,3
5. Skaftafell 22,8
6. Reykjanesbær 21,9
7. Snæfellsnesþjóðgarður 20,7
8. Reykjanesviti og nágrenni 15,1
9. Akureyri 13,7
10. Hornafjörður 13
Katrín Jakobs-
dóttir „Nú hins vegar
erum við að horfa upp
á aðgerðir, sem við get-
um kallað villta vestrið,“
sagði Katrín á þingi í vor
þegar rætt var um gjaldtöku
og almannarétt.
Auður Ösp Ólafsdóttir „Að sjálfsögðu
finnur maður fyrir því,“ segir Auður Ösp,
spurð um hvort gullæði hafi gripið um sig í
ferðaþjónustu. „En enn sem komið er finna
ferðamennirnir ekki fyrir því.“
„Við meg-
um ekki
vera feimin við
það að ferða-
maðurinn borgi