Fréttablaðið - 14.01.2016, Blaðsíða 4

✿ Nokkrir þættir úr rannsókn Siðmenntar og Maskínu
Ertu trúaður?
Hvernig heldur þú að heimurinn hafi orðið til? Hlynnt/ur eða andvíg/ur aðskilnaði ríkis og kirkju
Ertu hlynnt/ur eða andvíg/ur líknandi dauða?
n Trúuð n Ekki trúuð n Get ekki sagt til
n Með Miklahvelli n Guð skapaði heiminn n Veit ekki n Annað n Hlynnt/ur n Í meðallagi n Andvíg/ur
n Hlynnt/ur n Í meðallagi n Andvíg/ur

49%
44% 27%
29%
33%
18%
63%
19%
17%
61%
7%
13%
9%
11%
75%
75%
16%
8%
5%
20%
46%29%
24%
52%35%
13%
Yngri en 25 ára
25-34 ára
35-44 ára
45-54 ára
55 ára og eldri
Yngri en 25 ára
25-34 ára
35-44 ára
45-54 ára
55 ára og eldri
Yngri en 25 ára
25-34 ára
35-44 ára
45-54 ára
55 ára og eldri
Yngri en 25 ára
25-34 ára
35-44 ára
45-54 ára
55 ára og eldri
61%
54%
39%
39%
17%
16%
22%
33%
43%
52%
23%
23%
28%
17%
30%
94%
78%
58%
53%
46%25%
23%
22%
10%
3%
3%
2%
5%
7%
17%
10%
15%
18%
13%
88%
80%
73%
80%
66%
12%
15%
22%
16%
21%13%
4%
5%
5%
74%
64%
43%
42%
37%34%
40%
36%
23%
26%
13%
21%
17%
29%
Heildarsvör
%
Heildarsvör
%
Heildarsvör
%
Heildarsvör
%
SaMfélag 46 prósent Íslendinga
telja sig trúuð sem er minnsta
hlutfall trúaðra frá mælingum
sem hófust árið 1996. Þetta kemur
fram í rannsókn sem Maskína
framkvæmdi fyrir Siðmennt.
„Við vildum bara fá það á
hreint hver skoðun Íslendinga er
á þessum málum sem um er að
ræða,“ segir Bjarni Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Siðmenntar, um til-
urð rannsóknarinnar. Töluverður
munur er á ýmsum samfélags-
hópum en til að mynda eru karlar
almennt líklegri en konur til að
telja sig trúaða og eru hlynntir
ýmiss konar aðkomu ríkisins að
trúarbrögðum.
Þá er gífurlega mikill munur á
milli aldurshópa en yngra fólk
er til að mynda síður trúað en
aðrir aldurshópar og líklegra til
að vilja aðskilnað ríkis og kirkju.
Þá er enginn svarandi undir 25
ára aldri sem trúir því að guð hafi
skapað heiminn en 93 prósent
trúa að heimurinn hafi orðið til í
Miklahvelli sem er töluvert meira
en svörun í öðrum aldurshópum.
„Þetta er mjög afgerandi og
mjög sérstakt að sjá svona skarpa
niðurstöðu hjá yngri aldurs-
hópnum og þeim eldri. Á meðal
yngra fólksins virðist vera afger-
andi stuðningur við svokallaða
veraldarhyggju. Stjórnmálaöflin
mega fara að hugsa sig um, þarna
er hópur sem fer ört stækkandi og
hefur þessa afstöðu,“ segir hann.
Þá er mikill meirihluti svar-
enda hlynntur aðskilnaði ríkis
og kirkju eða 48 prósent gegn 19
prósentum andvígra. „Spurningin
um stjórnarskrárákvæði um þjóð-
kirkjuna stangast á við niðurstöðu
þjóðaratkvæðagreiðslunnar
2012,“ segir Bjarni, þetta kalli á
þjóðfélagsumræðu um viðfangs-
efnið.
Þá vekur það mikla athygli að
74 prósent aðspurðra eru hlynnt
rétti fólks til að leita sér aðstoðar
við að deyja ef það glímir við
ólæknandi sjúkdóma. Niður-
staðan kom Bjarna á óvart.
stefanrafn@frettabladid.is
Unga fólkið hafnar sköpunarsögunni
Í nýrri skoðanakönnun kemur fram að yfirgnæfandi hlutfall Íslendinga styður líknandi dauða. Trúuðu fólki fer fækkandi og meirihluti
er hlynntur aðskilnaði ríkis og kirkju. Framkvæmdastjóri Siðmenntar segir að hópar veraldlega þenkjandi fólks fari vaxandi.
SaMfélag Símtölum í hjálparsíma
Rauða krossins 1717 fjölgaði um
ellefu prósent á milli áranna 2014
og 2015. Samtals voru símtöl og
net spjöll til hjálpardeildar Rauða
krossins 15.558 talsins.
Ívar Schram, verkefnastjóri
hjálparsímans, segir að álagið sé
ójafnt eftir mánuðum. Í apríl hafi
til að mynda 1.458 sinnum verið
haft samband við 1717, en hann
rekur það til átaksverkefnisins „Ég
get ekki meir“ sem ráðist var í þá
um vorið. Haustinu og jólum fylgja
gjarnan mörg símtöl.
Konur sækja í meiri mæli aðstoð
til Rauða krossins eða í 53 prósent-
um tilfella. Karlar hringja í 39 pró-
sent tilfella en í ríflega sjö prósent
tilfella er kyn þess sem hringir ekki
vitað. Sú breyting hefur orðið að
nú koma flest símtöl á milli fjögur
og átta á kvöldin en áður var mesti
álagspunkturinn á milli átta og ell-
efu á kvöldin og svo í neyðarsímann
á nóttunni.
Fimm hundruð símtöl á árinu
2015 flokkast sem sjálfsvígssímtöl.
Jafnan hringir fólk vegna depurðar,
kvíða eða einmanaleika. – snæ
Fleiri leita hjálpar hjá Rauða krossinum
Hjá hjálparsíma Rauða krossins 1717 starfar fjöldi sjálfboðaliða. Sjálfsvígssím-
tölum fjölgaði um 45 á síðasta ári. FRéttablaðið/Valli
Konur sækja í meiri mæli
aðstoð til Rauða krossins eða
í 53 prósentum tilfella.
lögregluMál Undanfarna mánuði
hefur Tómas Boonchang, eigandi
veitingastaðarins Ban Thai, ítrekað
lent í því að gestir hans stingi af eftir
matinn án þess að borga reikning-
inn.
„Það er oft mikið að gera og við
erum á tveimur hæðum. Þegar þjón-
ustufólkið fer inn í eldhús eða á aðra
hæð kemur það fyrir að fólk lætur
sig hverfa. Stundum höldum við að
fólk hafi skroppið út fyrir að reykja
en svo kemur í ljós að það er bara
farið,“ segir Tómas alveg gáttaður á
þessari háttsemi. „Þetta hefur færst í
vöxt síðustu mánuði. Fyrir ári síðan
gerðist þetta aldrei.“
Tómas segir þetta fyrst og fremst
vera fólk sem býr á Íslandi en ekki
erlenda ferðamenn. „Þetta er alveg
frá pörum upp í heilu fjölskyldurn-
ar. Yfirleitt er þetta fólk á miðjum
aldri, í kringum fjörutíu og fimmtíu
ára.“
Núna síðustu vikuna hefur Tómas
lent tvisvar í því að gestir stingi af.
Því vill hann vara aðra veitinga-
staðaeigendur við og hvetur alla til
að hafa augu með gestunum.
„Ég veit ekki alveg hvernig best
er að bregðast við þessu. Ég get
ekki látið fólk borga fyrirfram fyrir
matinn. Það er ekki smart. Það er
tilgangslaust að hringja í lögguna
þegar maður hefur engar upplýsing-
ar um fólkið. Ég held ég verði bara
að setja upp myndavélar og fylgjast
betur með fólki – þetta gengur alla
vega ekki svona áfram.“ – ebg
Heilu fjölskyldurnar stinga af eftir matinn án þess að borga
Í síðustu viku lenti tómas tvisvar í því
að stungið var af frá reikningnum.
Hann vill vara veitingahúsaeig-
endur við þessari óskemmtilegu bylgju.
FRéttablaðið/ERniR
Stjórnmálaöflin
mega fara að hugsa
sig um, þarna er hópur sem
fer ört stækkandi og hefur
þessa afstöðu.
Bjarni Jónsson
framkvæmdastjóri
Siðmenntar
1 4 . j a N ú a r 2 0 1 6 f I M M T u D a g u r4 f r é T T I r ∙ f r é T T a B l a ð I ð
1
3
-0
1
-2
0
1
6

2
2
:3
8
F
B
0
6
4
s
_
P
0
6
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
8
2
6
-4
A
4
0
1
8
2
6
-4
9
0
4
1
8
2
6
-4
7
C
8
1
8
2
6
-4
6
8
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
6
4
s
_
1
3
_
1
_
2
0
1
6
C
M
Y
K